افزایش اثرگذاری نشریات علمی ایران در سال 2019
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اعلام کرد: بر اساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در سال 2019 میلادی، اثرگذاری 59درصد نشریات علمی ایران نسبت به سال 2018 افزایش یافته است.
دکتر محمدجواد دهقانی با اعلام این خبر گفت: پایگاه استنادی اسکوپوس هر سال به معرفی معتبرترین نشریات علمی دنیا میپردازد که آخرین فهرست منتشر شده این پایگاه مربوط به سال 2019 است. این فهرست هنگامی منتشر میشود که دوره و شمارههای مجلات علمی دنیا در سال مورد محاسبه تکمیل شده باشد که اخیراً اطلاعات سال 2019 مجلات علمی دنیا در اسکوپوس کامل شده است.
وی افزود: سایت اسکور (CiteScore) شاخصی است که کیفیت نشریات در اسکوپوس بر اساس آن سنجیده میشود. شاخصهای اس.جی.آر (SJR) و اسنیپ (SNIP) نیز از جمله شاخصهایی هستند که برای اندازهگیری میزان کیفیت مجلات علمی در این پایگاه محاسبه میشوند، اما در چند سال اخیر این پایگاه به معرفی شاخص سایتاسکور پرداخته و تقریباً مشابه شاخص ضریب تاثیر است که تفاوت این دو شاخص در سالهای مورد بررسی است. در شاخص ضریب تاثیر، تعداد استنادها در سال پایه مثلاً 2019 به مقالات دو سال قبل مجلات مثلاً 2018 و 2017 تقسیم و مبنای محاسبه قرار میگیرد، اما در سایتاسکور به جای دو سال قبل، استنادها به سه سال قبل سنجیده میشوند.
سرپرست ISC در ادامه خاطرنشان کرد: استنادها میزان استفاده از علم تولید شده را نشان میدهند و برای مجلات علمی استنادها نشان میدهند که مقالات این مجلات به چه میزان در جامعه علمی مورد استفاده قرار گرفتهاند. استنادها همانند سایر پدیدهها، دارای آفت هستند. مدیریت استنادها و خوداستنادی نشریات راههای غیراخلاقی هستند که برای نشان دادن افزایش میزان اثرگذاری نشریات مورد استفاده قرار میگیرند. پایگاههای استنادی بر روشهای مذکور حساسیت بیشتری پیدا کردهاند و حتی هم اکنون میزان خوداستنادی به عاملی پایه در انتخاب شدن یا نشدن پژوهشگران برتر دنیا تبدیل شده است.
دهقانی گفت: هم اکنون در سال 2019 از جمهوری اسلامی ایران تعداد 167 نشریه در اسکوپوس نمایه میشود که 159 نشریه موفق به دریافت سایتاسکور شدهاند. این بدان معنا است که 5درصد از نشریات فاقد سایتاسکور هستند، اما از این تعداد 99 نشریه نسبت به سال 2018 سایت اسکور بالاتری دریافت کردهاند که یعنی میزان استناد به این گروه از نشریات افزایش یافته است که این خود شامل 59درصد نشریات میشود. تعداد 28 نشریه یعنی 17درصد نشریات نیز بدون تغییر مانده اند اما 24درصد نشریات یعنی 40 نشریه نسبت به سال قبل افت کیفیت داشتهاند.
سایت اسکور نشریات نباید به تنهایی مبنای مقایسه نشریات قرار گیرد، زیرا میزان استنادها از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است.
وی در پایان بیان کرد: ارزش نمایه شدن در پایگاه استنادی بیش از هر چیز به تعداد استنادهای دریافتی وابسته است که نشریات ایران اعم از انگلیسی و غیر انگلیسی استناد اندکی دریافت میکنند. همچنین، تعداد استنادهای دریافتی نشریات غیرانگلیسی با نشریات انگلیسی در پایگاههای استنادی قابل مقایسه نیست. از آنجائیکه ادامه حضور نشریات نمایه شده در پایگاههای استنادی مشروط به دریافت استناد است؛ افزایش استنادها امری اجتنابناپذیر است.
منبع: خبرگزاری ایسنا