سپهرغرب از همدان گزارش می‌دهد؛

قطب سیب زمینی چشم انتظار صادرات موفق

رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی همدان: ضعف استان در بسته‌بندی محصولات کشاورزی یک صادرکننده: صادرات سیب‌زمینی در حد انبار خالی کردن

استان همدان جایگاه نخست کشور در تولید سیب‌زمینی را دارد؛ ظرفیتی مهم که با ایجاد صنایع تبدیلی می‌‌تواند به فرصتی بزرگ برای اشتغال‌زایی و تولید ثروت تبدیل شود. استان تاریخی همدان با برخورداری از دشت‌های پهناور و آب‎وهوای مطبوع از دیرباز مهد پرورش محصولات کشاورزی و باغی متعددی بوده است.

محصولاتی همچون سیر، انگور و گردو شهرت جهانی داشته و دسترنج بهره‌برداران همدانی در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود. سیب‌زمینی نیز از برندهای ویژه استان همدان است؛ محصولی مهم که نقش تعیین‌کننده‌ای در امنیت غذایی دارد.

ایران جایگاه سیزدهم تولید این محصول در جهان و همدان جایگاه نخست را در ایران دارد و بیشترین مقدار محصول نیز در شهرستان بهار برداشت می‌شود. هرچند یک‌پنجم سیب‌زمینی کشور در همدان تولید می‌شود و سال‌ها از کشت این محصول در استان می‌گذرد، اما هنوز صنایع تبدیلی آن‌چنان‌که بایدوشاید، در همدان وجود ندارد و بیشتر محصول تولیدی به مصرف تازه‌‌خوری رسیده و یا از همدان خارج می‌شود.

   برآورد تولید 900 هزار تن سیب‌زمینی در همدان

چندی پیش بود که مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان همدان از برآورد تولید 900 هزار تن سیب‌زمینی در این استان خبر داد و گفت: امسال 20 هزار هکتار سیب‌زمینی در مزارع استان همدان کشت شده که برآورد می‌شود از این سطح 900 هزار تن محصول برداشت شود.

علی بایگانه با بیان اینکه در سال گذشته 28 هزار و 80 هکتار سیب‌زمینی در مزارع همدان کشت شده بود که 913 هزار تن محصول از این سطح تولید شد، اظهار کرد: برداشت سیب‌زمینی تابستانه از نیمه تیرماه در استان آغاز شده و فعلاً به پیک برداشت نرسیده است.

وی با بیان این موضوع ادامه داد: همچنین پیش‌بینی می‌شود در نیمه دوم تیر 10 درصد برداشت شود که احتمال می‌رود با توجه به قیمت پایین این محصول برداشت حدود پنج تا 6 درصد باشد.

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه کشاورزان منتظرند قیمت افزایش یابد سپس محصول را برداشت کنند، تصریح کرد: در حال حاضر کشاورزانی که نیاز مالی دارند اقدام به برداشت کرده‌اند.

بایگانه با اشاره به اینکه محصولات سیب‌زمینی فعلاً پوست نگرفته و به رسیدگی کامل نرسیده است، خاطرنشان کرد: سیب‌زمینی تابستانه مصرف تازه‌خوری دارد و برای استفاده تازه مناسب است‌.

وی پیک برداشت سیب‌زمینی تابستانه را مردادماه عنوان کرد و افزود: پیک برداشت سیب‌زمینی پاییزه نیز مهرماه است.

اما به‌راستی حال که استان همدان در این زمینه سرآمد بوده و نقش پررنگی در تولید این محصول در کشور دارد، آیا توانسته در مسیر صادرات قدم‌های بلندی بردارد یا خیر؟ مشکل در این مسیر کجا است و باید چه مسیری را در پیش گرفت؟

با این تفاسیر، در این راستا برآن شدیم تا گفت‌و‌گویی با خسرو طالبی‌رحیق؛ صادرکننده محصولات کشاورزی، عضو هیئت نمایندگان اتاق استان همدان و اتاق ایران، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات استان همدان در اتاق بازرگانی و رئیس انجمن ملی سیب‌زمینی ایران و مدیرعامل شرکت زرخیز هگمتانه استان همدان و احمد مرادی‌دایم؛ مدیرعامل مجموعه کشاورزی مرادی‌دایم و عضو شرکت تعاونی کشاورزی سیب‌زمینی‌کاران بهار ترتیب دهیم و از وضعیت این روزهای صادرات محصول سیب‌زمینی از استان همدان به‌عنوان قطب تولید این محصول و بارانداز آن در کشور را جویا شویم که در ادامه متن این صحبت‌ها را می‌خوانید:

   ضعف استان در بسته‌بندی محصولات کشاورزی

رئیس انجمن ملی سیب‌زمینی ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس کشاورزی سپهرغرب با بیان اینکه فعلاً صادرات محصول سیب‌زمینی به آن صورت که باید پا نگرفته است، اظهار کرد: این روزها صادرات سیب‌زمینی از استان همدان کم است.

خسرو طالبی‌رحیق؛ با اشاره به اینکه صادرات سیب‌زمینی از استان همدان عموماً به کشورهای همسایه انجام می‌شود، اظهار کرد: حال، این کشورهای هدف، خودشان تولید سیب‌زمینی داشته و نیازی به واردات سیب‌زمینی ایران ندارند بدین ترتیب در حال حاضر، در تناژ کمی محصول سیب‌زمینی ما به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

وی با بیان اینکه هم‌اکنون صادرات کمی به کشور قطر داریم، اظهار کرد: این سیب‌زمینی‌ها به‌صورت کیسه‌های 30 کیلویی به این کشور می‌رود و در کشور قطر بسته‌بندی می‌شود یعنی سیب‌زمینی‌ها با نام و نشان کشور ما در فروشگاه‌ها و هایپرها به فروش نمی‌رسد، دلیل این مسئله نیز ضعف استان همدان در بسته‌بندی محصولات کشاورزی است.

رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی همدان با بیان اینکه در استان همدان این مشکل به جدیت وجود دارد، اظهار کرد: ضعف بسیار در بسته‌بندی محصولات موجب شده تا در این روزها که شاهد شیوع بیماری کووید 19 و تأکیدات بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی هستیم، نتوانیم محصولات کشاورزی را به نحو مناسبی صادر کنیم.

طالبی‌رحیق خاطرنشان کرد: متأسفانه در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی وضعیت استان همدان آن‌طور که باید و شاید نیست.

وی با تأکید بر اینکه زیرساخت‌هایی در این زمینه در استان هست اما در بحث فرآوری و صنایع تبدیلی به حد کامل نرسیده است، گفت: جای این بحث در استان همدان خالی است.

وی در خصوص کیفیت سیب‌زمینی همدان نیز مطرح کرد: با توجه به ارقام متعددی که بذر تولید می‌شود، وضعیت سیب‌زمینی همدان رو به بهبود است.

عضو هیئت نمایندگان اتاق استان همدان و اتاق ایران با بیان اینکه این روزها از سویی تولیدکنندگان نیز نسبت به تولید محصول سیب‌زمینی آشناییت مناسبی پیدا کرده‌اند، افزود: در نتیجه می‌توان گفت در تولید محصول مطلوب قدم‌های خوبی برداشته شده است اما شاید بحث خشک‌سالی و کم‌آبی مقداری روی وضعیت کیفی تولید سیب‌زمینی اثرگذار باشد.

طالبی‌رحیق؛ خاطرنشان کرد: نیاز است تا استان همدان از سرمایه‌گذارانی که تمایل دارند در عرصه فرآوری، بسته‌بندی، سردخانه و صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی ورود پیدا کنند، بیشتر حمایت کند.

وی در بخش پایانی سخنان خود اظهار کرد: استان همدان در زمینه محصولات کشاورزی چون سیر، سیب‌زمینی، آلو و غیره می‌تواند حرف‌های بسیاری در زمینه تولید و صادرات داشته باشد که نیاز است تا با قدم نهادن در مسیر بسته‌بندی و فرآوری راه ورود آن‌ها به بازارهای جهانی را مهیّا نمود.

   صادرات سیب‌زمینی در حد انبار خالی کردن

عضو شرکت تعاونی کشاورزی سیب‌زمینی‌کاران بهار در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس کشاورزی سپهرغرب با بیان اینکه امروزه صادرات سیب‌زمینی از همدان خیلی کم و ضعیف است، اظهار کرد: علت این موضوع این است که عموم کشورهایی که قبلاً سیب‌زمینی به آن‌ها صادر می‌شد، این روزها خودشان سیب‌زمینی تولید می‌کنند.

احمد مرادی‌دایم؛ با بیان اینکه از سویی، سیب‌زمینی منطقه ما هم‌اکنون پوست‌بندی مناسبی ندارد، عنوان کرد: این وضعیت موجب شه که فعلاً سیب‌زمینی همدان مناسب صادرات نباشد.

وی ادامه داد: تقاضای دیگر کشورها برای واردات سیب‌زمینی ما کاهش یافته است، کشور عراق و پاکستان تولیدکننده سیب‌زمینی شده‌اند و افغانستان نیز بخشی از سیب‌زمینی خود را از پاکستان آن‌هم با قیمت کمتر خریداری می‌کند و بخشی از سیب‌زمینی را از کشور ما تهیه می‌کند.

مدیرعامل مجموعه کشاورزی مرادی‌دایم با تصریح بر اینکه صادرات سیب‌زمینی‌مان به افغانستان در حد مفت خریدن است، اظهار کرد: این روند فقط در حد انبار خالی کردن است.

مرادی‌دایم یادآور شد: ارمنستان نیز تاحدی سیب‌زمینی می‌خواهد که اگر تا 10 روز دیگر این روند باز شود وضعیت صادرات به این کشور مناسب خواهد بود.

وی در بخش پایانی این گفت‌و‌گو با بیان اینکه سیب‌زمینی همدان به لحاظ کیفی وضعیت مناسبی دارد، عنوان کرد: اگرچه در استان همدان در زمینه فرآوری و بسته‌بندی و صنایع تبدیلی قدم‌هایی برای محصول سیب‌زمینی برداشته شده است، اما هرچه این روند بیشتر دنبال شود می‌توان انتظار داشت که فروش و صادرات سیب‌زمینی همدان نیز بهتر خواهد بود.

استان همدان در زمینه تولید سیب‌زمینی در کشور و وضعیت باراندازی آن می‌تواند حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشد و نه‌تنها بازارهای داخلی بلکه بازارهای صادراتی را نیز در دست بگیرد، اما این روند نیازمند ورود به عرصه صنایع تبدیلی و تکمیلی، فرآوری و بسته‌بندی است؛ موضوعی که همچنان چشم قطب تولید این محصول را به صادرات موفق خشک کرده است.

این درحالی است که استان همدان قطب تولید و بارانداز محصول سیب‌زمینی در کشورمان است که با تولید بالا در این عرصه می‌تواند در زمینه صادرات و اشتغال‌زایی نیز قدم‌های بلندی بردارد؛ مسیری که در آن نه‌تنها تولید محصول باکیفیت می‌تواند در دستور کار قرار گیرد بلکه با خود، اشتغال‌زایی، ارزآوری، گردشگری کشاورزی و روستایی، رونق صنعت بسته‌بندی و فرآوری و ورود به عرصه بازارهای جهانی را در پی خواهد داشت.

قدم نهادن در مسیر فرآوری و بسته‌بندی و صنایع تبدیلی با خود کاهش ضایعات محصولات کشاورزی را نیز در پی دارد یعنی به‌نوعی در تأمین امنیت غذایی نیز می‌تواند گامی بلند باشد اما این مسیر، نیازمند این است تا مسئولین مربوطه در سال «تولید، مانع‌زدایی‌ها و پشتیبانی ها» آستین‌ها را بالا زده و فکری برای این روند داشته باشند تا در کنار اینکه تولید را از نظر کمی و کیفی ارتقا داد، مانع‌ها را از سر راه فرآوری و بسته‌بندی این محصول برداشته و با پشتیبانی‌های لازم شاهد ورود سرمایه‌گذاران و ترغیب آن‌ها برای قدم نهادن در این عرصه باشیم.