سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: مدیرکل دیوان محاسبات استان همدان در بازدید از جاده دسترسی تسطیح و تعریض‌شده توسط دهکده تفریحی توریستی گنجنامه، تخریب الوند را تأیید کرد.

هفته نخست خردادماه امسال بود که خبر تسطیح و تخریب جاده پاکوب و درعین‌حال تعریض آن‌ که گنجنامه را به میدان میشان وصل می‌کرد، از سوی رسانه‌ها مطرح شد؛ اما در همان روزهای نخستین برخی از مسئولان استانی از وقوع این اتفاق توسط بخش خصوصی فعال در کوهپایه الوند اظهار بی‌اطلاعی کرده و بعضی در بازدید از منطقه با بیان اینکه اتفاق خاصی در منطقه رخ نداده! و به‌ازای تخریب‌های جزئی پس از بررسی، میزان خسارت واردشده از بخش خصوصی گرفته خواهد شد، به دنبال ختم قائله و بحث بودند. اما اظهار نظرهای این‌چنینی و درعین‌حال عدم گرفتن مجوز توسط بخش خصوصی برای اجرای این پروژه از هیچ‌ دستگاه‌ متولی حفاظت محیط‌زیست، کوه‌نوردان و درعین‌حال رسانه‌ها را بر آن داشت تا با جدیت بیشتری به دنبال احقاق حق الوند به‌عنوان میراث ماندگار این شهر باشند.

البته دراین‌بین پیگیری یکی از اعضای شورا نیز بی‌تأثیر نبود، به‌گونه‌ای که به درخواست شورای اسلامی شهر همدان و با حضور جمعی از مدیران همچون مدیرکل دیوان محاسبات استان، مدیرکل راه و شهرسازی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست، مدیرکل میراث فرهنگی، شهردار همدان، نماینده امام‌جمعه، اعضای شورای شهر، اهالی رسانه و کوه‌نوردان بازدید دوباره‌ای عصرگاه یکشنبه 24 خردادماه از جاده مذکور صورت پذیرفت که در ادامه شرح این بازدید را می‌خوانید:

مدیرکل دیوان محاسبات استان همدان در حاشیه این بازدید با بیان آنکه تخریب الوند در پی تسطیح و تعریض جاده دسترسی حتماً اتفاق افتاده است اما اظهار نظر در ارتباط با میزان تخریب، مستند قانونی برای انجام آن و داشتن مجوز برای این کار نیازمند بررسی کارشناسی است، گفت: برای رسیدگی به این مباحث جلسه‌ای با مسئولان ذی‌ربط برگزار خواهیم کرد.

      اگر تخریب‌ها محمل قانونی نداشته باشند در برخورد رودربایستی نخواهیم داشت

حاتم نیکخو افزود: هرگونه‌ فعالیت نیازمند طرح و دریافت مشاوره است؛ بر این اساس جلسه با دستگاه‌های ذی‌ربط برگزار خواهد شد و اگر خروجی نشست دارای محمل قانونی نباشد، یقیناً دیوان محاسبات ورود و اقدام به واخواهی کرده و دراین‌بین با هیچ‌کس رودربایستی نخواهیم داشت.

وی بیان کرد: اما اگر مشخص شود که کار قانونی و در راستای توسعه استان است، تصمیم‌گیری به گونه دیگری خواهد بود.

این مقام مسئول با تأکید بر آنکه کوه الوند تنها متعلق به همدانی‌ها و ایرانی‌ها نیست، اذعان کرد: این ظرفیت به‌عنوان یک اثر ماندگار متعلق به دنیا است.

نیکخوبا اشاره به اینکه ثبت ملی بودن اثر وظیفه‌مندی ما را در قبال احترام به این داشته دوچندان می‌کند، عنوان کرد: کوه‌نوردان و دوست‌داران محیط‌زیست مستندات و اطلاعات خود را برای بررسی به دیوان محاسبات استان ارائه دهند.

وی با بیان اینکه امید است شرمنده نسل‌های آینده نشویم، اذعان کرد: شاید بتوانیم درحال حاضر با زورگویی کاری را پیش ببریم، اما باید دید نسل آینده ما را واخواهی نمی‌کنند؟ باید بتوانیم در قبال آنان جوابگو بوده و بگوییم میراث‌دار شما تا به امروز بوده‌ایم.

      مجوزی صادر نکرده‌ایم

مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان نیز با بیان اینکه تنها بخشی از کوهستان الوند تحت نظارت ما است، عنوان کرد: در این بخش نیز اداره راه و شهرسازی هیچ مجوزی برای تعریض و کاشت درختان در کوهستان الوند صادر نکرده و در جریان هیچ اقدامی نبوده‌ است.

داریوش حسینی گفت: امروز به ما اطلاع داده شد که در این محل جلسه‌ای برگزار می‌شود، پس در این مکان حاضر شدیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز با تأکید بر اینکه دخالت در کوهستان الوند باید حداقل،‌ در حد ضرورت، با هماهنگی دستگاه‌های ذی‌مدخل و گرفتن مجوزهای لازم انجام پذیرد، تشریح کرد: کوهستان الوند در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده، بنابراین نیاز است پس از بازدید، کارشناسان و مسئولان مرتبط که مسئولیتی در این مورد دارند، اظهار نظر کرده و بررسی لازم صورت پذیرد.

علی مالمیر با بیان اینکه بخش عمده‌ای از مسیر پیش از ایجاد مجموعه تله‌کابین وجود داشت و بخش‌هایی از مسیر هم تغییراتی کرده که البته مربوط به چند سال اخیر است و نه یکی دو ‌ماه قبل، خاطرنشان کرد: باید در جلسه کارشناسی بررسی شود که اگر مداخله‌ای غیر ضروری انجام شده، مدیریت شود و اگر آسیب غیر ضروری به کوهستان رسیده، به حالت اولیه باز گردانده شود.

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر همدان نیز بحث کوه‌نوردی و بهره‌مندی دیار الوند از پیشکسوتان کوه‌نوردی را یک برند برای شهر همدان قلمداد کرد و گفت: در پی تغییراتی که در کوهستان الوند شاهد هستیم، طرفداران محیط‌زیست و کوه‌نوردان درخواست کردند مسئولان مسیر و آسیب‌های جدی واردشده به آن را از نزدیک ببینند.

رضوان سلماسی با تأکید بر اینکه در بازدید چند هفته قبل مسئولان از منطقه عنوان شد که اتفاق خاصی در مسیر نیفتاده است و برای اینکه مشخص شود اتفاق خاصی افتاده یا نه یا حد اتفاق چه میزان است درخواست بازدید دیگری داشتیم، اذعان کرد: حضور در منطقه و دیدن اتفاقات و ‌شرایط فعلی کمک می‌کند که بدانیم تصمیم‌گیری‌های آینده چقدر بر مدار این است که محیط‌زیست تحت تأثیر قرار نگیرد و یا کمترین مداخله را در آن داشته باشیم.

وی با اشاره به افزوده شدن مساحتی از کوهستان الوند به ساختمان هلال‌احمر، اظهار کرد: گفته می‌شد جاده دسترسی که در آن شاهد تعریض و تخریب هستیم بابت امدادرسانی بوده؛ حال این سؤال مطرح است، ساختمان‌هایی که ساخته شده چه میزان مشکلات امدادرسانی در کوهستان را پوشش می‌دهد و یا اینکه اصولاً طی یک هفته تا یک سال چه تعداد آسیب‌دیده توسط این نهاد مورد رسیدگی قرار می‌گیرند و آیا گسترش سازه آن هم در کوهستان الوند به فراخور نیاز بوده است یا خیر؟

این مقام مسئول با اشاره به اینکه همدان از دیرباز مهد کوه‌نوردی ایران بوده و هست، خاطرنشان کرد: کوه‌نوردان بزرگی از دامن کوهستان الوند به دنیا معرفی شده‌اند که ازجمله آن‌ها می‌توان به محمود اجل اشاره کرد که پایه‌گذار کوه‌نوردی نوین در کشور است.

سلماسی با تصریح بر اینکه ادامه روند مذکور (ساخت‌وساز‌ها) مسیر میشان را از حالت کوه‌نوردی خارج کرده است، اضافه کرد: اراضی ملی مربوط به همه و ازجمله نسل آینده بوده و ما بخشی از آن را با فشار ظرفیت بیش از اندازه به منطقه تحت تأثیر قرار می‌دهیم.

وی با اشاره به آسیب‌های وارده به الوند، گفت: این آسیب حل‌شدنی نیست، یعنی هرگونه مداخله در طبیعت به‌راحتی به شرایط اولیه خود برنمی‌گردد و ‌با این میزان مداخله در طبیعت، بخش زیادی از آن را از بین برده‌ایم.

سلماسی با بیان آنکه این سؤال و دغدغه برای ما وجود دارد که آیا کوهستان الوند که ریه‌های شهر همدان است تا چه اندازه ظرفیت و گنجایش برنامه‌ریزی دارد و چقدر فرصت داریم ظرفیت اضافه بر آن تحمیل کنیم؟ اذعان کرد: درواقع هدف بازدید پاسخ‌گویی به سؤالاتی درباره ساخت‌وسازهای منطقه، روند تأیید و تصویب اتفاقات صورت‌گرفته، حد و حدود مجوزها و اقداماتی که قرار بوده در آن انجام شود، است.

این مقام مسئول با بیان اینکه بحث امروز ما یک ‌جاده نیست بلکه اتفاقاتی است که در کوهستان الوند درحال وقوع بوده و اگر امروز قدم مناسب برنداریم 10 سال آینده نمی‌توانیم به مردم پاسخ دهیم، تشریح کرد: آنچه مسلم است اینکه تغییرات مذکور باید با نگاه علمی و کارشناسی‌شده انجام شود و مردم باید به‌طور شفاف بدانند بابت خواسته‌هایشان درباره کوهستان الوند می‌بایست به کدام دستگاه مراجعه کنند.

      ما درخواست جاده دسترسی نکردیم

حمید عرفی‌یگانه، معاون امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر استان همدان نیز با بیان اینکه سال گذشته به بیش از 500 نفر توسط هلال‌احمر امدادرسانی شده و این افراد به پایین انتقال داده شده‌اند، گفت: اما ما درخواست جاده دسترسی نداشتیم و کارمان را با جاده قبلی ادامه می‌دادیم!

مدیرعامل دهکده تفریحی توریستی گنجنامه ضمن ارائه گزارش عملکرد این شرکت در منطقه، بیان کرد: طبق آخرین نقشه‌برداری که مستندات آن در اداره راه و شهرسازی همدان موجود بوده، عرض جاده مورد بحث 12 متر است.

سعید ترابیان با بیان آنکه شن و ماسه‌هایی که در این مسیر است و دوستان می‌گویند برای زیرسازی و آسفالت کردن جاده بوده مربوط به زمستان گذشته است، خاطرنشان کرد: هرساله ترمیم‌هایی در فصل بهار در منطقه انجام می‌شود که امسال به‌علت بارندگی‌ها به تأخیر افتاد.

وی با بیان اینکه آسفالت کردن جاده چه منافعی برای ما دارد؟ گفت: تعداد 40 هزار درخت در منطقه خود کاشته‌ایم که جلوی فرسایش خاک را بگیریم، همچنین از تصفیه‌خانه فاضلاب مدرن استفاده می‌کنیم.

ترابیان با اشاره به اینکه ما تنها 16 درصد از سهام این مجموعه توریستی را مالک هستیم، افزود: مقدار زیادی از سهام مربوط به شرکت سیاحتی علیصدر و دیگر سهام‌دار است؛ اما همگی اعلام کردند که رغبتی به مدیریت این فضا ندارند.

وی با تأکید بر اینکه ‌عاشق طبیعت بوده و به آن احترام می‌گذارم، اظهار کرد: به‌علت درگیری‌ها و مشکلات کاری تعاملم با رسانه‌ها و کوه‌نوردان کم بوده و این اشکال را می‌پذیرم و باید احترام، تعامل و گفت‌وگوی بیشتری با کوه‌نوردان می‌داشتم که در این بخش هر انتقاد و اشتباهی را می‌پذیرم.

مدیرعامل دهکده تفریحی توریستی گنجنامه با تأکید بر اینکه باید از پروژه‌های بزرگ و رسالت‌محور حمایت شود و دوست داریم دوستان هم ما را درک کنند چراکه نیت خیر است، تأکید کرد: با وجود تنگناهای اقتصادی با بروز کرونا این شرکت حتی یک نفر نیروی کار نیز تعدیل نکرد، اما دراین‌بین کسی حال ما را نپرسید.

در ادامه یکی از ‌کوه‌نوردان همدانی نیز با اشاره به مشکلات کوه الوند، اظهار کرد: سؤالاتی وجود دارد که پنج سال است برای کوه‌نوردان مطرح بوده، اما کسی پاسخگو نیست؛ به‌عنوان مثال پس از کوچاندن عشایر بومی، سیاه‌چادرهای الوند توسط چه کسی بنا شده؟ ‌قرارداد آن با چه کسی بسته می‌شود؟ اجاره آن را چه کسی می‌گیرد؟

بیات با بیان اینکه توضیح پیرامون اجاق‌های آتشی که در سیاه‌چادرها بنا شده، کف‌سازی چادرها با سیمان، حوضچه و آب‌نما، دکه عکاسی و اسبی که اجاره داده می‌شود، از دیگر سؤالات ما است، عنوان کرد: اگر در این قضیه مفسده‌ای وجود دارد، توسط چه ارگان‌هایی با سکوتشان و چه افرادی با عملشان انجام شده و آیا قابل پیگرد است یا خیر؟ اجاره این چندسال به جیب چه کسی رفته است؟ آسیبی که به چمنزار وارد شده اگر پنج سال پیش که منعکس کردیم به آن رسیدگی می‌شد، چمن‌زار هزارساله از بین نمی‌رفت.

وی با بیان اینکه عکس زمستانی که از منطقه در دسترس است مشخص می‌کند که کار کاملاً غیر کارشناسی انجام شده و ‌غیر قابل جبران است، ابراز کرد: متأسفانه منابع طبیعی می‌گوید حتی یک بوته جابه‌جا نشده که البته یک بوته جابه‌جا نشده، بلکه بوته‌های زیادی جابه‌جا شده است.

بیات با بیان اینکه در منطقه قلیان‌فروشی هم رواج دارد! یادآور شد: صدای موسیقی آلودگی صوتی در منطقه‌ایجاد کرده و اگر قرار است موسیقی در کوهستان الوند پخش شود، باید بومی باشد و نه موسیقی اقوام دیگر؛ البته این مهم حمل بر بی‌احترامی به دیگر اقوام تلقی نشود.

      حاشیه‌های پُررنگ‌تر از متن

البته این بازدید حاشیه‌های بسیاری داشت که ازجمله آن‌ها می‌توان به جانب‌داری تأمل‌برانگیز یکی از اهالی رسانه از مدیران دهکده گنجنامه اشاره کرد!

وی به هنگام بیان مسئله از سوی رضوان سلماسی، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر همدان برای حاضرین در محل پناهگاه اول به‌یک‌باره خود را موظف به جبهه‌گیری قلمداد کرد و گفت: ممنونم از دغدغه شما، اما مگر همه مشکلات شهر حل شده است و مشکل دیگری در شهر وجود ندارد که شما به‌عنوان نماینده مردم به جاده‌کشی در الوند معترض هستید؟! که این نوع برخورد تقابل رسانه‌ای و خشنودی مدیرعامل دهکده توریستی گنجنامه‌ را به دنبال داشت.

نکته بعدی انتقال آقای مدیرکل راه و شهرسازی به ارتفاع نزدیک به دو هزار و 500 متری از طریق خودروی شاسی‌بلند بود که واکنش اهالی رسانه را به دنبال داشت! به گونه‌ای که حضور این خودرو غول‌پیکر اداری گواهی بود بر این مسئله که با تعریض و به‌اصطلاح مدیرعامل تله‌کابین تسطیح این جاده، مأمنی ایجاد شد تا بسیاری از دوستان با خودروهای سواری به‌راحتی تا میدان میشان تردد کرده و درواقع نگهداری از این میراث طبیعی ملی را در حد خیابان دوبانده در شهر قلمداد کنند!

حاشیه بعدی موضع‌گیری یکی از سهام‌داران شرکت سیاحتی تله‌کابین در مقابل صحبت مدیرعامل مبنی بر اینکه سهام وی تنها 16 درصد بوده و مابقی بین چهار سهام‌دار دیگر تقسیم شده، اما این سهام‌داران بنا به مشکلات و زیان‌ده بودن شرکت رغبتی برای مدیریت ندارند، بود.

وی با بیان اینکه به‌هیچ‌وجه این نظر را قبول ندارم، گفت: اگر واقعاً این‌گونه است، ما سهام‌داران حاضر هستیم 15 یا 16 درصدی وی را بخریم.

نکته بعدی اقامه دعوی کیفری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان به طرفیت دهکده توریستی گنجنامه بود.