سپهرغرب، گروه استان - طاهره ترابی مهوش :معاون خدمات شهری شهرداری همدان: منفعت‌طلبان مانع از آغاز به‌کار پیمانکار شده‌اند/ تعداد زباله‌گردها رو به فزونی است

تصاویر زباله‌گردی تقریباً چندسالی است که به بخش همیشگی و روزانه برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده‌اند؛ جدا از اندوه پنهانی که در رویه سطحی این اخبار و عکس‌ها مستتر بوده، روی دیگر این سکه یعنی آلایندگی و خطرآفرینی این‌قبیل افراد، روایت‌گر داستان دیگری است.

داستانی که در کوچه‌های سیاه فقر و افزایش روزافزون معضلات اجتماعی همچون اعتیاد ممکن است اتفاق بیفتد؛ معضلاتی که شوربختانه در این یکی دو سال اخیر در پی نابه‌سامانی اقتصادی در خانه‌ها و خیابان‌های بیشتری از شهر گسترش یافته است.

بی‌شک تصاویر زباله‌گردی اغلب معتادان و یا زنان و افراد مسن، دل هر ناظری را آزار می‌دهد؛ اما در این فضای پُروپیچ‌وخم و نامطبوع، گسترش این پدیده نامیمون سلامت عمومی شهروندان را به انحای مختلف به مخاطره می‌اندازد.

حال آنکه در شهری همچون همدان متأسفانه این‌روزها دیگر دیدن صحنه‌هایی که افرادی سرگرم جست‌وجو در دل سطل‌های زباله هستند، شاید برای همه عادی به نظر برسد! به‌طوری که هرروز با این مشکل در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر مواجهیم؛ این درحالی است که مسئله مذکور علاوه‌بر اینکه از دیدگاه زیبایی مبلمان شهری می‌تواند خللی جدی باشد، ازنظر اجتماعی هم می‌تواند پدیده‌ای قابل بررسی به‌شمار بیاید.

زباله‌گردی را می‌توان به‌عنوان آسیب اجتماعی نوین کلان‌شهرهایی با اقتصاد و اشتغال ضعیف قلمداد کرد؛ به‌طوری که در ابتدا این پدیده با هدف پیدا کردن اشیای قابل استفاده از جامعه صورت می‌گرفت، اما امروزه با اجرای طرح‌های بازیافت و تغییر مدیریت شهری به‌عنوان یک شغل نیز مورد استقبال اشخاص قرار گرفته است که درواقع شغلی کاذب بوده که برخی از سر ناچاری به آن روی می‌آورند.

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع و درعین‌حال افزایش روزافزون تعداد زباله‌گردها و خطرهای بهداشتی در فضای اپیدمی کرونا از سوی این قبیل افراد و همچنین زیاد شدن تعداد واحدها و گاراژهای ضایعاتی طی چند ماه اخیر در سطح شهر و مخصوصاً مناطق مسکونی همدان به‌عنوان مشتری‌ و همچنین تأثیر آلایندگی این واحدها برای محیط‌زیست در پی سوزاندن زباله‌های غیر قابل بازیافت، بر آن شدیم تا در این خصوص با وحید علی‌ضمیر، معاون خدمات شهری شهرداری همدان گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

معاون خدمات شهری شهرداری همدان با اشاره به اینکه سالانه سازمان پسماند شهرداری در بحث مدیریت زباله و بازیافت اقدام به گرفتن پیمانکار می‌کرد، گفت: به‌عبارت‌دیگر مدیریت افراد و واحدهای درگیر با این موضوع برعهده این پیمانکار است.

وحید علی‌ضمیر با تأکید بر آنکه در این بحث پیمانکار تا سال گذشته با دو گروه از افراد سروکار داشت، اذعان کرد: نخست افرادی که با خودرو و سه‌چرخه در معابر و محلات اقدام به این کار می‌کنند و درعین‌حال افرادی که بدون خودرو در مناطق مختلف شهر حاضر شده و زباله جمع می‌کنند و همچنین واحدها و گاراژهای ضایعاتی که اقدام به خریدوفروش مواد بازیافتی خریداری‌شده در شهر دارند.

وی با اشاره به اینکه علاوه‌بر فضای پیمانکاری ما در سطح شهر 15 کیوسک جمع‌آوری زباله‌های بازیافتی دایر کردیم، عنوان کرد: درواقع از طریق پیمانکار و دایر بودن این کیوسک‌ها پکیج کاملی در حوزه مدیریت ضایعات قابل بازیافت در سطح شهر مستقر بود.

علی‌ضمیر افزود: اما متأسفانه اواخر سال گذشته بنا به دلایل درون‌سازمانی و وجود چالش‌هایی، انعقاد قرارداد با پیمانکار با تأخیر هشت‌ماهه مواجه شد.

وی با بیان آنکه طی این مدت فرآیند کار مسکوت ماند، تشریح کرد: از طرفی بنا به دلایل اقتصادی و اجتماعی همچون نبود اشتغال و مشکل تأمین معاش مناسب، روزبه‌روز به تعداد زباله‌گردها افزوده شد.

معاون خدمات شهری شهرداری همدان با تأکید بر اینکه مجدداً از سه ماه پیش فرآیند قانونی گرفتن پیمانکار در جهت سامان‌بخشی به فضای ضایعات قابل بازیافت و کنترل زباله‌گردها در دستور کار قرار گرفت و انجام شد، ابراز کرد:‌ بااین‌وجود بازهم شروع کار پیمانکار بنا به دلایلی به تعویق افتاد.

علی‌ضمیر افزود: به‌طوری که برخی از ضایعاتی‌ها در چند مرحله با حضور در جلوی ساختمان استانداری و ایجاد فضای تشنج، مانع از آغاز به‌کار پیمانکار شدند.

وی با بیان آنکه شهرداری بر این امر که فضای ضایعاتی‌ها و زباله‌گردها در سطح شهر نیازمند مدیریت است اصرار دارد، عنوان کرد: در این بازه زمانی مدیریت شهری لطمات فراوانی را متحمل شده، زیرا درحال حاضر فضای ضایعات شهر به‌صورت رهاشده دنبال می‌شود و ما را با معضلات زیادی مواجه کرده است.

معاون خدمات شهری شهرداری همدان با تأکید بر آنکه در این چندماه و در خلأ نبود مدیریت این بخش در روستای انصارالامام به‌عنوان مرکز جمع‌آوری و خریدوفروش ضایعات شهر همدان شاهد برخی سوء استفاده‌ها بوده‌ایم، اظهار کرد: به اعتقاد مدیریت شهری اگر در کوتاه‌ترین زمان ممکن فضای پیمانکاری در حوزه ضایعات قابل بازیافت مستقر نشود، دیگر امکان مدیریت و کنترل شرایط پیش‌آمده را نخواهیم داشت که با تمام توان به دنبال آغاز به‌کار پیمانکار هستیم.

علی‌ضمیر با بیان اینکه متأسفانه درحال حاضر حتی در سطح شهر شاهد حضور تعدادی زباله‌گرد خانم هستیم، گفت: در پی ‌آن هستیم که به دنبال صحبت با این قبیل افراد آن‌ها را برای کار کردن به کارخانه حوزه بازیافت زباله موجود ارجاع دهیم، اما مشکل این است که بسیاری از افراد مذکور شدیداً معتاد هستند.

وی با اشاره به آنکه حتی در این بحث با بهزیستی و دیگر مراجع مرتبط مکاتبه و رایزنی کردیم، عنوان کرد: اما آنچه مسلم بوده اینکه بخشی از معضلات فعلی تبعات رها شدن فضای مدیریت ضایعات در سطح شهر است.

معاون خدمات شهری شهرداری همدان با بیان اینکه شهرداری به‌صورت کامل پای کار است، گفت: درحال حاضر به‌جز پیگیری استقرار پیمانکار در شرایط فعلی، اکیپی از همکاران بنده بر فضای موجود نظارت و مدیریت دارند.

علی‌ضمیر ادامه داد: در پی شکل‌گیری این تیم و رایزنی با دستگاه قضا، تاکنون برای چند خودروی متخلف که فعالیتشان با مبنای محیط‌زیستی و بهداشتی در تضاد بود، حکم توقف دریافت شده است.

این مقام مسئول اذعان کرد: بازهم تأکید می‌کنم ایده‌آل ما این است که شرایط استقرار پیمانکار و آغاز به‌کار وی امکان‌پذیر باشد.

وی در پاسخ به این سؤال که مسئله بین پیمانکار منتخب با ضایعاتی‌های معترض چیست که مانع آغاز به‌کار وی شده‌اند؟ گفت: ما منکر وجود نقص در کار پیمانکار نیستیم، اما معتقدیم بودن قانون بد، بهتر از نبود قانون است؛ وی چندسالی بوده که در این فضا فعالیت می‌کند و حتی در رایزنی با ضایعاتی‌ها مشکلات و مسائل عنوان‌شده از سوی آن‌ها در قرارداد جدید مورد بحث قرار گرفت، اما مسئله این است که برخی از افراد سودجو در این فضا به دنبال منافع خود هستند و مانع از آغاز به‌کار وی می‌شوند.

علی‌ضمیر ادامه داد: حتی درحال حاضر نیز آمادگی پذیرش نقطه‌نظرات این عزیزان درخصوص نحوه قرارداد را داریم.

وی با بیان اینکه درحال حاضر چیزی حدود 300 زباله‌گرد شناسنامه‌دار شده‌اند، گفت: مسئله این است که عدد مذکور هرروز رو به فزونی بوده و امکان شناسایی این افراد نیست و حتی دستگاه‌های مرتبط به دلایل امنیتی در حوزه شناسایی افراد از دادن اطلاعات و همکاری لازم امتناع می‌کنند؛ این درحالی است که درصورت وجود آمار و اطلاعات دقیق، می‌توان برای این‌قبیل افراد در قالب حوزه پسماند برنامه‌ریزی کرد.

علی‌ضمیر با تأکید بر اینکه نبود پیمانکار در شرایط فعلی نافی وظیفه ما در این بخش نیست، عنوان کرد: بازهم تأکید می‌کنم استقرار پیمانکار ما را در مسیر کنترل شرایط فعلی کمک خواهد کرد، بنابراین از دستگاه‌های نظارتی و قضائی و همچنین کلیه دستگاه‌های مرتبط خواهان همکاری برای تحقق این مسئله هستیم.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد متأسفانه در این باب منفعت عده‌ای معدود به منفعت اکثریت چربیده و چیزی حدود 9 ماه است که فضای ضایعات بازیافتی شهر به‌صورت رهاشده از سوی سودجویان اداره می‌شود که نتیجه آن را می‌توان به‌وضوح در افزایش تعداد گاراژهای ضایعاتی در مناطق حاشیه‌ای شهر و نیز تعداد روزافزون زباله‌گردهای شبانه و روزانه و زحمات دوچندان اکیپ پسماند در جمع‌آوری آشغال‌های بر زمین ریخته شده در جای‌جای شهر مشاهده کرد؛ بنابراین انتظار می‌رود دستگاه‌های نظارتی و قضائی با همراهی مدیریت شهری در این فضا با اقدامی به‌موقع شرایط را برای استقرار پیمانکار مورد اعتماد در سطح شهر با درنظر گرفتن منفعت جمعی فراهم و دست سودجویان را از این فضا کوتاه و درعین‌حال شهر را از سیطره زباله‌گردها که تعدادشان بر اثر فزونی به شمارش نمی‌آید، رها کنند.

طاهره ترابی مهوش