کد خبر : 46179
تاریخ : 1400/6/30
گروه خبری : گردشگری

سپهر غرب گزارش می دهد

شهر جهانی مبل ومنبت وبود زجیره تولید چوب گردو

ملایر اردیبهشت سال 96 به‌عنوان شهر ملی منبت ثبت شد و پرونده ثبت جهانی آن در دستور کار قرار گرفت تا اینکه در نهایت دی‌ماه سال گذشته بازرسان شورای جهانی صنایع‌دستی از شهرک صنعتی مبلمان حاجی‌آباد، واحدهای نمایشگاهی، بازار مبل، چند واحد کارگاهی در سطح شهر، مرکز نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز تحقیقات و توسعه مبل و منبت دانشگاه ملی ملایر، واحدهای نمایشگاهی کوچه کارخانه قند، بلوار شهید بهشتی، مرکز فنی و حرفه‌ای آموزش خواهران و منبت‌کاری‌های سطح شهر بازدید کردند و بهمن‌ماه طبق اعلام وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، شورای جهانی صنایع‌دستی سه شهر و یک روستای ایران را در فهرست شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی ثبت کرد که منبت ملایر از استان همدان یکی از این سه شهر بود و در فهرست شهرهای جهانی قرار گرفت.

بر اساس این گزارش شیراز استان فارس به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی، زنجان به‌عنوان شهر جهانی ملیله، ملایر از استان همدان به‌عنوان شهر جهانی مبلمان منبت و روستای قاسم‌آباد از استان گیلان به‌عنوان روستای جهانی چادر شب‌بافی در فهرست شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی قرار گرفتند تا در نتیجه آن، قدم‌ها در شهرستان ملایر و مبل و منبت آن به سمت‌وسوی دیگری سوق پیدا کند. همین امتیاز سبب شد در سند راهبردی و عملیاتی سه‌ساله استان همدان توسعه و ایجاد خوشه‌های صنعتی و صنایع‌دستی جزء اقدامات محرک و اولویت‌دار شهرستان ملایر مطرح شود چراکه در این زمینه جایگاه مبل و منبت به‌وضوح قابل رؤیت بود.

سال 98 بود که استاندار همدان با بیان اینکه چهار هزار و 300 کارگاه مبل منبت در شهرستان ملایر فعالیت دارد گفت: وجود این کارگاه‌ها باعث ایجاد اشتغال مستقیم و غیر‌مستقیم برای 20 هزار نفر در این شهر شده است.

سیدسعید شاهرخی به وجود 150 رشته صنایع دستی در استان که ریشه در تاریخ دارند اشاره و با تصریح بر اینکه 43 هزار و 500 نفر در ‌همدان در حوزه صنایع‌دستی فعالیت داشته که در حوزه صادرات نیز شاهد فعالیت‌های بسیار خوبی در استان هستیم، اظهار کرد: در شهرستان ملایر 9 هزار نفر به طور مستقیم و 11 هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم در قالب چهار هزار و 300 کارگاه و حدود 400 فروشگاه مبل منبت فعالیت دارند؛ این محصولات از کیفیت فوق‌العاده بالا و قیمت بسیار مناسبی برخوردار بوده و منظره چشم‌نوازی را برای گردشگران فراهم آورده است.

چندی پیش بود که کرمی؛ رئیس انجمن مبل و منبت ملایر از اشتغال بیش از 20 هزار نفر به‌صورت مستقیم و 30 هزار نفر غیرمستقیم از هنر،صنعت مبل منبت خبر داد و گفت: در این میان بانوان هم با 20 درصد اشتغال در رونق این هنرصنعت نقش بسزایی دارند.

دراین‌بین، معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان نیز با بیان اینکه استان همدان جزء پنج استان برتر کشور در حوزه صنایع‌دستی است، مطرح کرد تعداد فعالان حوزه صنایع‌دستی که از سامانه؛ مجوز برای آن‌ها صادر شده بسیار زیاد است به‌نوعی که هم‌اکنون تعداد 28 هزار و 800 کارگاه با 43 هزار شاغل در استان همدان فعالیت دارند.

هاشم مظاهری با بیان اینکه این میزان در شهرستان ملایر برابر چهار هزار کارگاه با 17 هزار شاغل است، عنوان کرد: در شهرستان ملایر، تولیدکنندگان مبل منبت بخش اعظمی از این شاغلان را تشکیل می‌دهند، در مجموع در استان همدان 70 درصد صنعتگران حوزه صنایع‌دستی، به‌صورت خانگی و مابقی به‌صورت کارگاهی فعالیت دارند.

اما این‌ها در وضعیتی مطرح می‌شود که شیوع ویروس کرونا و شرایط اقتصادی روی میزان تولید، فروش و صادرات صنایع‌دستی اثر گذاشته است. وضعیتی که به بحث‌های واردات چوب گره‌خورده و این عرصه را به سمت‌وسوی دیگری سوق می‌دهد.

به‌راستی آیا توانسته‌ایم در این زمینه که با خود، اشتغال‌زایی، درآمدزایی، روشن بودن چراغ صنایع‌دستی و تولید در استان را به همراه دارد، زنده نگه داشته و در مسیر تحقق وعده‌ها در این عرصه گام برداریم؟ استان همدان در عرصه تولید گردو به‌عنوان قطب کشور محسوب می‌شود، آیا زمینه را برای زراعت چوب به این سمت سوق داده‌ایم که نیاز چوب گردو در داخل استان برآورده و با این اقدام هم از ورود چوب از دیگر استان‌ها ممانعت و اشتغال‌زایی شود و هم بتوانیم صادرکننده چوب گردو باشیم؟ زنجیره تولید این چوب به کجا رسیده است؟ با این تفاسیر، برآن شدیم تا گفت‌و‌گویی با حمید خزایی؛ رئیس اداره جنگل‌کاری منابع طبیعی استان همدان و ابوالقاسم سوزنچی؛ رئیس خانه کشاورز استان همدان به‌عنوان یکی از افرادی که در بحث زراعت چوب فعالیت دارد، ترتیب دهیم و در این راستا، پای دغدغه‌های فرشاد روستایی؛ یکی دیگر از تولیدکنندگان مبل در شهرستان ملایر بنشینیم که در ادامه متن این گفت‌و‌گوها را می‌خوانید:

   نیاز چوب صنایع مبل همدان مشخص شود

رئیس اداره جنگل‌کاری و منابع طبیعی استان همدان در گفت‌و‌گو با خبرنگار حوزه صنایع‌دستی سپهرغرب در پاسخ به اینکه آیا می‌توان به سمت تولید چوب‌هایی رفت که برای صنایع چوبی و شهر جهانی مبل و منبت همدان مورد استفاده قرار گیرند؟ تصریح کرد: چوب صنوبر مناسب است اما بسته به هدف متقاضی از تولید چوب دارد، گاه می‌شود در سه‌سالگی صنوبر را قطع کرده و برای دسته بیل مورد استفاده قرار گیرد و گاه صنوبرها را چند سال نگه داشته تا به‌صورت تیر و با قطر 25 سانت تبدیل و برای تهیه تخته و چوب‌آلات مورد استفاده در داخل و بدنه داخلی مبلمان استفاده شود.

حمید خزایی با بیان این موضوع ادامه داد: از این چوب می‌توان برای چارچوب‌ها و داخل مبلمان به‌منظور استحکام آن‌ها استفاده کرد اما برای اینکه بتوان چوب‌هایی را بسته به صنایع مبل در استان تولید کرد نیاز به مشخص شدن صنایع مبل داریم.

وی با تأکید بر اینکه بایستی نیاز صنایع مبل مشخص شود، گفت: چوب‌آلات از گونه‌های راش، ممبرز و افرا هستند که این گونه‌ها عمدتاً در مناطق شمالی کشور که رطوبت بالایی دارد، تولید می‌شود و با اقلیم همدان سازگار نیست.

رئیس اداره جنگل‌کاری منابع طبیعی استان همدان با بیان اینکه گونه گردو نیز دراین‌بین مطرح است، اضافه کرد: چوب گردو قابلیت استفاده در صنعت مبل و منبت را دارد، اما با توجه به اینکه گردو نسبت به صنوبر رشد کندتری دارد و از سویی می‌توان آن را از ضایعات باغی نیز تهیه کرد، کمتر باغدارانی به سمت تولید چوب گردو می‌روند.

خزایی در پایان این گفت‌و‌گو خاطرنشان کرد: این روند موجب شده است تا به تولید چوب گردو در استان در قالب یک طرح یا پروژه نگاه نشود.

   در این عرصه از جهاد کشاورزی همدان و عملکرد آن ناامیدم

رئیس خانه کشاورز استان همدان به‌عنوان فردی که در بحث زراعت چوب فعالیت دارد با بیان اینکه چوب گردو با قیمت‌های بالایی وارد می‌شود، اما در استان، پرورش درختان گردو برای استفاده از چوب آن‌ها را نداریم، گفت: این در حالی‌ است که می‌توان به پرورش گردو برای چوب آن با در نظر گرفتن فاصله‌های دو متری اقدام و وارد این صنعت شد.

ابوالقاسم سوزنچی با تأکید بر اینکه می‌توان درختان گردو را به‌صورت صاف پرورش داد، اظهار کرد: هنرهایی وجود دارد که شاخه‌هایی در وسط این درخت می‌گذارند تا گرهِ نقش داخل چوب را ایجاد کند، 15 ساله که می‌شوند و به قطر 25 و 30 سانت می‌رسند، آن‌ها را به الوارهای چهار و پنج‌متری تبدیل و به‌صورت چوب‌های گردو مناسب برای صنایع چوبی مورد استفاده قرار می‌دهند.

وی با بیان اینکه متأسفانه در این عرصه، از جهاد کشاورزی همدان و عملکرد آن ناامیدم، اظهار کرد: در بحث زراعت چوب، استان همدان قابلیت‌های بسیاری دارد اما کمتر تحرکی را در سازمان جهاد کشاورزی همدان دیده‌ام و تنها می‌توان گفت که این سازمان کارش آمارسازی است.

   استان همدان می‌تواند زراعت چوب در این عرصه‌ها را با صنایع‌دستی گره بزند

رئیس خانه کشاورز استان همدان ضمن ابراز گلایه‌مندی از این روند تصریح کرد: ورود به عرصه زراعت چوب، از تولید دسته بیل گرفته تا تولید چوب گردو برای صنایع مبلمان استان و تولید چوب‌هایی برای صفحه‌های شطرنج و غیره همه و همه درآمدزایی و اشتغال‌زایی را به همراه دارند که استان همدان قابلیت ورود به این بحث‌ها را هم دارد.

سوزنچی با بیان اینکه در صفحه‌های شطرنج چوبی از چوب درختان میوه استفاده می‌شود، گفت: از درختان گردو، گلابی و توت در این عرصه استفاده می‌شود و بازار خوبی هم دارد اما مردم نسبت به آن شناخت کمتری دارند و نجاران ما نیز در و پنجره ساز هستند و با چوب بازی نمی‌کنند.

وی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به اینکه شانه‌های چوبی از درختان توت تهیه می‌شود که مقاومت و استحکام بیشتری دارد، اظهار کرد: استان همدان می‌تواند زراعت چوب در این عرصه‌ها را با صنایع‌دستی گره بزند.

رئیس خانه کشاورز استان همدان با تأکید بر اینکه پرورش چوب یک داستان دارد و نحوه برداشت آن یک داستان دیگر، اظهار کرد: نوع کارکردن چوب بسته به نوع خشک کردن آن و به‌نوعی پسا کردن آن دارد بدین‌سان برای استفاده از چوب در صنایع چوبی بحث خشک‌کردن چوب مطرح است که در این زمینه نیز کارخانه‌هایی هستند که دستگاه‌های گرم‌خانه‌ای دارند و چوب را خشک می‌کنند تا به‌مرور زمان در چوب، ترک نیفتد و چوب خراب نشود.

سوزنچی در پاسخ به اینکه این روند برای چوب گردو چه‌طور است و آیا همدان در این عرصه قدمی برداشته است؟ گفت: چوب گردو را پنج سال می‌خوابانند تا آبش را از دست بدهد و ترک نخورد، اما دراین‌بین، با توجه به اینکه ملایر شهر جهانی مبل و منبت است، این ظرفیت در همدان وجود دارد تا در عرصه خشک کردن چوب‌ها پیش رود، چراکه هم‌اکنون چنین کارخانه‌ای در همدان وجود دارد اما ظرفیت آن کم است و یا خشک کردن چوب‌ها به شکل سنتی انجام می‌شود.

   از گرانی چهار برابری قیمت چوب تا چوب‌هایی که از کردستان خریداری می‌شوند

یکی از تولیدکنندگان مبل در شهرستان ملایر و مدیر تولیدی و نمایشگاه مبل در روستای آورزمان شهرستان ملایر که 10-12 سال در این حرفه مشغول به کار است در گفت‌و‌گو با خبرنگار حوزه صنایع‌دستی سپهرغرب با بیان اینکه 30 سال سن دارد اما چندین سال است که در عرصه مبل و منبت فعالیت می‌کند، در پاسخ به وضعیت تهیه چوب برای تولیدات خود عنوان کرد: قیمت چوب نسبت به سال گذشته، سه تا چهار برابر شده است، به‌نوعی که چوب راش متری سه تا چهار میلیون تومان بود اما این روزها به 10 تا 12 میلیون تومان رسیده است.

فرشاد روستایی، ادامه داد: از سویی، چوب گردو که کیلویی 500 تا 600 هزار تومان خریداری می‌شد، در حال حاضر، کیلویی پنج تا 6 میلیون تومان است.

وی در پاسخ به اینکه چوب‌های مطروحه را از کجا تهیه می‌کنید؟ اظهار کرد: بخشی از چوب‌ها که راش گرجی هستند، از گرجستان تهیه می‌شود، این چوب‌ها با توجه به طرح تنفس جنگل‌های شمال، وارداتی شده است و برای اینکه به دست ما برسد، چندین دست و واسطه را می‌گذراند.

این تولیدکننده مبل در شهرستان ملایر در این راستا، با بیان اینکه چوب گردوی مورد نیازمان را هم از کردستان می‌خریم، علت آن را این‌گونه مطرح کرد: قطر چوب‌های گردو در استان همدان مناسب نیست بدین‌ترتیب، چوب‌های گردو با قطر مناسب را از کردستان که خشک نیز هستند می‌خریم.

به‌راستی، در وضعیتی که شیوع ویروس کرونا و شرایط اقتصادی روی میزان تولید، فروش و صادرات صنایع‌دستی اثر گذاشته است، حداقل می‌توان در مسیر مهیّا نمودن مواد اولیه برای تولیدکنندگان این عرصه قدمی برداشت؛ اما این روزها «شهر جهانی مبل منبت» به سبب نبود زنجیره تولید چوب، لنگ واردات چوب است.

این در حالی است که شهرستان ملایر دارای بیش از پنج هزار کارگاه تولیدی، 9 هزار استادکار و منبت‌کار و بیش از 25 هزار هنرمند فعال در این رشته است و بیش از 60 درصد از تولید مبلمان منبت کشور را به خود اختصاص داده و حال، در کنار مشکلاتی که کرونا و شرایط اقتصادی برای آن‌ها ایجاد کرده، لنگ تأمین چوب مانده؛ چوبی که امکان تهیه آن در داخل استان وجود دارد.

توسعه و ایجاد خوشه‌های صنعتی و صنایع‌دستی جزء برنامه‌های سند راهبردی استان بوده است، اما حال باید در تهیه مواد اولیه یکی از اصلی‌ترین صنایع‌دستی استان همدان چنین خلأیی را مشاهده کنیم! به‌راستی استان همدان به‌عنوان قطب تولید گردوی کشور، چرا باید برای تهیه چوب گردوی مورد نیاز خود برای شهر جهانی مبل و منبت از دیگر استان‌ها چوب وارد کند؟ آیا نمی‌توان این اشتغال‌زایی و کسب درآمد را با پیشروی به سمت زراعت چوب و زنجیره تولید در این عرصه مهیا و قدم‌ها را جدی‌تر و آینده‌نگرانه در این مسیر برداشت؟

  لینک
https://www.sepehrnewspaper.com/Press/ShowNews/46179