شناسه خبر:53629
1400/12/26 09:50:19

سپهرغرب، گروه کافه کتاب: کتاب رییف در خواننده این دغدغه را ایجاد می‌کند که به‌راستی چه حوادثی در زندگی شایسته یادآوری و کدام شایسته فراموشی هستند و یادآوری‌های جمعی یا فراموشی‌ها هر کدام چه تبعاتی دارند.

نظریه «فراموشی» دیوید رییف، در ساحت بخشایش پژوهی در روابط بین‌الملل، گرچه از کارهای نظریه پردازانی چند بهره‌مند است ولی در زمینه تطبیق نظریه‌ها‌ با مصداق‌ها‌ی تاریخی کاملا ابداعی است. از امتیازات کار وی، این است که با نگاهی میدانی، و با ذکر مستندات استوار تاریخ روابط بین‌الملل، به روش استقرایی، به نتایج مهمی‌دست پیدا می‌کند. به دیگرییان، کتاب «اندر ستایش فراموشی»، در یک پارادایم شیفت، یا ارتقای جهشی نظری در چهارچوب بخشایش پژوهی سیاسی، توفیق چشم‌گیری به دست آورده است.

نگارنده در این کتاب قصد ندارد که نظر رییف را، مورد تایید یا نقد قرار دهد، بلکه تأکید می‌ورزد که رویکرد و نظرگاه وی، راه را بر دیالوگ و گفت وگوی جدیدی بین مدافعین حفظ خاطرات خشونت و اجرای عدالت تنبیهی و مخالفین این رویکردها، می‌گشاید. نظریه رییف همچنین، باب جدیدی را در بازبینی الاهیئت بخشایش فراروی منابع و مراجع اسلامی‌قرار می‌دهد. به همین سبب، این نگارنده فصلی را بر کتاب پیش رو افزوده و در پی نوشتار کتاب، در خصوص نسبت بین عدالت و صلح نظریه‌ای را ارائه می‌دهد.

کتاب رییف در خواننده این دغدغه را ایجاد می‌کند که به‌راستی چه حوادثی در زندگی شایسته یادآوری و کدام شایسته فراموشی هستند و یادآوری‌های جمعی یا فراموشی‌ها هر کدام چه تبعاتی دارند.

یک دهه پیش از انتشار اثر حاضر، در سال 1389 بود که نگارنده، برای نخستین بار، تدریسی الهیئت تطبیقی بخشایش را، در کالج اوبرلین ایالات متحده، آغاز کرد. سپس، به تدریج، بسیاری از منابع مورد استفاده در کلاس‌های بخشایش پژوهی، به لطف دوستان فرهیخته، به‌ویژه استاد محمدها‌دی طلعتی به فارسی ترجمه شد و همراه با مقالات تکمیلی نوشته شده توسط پژوهندگان و اساتید ایرانی، حاصل کار، در سه جلد، تحت عنوان «در جست‌وجوی بخشایش 1 و 2 و 3»، توسط انتشارات نگاه معاصر، به ترتیب در سالهای 1396، 1397 و 1400 منتشر شد.

این کتاب کوچک، اما گران سنگ دیوید رییف، که اشاره به نظریه مهم «فراموشی» است، شایستگی ترجمه علمی‌ را داشت؛ تا در کلاس‌های عالی آکادمیک و حوزوی، مورد استفاده و نقد و نظر قرار گیرد.

نگارنده، تردید ندارد که این کتاب، به زودی، در محافل آکادمیک و علمی، وزن خود را نشان خواهد داد؛ و در کلاس‌های آموزش عالی، مورد استفاده گسترده، واقع خواهد شد. کتاب حاضر، به دانشجویان و محققین رشته‌های صلح پژوهی، بخشایش پژوهی، الاهیئت سیاسی، نهادشناسی صلح، مطالعاتی موزه شناسی، روابط بین الملل، اخلاق تطبیقی، مردمشناسی و تاریخ، توصیه می‌شود.

در «پیشگفتار» این کتاب می‌خوانیم: «عقل متعارف بشری در فهم فراموشی به مثابه یک ارزش متعالی و بسیار کاربردی در روابط جمعی، بین‌المللی و صلح گستری با دشواری سهمگینی مواجه بوده و دچار یک پارادوکس فکری - روانی می‌شود. انسان از یکسو متمایل است که جزئیات جهان خارج را از جمله خطاهای دیگران نسبت به خویش را با دقت و وسواس به یاد آورد و به حافظه بسپارد. از سوی دیگر علاقمند است که جهان و دیگران خطاهای خود او را بطور اساسی و ابدی فراموش کنند و بر عکس جلوهها‌ی مثبت او را بصورت پررنگ به یاد آورند. حتی جوامع نیز چنین گرایشی دارند.

این روانشناسی یک بام و دو هوا اما دایما افراد و جوامع را در تمشیت روابط انسانی دچار چالش، تنش، جنگ و نزاعها‌ی طولانی می‌کند. بر سر یادآوری‌های تاریخ حوادث منفی و ندرتا مثبت چه جنگ‌ها که در تاریخ بشر براه نیافتاده، چه ثروت‌های ملی که خرج نهادهای یادسپاری نشده، چه ادبیات‌های حماسی که نوشته نگردیده و چه زندگی‌ها‌ که صرف نگردیده. دایما افراد و یا جوامع به اشکال افراطی یا در پی یادسپاری‌ها و یا در پی فراموشی‌ها‌ و یا تحریف‌های بخش‌ها‌یی از تاریخ زندگی خصوصی یا اجتماعی-سیاسی هستند؟ آیا دانش سیاسی، نظریه‌ها‌ی اخلاقی و پژوهش‌های تاریخی می‌توانند ما را از این پارادوکس و معمای جانسوز و آتشناک نجات دهند؟ کتاب حاضر سعی بلیغ و افق گشا در پاسخ به این سوال است.»

همچنین در «مقدمه مترجم» این کتاب آمده است: «در ترجمه این اثر به‌غایت ارزشمند که مضامین مطرح شده در آن از نظر من برای فضای فرهنگی و اندیشگانی ایران بسیار لازم بلکه حیاتی است و امید بسیار دارم که مورد توجه قرار گرفته و بحث و گفتگوی مناسبی درباره آن در بگیرد.»

کتاب «اندر ستایش فراموشی» اثر دیوید رییف، ترجمه مریم سروش از سوی نشر نگاه معاصر در 238 صفحه و با قیمت 60000 تومان وارد بازار نشر شده است.

شناسه خبر 53629