هدفمندی در لایههای مختلف زندگی از ضروریاتی است که غفلت از این سرمایه پُرارزش عمر را بر باد میدهد و یا به اعتباری میتوان گفت باید به هر چیزی به اندازه مناسب و معقولش بها داده شود و با سبک و سنگین کردن منطقی، اولویتها را بهدرستی شناخته و در کنش و واکنشها اعمال کنیم. یکی از چالشهای اینگونه بودن و شدن، بها دادن زیاد به ابزارهایی است که بعضاً پردازش بیش از حد به آنها، معضل افساری زندگیها میشود.
بیجا نیست اگر بگوییم در برخی موارد و یا اکثر مواقع، گران را به ارزان میفروشیم و حتی بعضاً از کار خود شادمان هم هستیم؛ غافل از اینکه در محاسبهای دوراندیشانه، متضرر هم شدهایم. شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که مثلاً گرانی قیمت پرده نصبشده در منزل، برایتان این محدودیت را ایجاد کرده باشد که نباید خیلی باز و بسته شود! تا جایی که ممکن است بگویید خب اگر قرار بود تا این اندازه پرده بسته باشد، چرا این فضا که برای آن هزینه زیادی هم شده، با شیشههای مات پوشش داده نشده، مگر نباید روز و شب و یا هوای ابری و آفتابی برای ما تفاوت داشته باشد؟ همینجاست که میتوان گفت ابزار در چرخه زندگی معقول، دستوپاگیر شده و برای ما با عرض معذرت، افسار میشود.
همین موضوع را درباره مثلاً فضای مجازی و استفاده از تلفن همراه ظاهراً هوشمند تعمیم میدهیم؛ فلانی افتخار میکند که همواره در فضای مجازی سیر میکند. گذشته از مضرات جسمی و روانی افراط در استفاده از تلفن همراه، شخص چنان مات و مبهوت میشود که تمیز سره از ناسره برایش سخت میشود. حتی برخی به جایی میرسند که مباهات میکنند به اخبار رسانه ملی احتیاجی ندارند؛ درحالی که انسان معقول برای رسیدن به نتیجه صحیح، تعدد منابع را بهترین میداند. بهخصوص اینکه در فضای مجازی که ابزاری برای رشد است، شیاطینی هم لانه کردهاند که حاصل اعتماد به آنها در اکثر موارد، وبالی بر گردن افراد میشود که ممکن است فرد را به ناکجاآباد بکشاند.
هر کسی با اندک دقتی درمییابد که تا این اندازه افراطی خود را درگیر وسایل کردن، او را از حالت تعادل خارج میکند و بهتدریج به سویی میبرد که خودش هم فاصله نقطه اول تا آخر را در عین انحراف، معقول ارزیابی میکند. جای تعجب هم این است که غالب اینگونه افراد پردازش به رسانههای منصف و ارزشمند را برای دیگران تقبیح میکنند و میگویند فلانی برو خبرها را از جاهای دیگر هم بگیر! اما درباره خودشان چنین حرکتی را موجه نمیدانند!
عقل حکم میکند که جای وسیله و هدف در مراحل مختلف عوض نشود؛ امروزه بردگی به این نیست که در قفسی آهنین قرار بگیریم، بلکه برای ما، بدخواهان قفسها ساختهاند. همین اخیراً جوانی گفت فلانی میگویند آمریکا میخواهد حمله کند، فکر کردم خبر جدیدی شنیده، از او سؤال کردم چطور؟ پاسخ داد شوخی کردم، میخواستم ببینم چه عکسالعملی دارید؟! گفتم البته این شیطان بزرگ بیش از 44 سال است حملهاش را به ما قطع نکرده و پس از دوران دفاع مقدس حتی بهنوعی در بُعد فرهنگی- اجتماعی در قالب رسانه بهخصوص فضای مجازی حملهاش را افزایش هم داده، این ما هستیم که باید با استفاده معقول از فضای مجازی بهعنوان وسیلهای که میتواند بسیار راهگشا و مفید هم باشد، برای خود بتی افسارگونه نتراشیم و عاقلانه آن را برای پیشرفت و تعالی به خدمت بگیریم، انشاءالله.
شناسه خبر 80008