بازآفرینی بافت فرسوده ملایر 20 درصد محقق شده است؛

غفلت از بازآفرینی 80 درصد بافت فرسوده در ملایر

سهم امسال راه و شهرسازی ملایر، تنها اجرای یک پروژه بازآفرینی

امروزه توجه به بافت‌های ناکارآمد و قدیمی، به یک اولویت سازمان‌های مربوطه ازجمله شهرداری‌ها و راه و شهرسازی تبدیل‌ شده است؛ به‌گونه‌ا‌ی که سازمان‌های شهری با برنامه‌ریزی عملیاتی و راهبردی در پی سامان‌دهی این بافت‌ها هستند. بافت‌های فرسوده و تاریخی شهرها به‌دلیل بافت سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات زیست‌محیطی و غیره، مسیر رکود و عقب‌ماندگی را طی می‌کنند که خود منشأ بسیاری از مشکلات شهری ازجمله مسائل اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و امنیتی شده و این موارد زمینه ناپایداری را در شهرها فراهم کرده است.

در بافت‌های فرسوده به‌دلیل دارا بودن قابلیت‌های خاص از جهات مختلف، ضرورت توجه به آن‌ها مطرح بوده و برای رفع مشکلات در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی، در این مناطق نیاز به اقدامات همه‌جانبه در راستای احیا، مرمت، بازسازی، نوسازی، توسعه و سامان‌دهی و به عبارت دیگر تجدید حیات شهری است.

اکثر شهرهای قدیمی به‌علت ارزش نهفته فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مراکز کهن شهری، چاره‌ای جز بازسازی و بهسازی این فضاها ندارند و تجارب کسب‌شده در این خصوص حاکی از توفیق طرح‌های ارتقای کیفی شهری در تجدید حیات شهری و حفظ ارزش‌های تاریخی است.

رویکردهای مختلفی به‌منظور سامان‌دهی بافت‌های فرسوده مد نظر سازمان‌های مربوطه بوده و آخرین رویکرد، بازآفرینی شهری است و در این مسیر می‌بایست از توجه صرف به کالبد پرهیز شده و به ملاحظه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز توجه شود؛ همچنین مشارکت یکی از مهم‌ترین الزامات برای موفقیت در انجام بازآفرینی شهری است.

از زمان آغاز اجرای طرح‌های بازآفرینی، شهرها به‌منظور بهبود وضعیت در بافت‌های فرسوده، اقداماتی انجام دادند و در استان همدان نیز به همت شوراهای اسلامی شهر در شهرهای مختلف ازجمله ملایر، با توجه به گستردگی مناطق بازآفرینی نیاز به اقدامات مؤثر بوده و به‌منظور اطلاع از آخرین وضعیت اجرای طرح بازآفرینی بافت فرسوده در این شهر با نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر ملایر و دو کارشناس راه و شهرسازی در ملایر به گفت‌و‌گو نشستیم.

نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر ملایر در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما ضمن بیان اینکه در بحث بازآفرینی در شهر ملایر پنج منطقه درنظر گرفته شده است، اظهار کرد: در این مناطق از 60 تا 100 درصد تخفیف مجوز شهرداری درنظر گفته شده است.

مظاهر روزبهانی با یادآوری این موضوع که در برخی موارد مجوزها به‌صورت رایگان است، گفت: این مورد برای افراد فاقد تمکن مالی بوده و برای سایرین نیز تا 60 درصد تخفیف درنظر گرفته می‌شود.

وی با تأکید بر اینکه مناطق بازآفرینی در حاشیه شهر همچون منطقه ناسیونال، امامزاده عبدالله و سرجوی را به‌منظور دریافت تسهیلات به بنیاد مسکن معرفی می‌کنیم، بیان کرد: بنیاد مسکن یک وام 240 میلیون تومانی برای مناطق حاشیه به‌ازای هر طبقه به متقاضیان پرداخت می‌کند.

نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر ملایر افزود: وام 240 میلیونی برای بحث بازآفرینی بافت فرسوده نداریم و برای آن همان تخفیف جواز 60 تا 100 درصد درنظر گرفته شده است.

روزبهانی با بیان اینکه از زمان آغاز به‌کار شورای ششم در ملایر و با تصویب این مهم حدود 40 روز است که مصوبه تخفیف صدور جواز اجرا شده است، تصریح کرد: ارتباط کنونی در بحث بازآفرینی بافت فرسوده بیشتر با شهرداری و بنیاد مسکن است.

وی با تأکید بر اینکه معرفی به بانک برای دریافت وام بازآفرینی بافت فرسوده در مناطق حاشیه شهر را بنیاد مسکن انجام می‌دهد، ادامه داد: با صدور جواز در شهرداری متقاضی دریافت وام به بنیاد مسکن معرفی شده و با توجه به ظرفیت تعیین‌شده، بنیاد مسکن به چند بانک عامل معرفی می‌کند.

نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر ملایر خاطرنشان کرد: نوسازی در بافت فرسوده ملایر حدود 40 تا 50 درصد انجام شده است، اما به‌طور کلی بازآفرینی بافت فرسوده ملایر 20 درصد محقق شده است.

روزبهانی با بیان اینکه برای حدود 300 خانوار در مناطق حاشیه شهر وام بازآفرینی بافت فرسوده توسط بنیاد مسکن پیش‌بینی شده است، یادآور شد: درصورت استقبال شهروندان از این موضوع و دریافت مجوزها، با تخفیف اقدامات بعدی نیز در این مناطق انجام خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه درصورت استقبال شهروندان در این مناطق بنیاد مسکن تعداد وام‌ها را افزایش خواهد داد، اظهار کرد: درصورت تحقق بازآفرینی در مناطق حاشیه شهر، بحث معابر، جدول‌کشی، آسفالت و پیاده‌روسازی نیز سامان‌دهی خواهد شد.

کارشناس راه و شهرسازی ملایر نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما ضمن بیان اینکه دبیرخانه بازآفرینی بافت فرسوده این شهرستان شهرداری است، گفت: درحال حاضر راه و شهرسازی یک پروژه بازآفرینی احداث مرکز درمانی در محله سرجوی دارد.

علی رشیدی در ادامه بیان کرد: پروژه عملیات تکمیلی مرکز درمانی سرجوی ملایر در سه طبقه به متراژ 656 متر مربع درحال ساخت بوده و 58 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و اکنون در مرحله نمای کار است.

وی با بیان اینکه اردیبهشت‌ماه قرارداد دوساله این پروژه منعقد شده است، افزود: مبلغ این قرارداد چهار میلیارد تومان بوده و تا دو سال آینده تکمیل شده و به بهره‌برداری خواهد رسید؛ اکنون زیرساخت‌ها ازجمله آب و فاضلاب پروژه انجام شده است.

این کارشناس راه و شهرسازی ملایر تصریح کرد: بودجه بازآفرینی ملی بوده و این پروژه نیز از محل اعتبارات ملی درحال تکمیل است؛ شهرداری نیز به‌طور جداگانه کارهای بازآفرینی در سطح شهر ملایر را انجام می‌دهد.

رشیدی احداث شبکه جمع‌آوری فاضلاب محله سرجوی را دیگر پروژه تکمیل‌شده بازآفرینی راه و شهرسازی ملایر برشمرد و ادامه داد: این پروژه طی مدت سه ماه با اعتبار 434 میلیون تومان تکمیل شده است.

دیگر کارشناس راه و شهرسازی ملایر با اشاره به پرداخت وام 80 میلیونی با کارمزد 9 درصد در بحث بافت فرسوده، خاطرنشان کرد: برای ساخت هر واحد در بافت فرسوده وام ارائه می‌شود.

معصومه یوسفی با بیان اینکه راه و شهرسازی تنها پاسخ استعلام‌ها را به بانک ارائه می‌کند، یادآور شد: ارائه وام بازآفرینی به استعلام‌های ارسال‌شده از سوی بانک و با کار کارشناسی بوده که حدود 24 استعلام در بافت فرسوده قرار داشته است.

وی با اشاره به وجود پنج منطقه محدوده بازآفرینی در شهر ملایر، اظهار کرد: این محدوده پهنه بزرگی از شهر ملایر را دربرمی‌گیرد.

بافت‌های قدیمی اکثر شهرها که معمولاً دربرگیرنده گنجینه‌های گران‌بهایی از تاریخ هر شهر هستند، به‌مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته‌رفته رو به اضمحلال گذارده‌ و امروزه به‌عنوان بزرگ‌ترین معضل در شهرها مطرح هستند.

بافت‌های قدیمی و فرسوده از طیف گسترده‌ای از مشکلات رنج می‌برند که رفع این مشکلات نیازمند شناسایی دقیق، جامع و مداخله آگاهانه و برنامه‌ریزی‌شده به‌منظور سامان‌دهی است؛ گستردگی بافت‌های فرسوده در بیشتر شهرها و اهمیت پرداختن هم‌زمان به آن ایجاب می‌کند تا مشاوران، نهادهای مشارکت‌کننده و دستگاه‌های مداخله‌کننده با بهره‌گیری از مدیریت فنی به سامان‌دهی اصولی این امر بپردازند.

با توجه به وسعت بافت‌های فرسوده شهری و احتمال آسیب‌پذیری این بافت‌ها به هنگام وقوع حوادث طبیعی، نوسازی این محدوده‌ها در برنامه‌های دولت و شهرداری‌ها قرار گیرد که در شهر ملایر با وجود گستردگی بافت فرسوده، این مهم تنها 20 درصد محقق شده است و این سؤال مطرح می‌شود که چرا طی سال‌های گذشته مسئولان شهرستان و مدیریت شهری اقدام مؤثری در این خصوص نداشته‌اند.

اندیشیدن تدابیری از سوی راه و شهرسازی و شهرداری به‌منظور بازآفرینی بافت فرسوده در شهر ملایر ضروری بوده و ارائه مشوق‌های در این راستا نیز بسیار اثرگذار خواهد بود که باید مد نظر مسئولین امر قرار گیرد؛ اجرای تنها یک پروژه بازآفرینی توسط راه و شهرسازی با وجود مشکلات بسیار در مناطق بازآفرینی ملایر، قابل قبول نبوده و نشان از کم‌کاری در این حوزه دارد که نیاز به بازنگری در اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های اثرگذار در این بخش است.

البته شورای اسلامی شهر و شهرداری ملایر نیز باید تمهیداتی با هدف تشویق بیشتر شهروندان ساکن در بافت‌های فرسوده به‌منظور اجرای بازآفرینی داشته باشند و اجرای این سیاست‌ها و تشویق‌ها را به پس از استقبال مردم از امتیازات درنظر گرفته‌شده موکول نکنند.