دانش‌آموخته دکترای جامعه‌شناسی گفت: متأسفانه امروز در جامعه پدیده طلاق آن قبح قبلی خود را از دست داده و افراد در جواب چرایی جدا شدن از همسر خود به‌راحتی عنوان می‌کنند که «نتوانستم زندگی کنم» و یا اینکه «دلم خواست طلاق بگیرم»؛ این در حالی است که نمی‌داند طلاق آغازی برای ورود زن و مرد به ورطه فساد در جامعه است.
سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش:
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در خصوص تبعات این پدیده نامبارک با دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی و تعلیم و تربیت گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
دکتر امان‌الله قرائی‌مقدم با تأکید بر اینکه اگر در یک جمله بخواهم در خصوص آثار مخرب طلاق بر جامعه صحبت کنم باید بگویم یک انفجار در سلول بنیادی جامعه است، گفت: بنده در تهران و همراهی آقای دکتر آقاجانیان در شیراز و اصفهان از سال 56 تاکنون درباره مسئله طلاق پژوهش را آغاز کردیم، منطبق با آن می‌توان گفت عوامل بسیاری در بروز طلاق مؤثر هستند.
وی با ابراز اینکه طلاق یک انفجار اجتماعی است که تمام سلول‌ها، جوارح، اعضا و پیکر اجتماع را دچار لغزش و لرزش می‌کند، ابراز کرد: این بدان معنا است که با هر طلاق یک زلزله شدید را در جامعه شاهد هستیم.
این دانش‌آموخته دکترای جامعه‌شناسی افزود: درواقع گرچه این زلزله به‌صورت پنهان بوده و ما فکر می‌کنیم که بروز این اتفاق مهم نیست اما وقتی در جامعه طلاقی صورت می‌گیرد کانون یک خانواده فروپاشیده و وجود فرزندان احتمالی در این خانواده بیشتر خود زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی دیگری است.
قرائی‌مقدم با اشاره به اینکه بررسی‌های جامعه‌شناسانه و علم جرم‌شناسی نشان می‌دهد که در بیشتر مواقع بیشتر کسانی که مبتلا به آسیب‌های اجتماعی از قبیل فحشا، اعتیاد، جرم و جنایت، دزدی و غیره می‌شوند فرزندان طلاق هستند، اذعان کرد: درواقع طلاق زمینه‌ساز انواع آسیب‌های اجتماعی در جامعه به‌شمار می‌رود.
وی با تأکید بر اینکه طلاق نه‌تنها خانواده مورد نظر بلکه سایر افرادی که با آرامش در جامعه زندگی می‌کنند را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد، گفت: در جامعه امروز یکی از دلایل تأخیر افتادن ازدواج جوانان بروز و ظهور طلاق‌های بی‌شمار در جامعه است.
وی با اشاره به تأثیرات سوء این آسیب اجتماعی گفت: تصریح کرد: آسیب‌های اقتصادی طلاق غیرقابل انکار است، زیرا اقتصاد جامعه به اقتصاد خانواده وابستگی دارد و زمانی که واحد خانواده وجود داشته باشد اقتصاد شکل می‌گیرد.
این استاد جامعه‌شناسی با تأکید بر اینکه در زمان تجرد اقتصاد آنگونه که باید شکوفا نمی‌شود زیرا در نبود ساختار خانواده پس‌اندازی وجود ندارد اذعان کرد: به دیگر سخن اقتصاد وقتی در جامعه شکوفا می‌شود که افراد در پی تشکیل خانواده به کار و تلاش پرداخته و در عین حال پس‌انداز داشته و از طریق آن تولید ثروت کنند.
قرائی‌مقدم با اشاره به اینکه از لحاظ سیاسی نیز این پدیده در جامعه یک آسیب جدی به‌شمار می‌رود تشریح کرد: طلاق به لحاظ بهم ریختن روح و روان پسران و دختران در جامعه که در آستانه سن ازدواج قرار دارند نیز بسیار مخرب و منفی است؛ البته این امر به‌ویژه برای دختران بیشتر آسیب‌زا است زیرا منجر به ایجاد نگاه بدبینانه به ازدواج می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه در حال حاضر یکی از عواملی که منجر به کاهش آمار ازدواج در جامعه شده تعداد بی‌شمار طلاق‌هاست، تشریح کرد: وقتی در یک جامعه در هر ساعت 20 تا 21 فقره صیغه طلاق جاری می‌شود یعنی در آن واحد 21 خانواده منفجر شده است.
وی عنوان کرد: این پدیده به لحاظ فرهنگی و بدآموزی‌هایی که در جامعه رواج می‌دهد نیز قابلیت بحث و پیگیری دارد؛ به همین دلیل است که تلاش همه جوامع در راستای کاهش آمار این پدیده است.
این جامعه‌شناس با تأکید بر اینکه در بیشتر کشورها برای جلوگیری از بروز طلاق موضوعاتی همچون دلگرم کردن جوان به آینده، فراهم کردن فضای شاد در جامعه و رفع مشکلات مؤثر در معیشت خانوار دنبال می‌شود، افزود: آنچه مسلم است اینکه در بروز طلاق حدود 17 تا 18 عامل را طی سال‌ها تحقیق شناسایی کردیم که ازجمله می‌توان به بیکاری، روابط قبل از ازدواج، عدم تناسب فرهنگی، عدم شناخت درست از یکدیگر (در پی آشنایی از طریق چت و تلفن)، تنوع‌طلبی چه از لحاظ جنسی و چه به لحاظ انتخاب افراد به جهت تمکن مالی، عدم دریافت مشاوره درست اشاره کرد.
قرائی‌مقدم با اشاره به اینکه امروز طلاق بحران و آسیب اجتماعی است که جامعه را به خطر انداخته و سایر آسیب‌ها ازجمله روابط نادرست، بی‌بندوباری، هرزه‌گردی و پرده‌دری را به‌دنبال دارد.
وی با بیان اینکه «طلاق در ابعاد فرهنگی نیز تأثیر مخربی دارد»، تشریح کرد: زمانی که فرزند در واحد خانواده حضور نداشته باشد، تربیتش به‌درستی انجام نمی‌شود و تک‌سرپرستی فرزندان را تک‌بُعدی بار می‌آورد و انتقال میراث فرهنگی، ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی، شخصیت مناسب در فرایند زندگی فرزند، با یکی از والدین صورت نمی‌گیرد.
وی با تأکید بر اینکه اینکه بروز این حجم از طلاق در جامعه شوخی نیست و فاجعه است، خاطرنشان کرد: این آسیب اجتماعی ترس از ازدواج را در جامعه ایجاد می‌کند و باعث کاهش ازدواج در دوره‌ای کوتاه‌مدت و میان‌مدت خواهد شد. بازهم تأکید می‌کنم یکی از مؤلفه‌های مهم در کاهش آمار ازدواج، تأثیر سوء آمار طلاق بر جوانان است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در بررسی‌ای که ما در کرج انجام دادیم، از یک جامعه آماری 860 نفره حدود 33 درصد زنان شوهردار، رابطه نامشروع داشتند و شرایط همسر خود را با دوست پسر یا دوست دختر قبلی خود مقایسه می‌کردند افزود: همچنین با بررسی 50 دختر متوجه شدیم همه آن‌ها دارای رابطه جنسی با پسران بودند.
قرائی‌مقدم با بیان اینکه در پی رواج طلاق در جامعه آینده جامعه متزلزل می‌شود، اظهار کرد: این امر بدان جهت حائز اهمیت است که خانواده سلول بنیادی و به روایتی ستون خیمه جامعه است چراکه نهاد خانواده و ازدواج یکی از پنچ نهاد اصلی در جامعه در کنار اقتصاد، سیاست، آموزش و پرورش و دین است.
وی تصریح کرد: وقتی این پدیده در جامعه اتفاق می‌افتد نهاد دین نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد زیرا دو طرف همچون بچه تازه متولدشده دیگر خود را به هیچ‌چیز پایبند نمی‌دانند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه متأسفانه یکی از عواقب تأسف‌بار بروز طلاق در جامعه پدیدار شدن پسران خودفروش یا همان ژیگولوها در جامعه است اذعان کرد: این افراد برحسب نیاز زنان مطلقه به رابطه جنسی، در قبال ارتباط با آن‌ها پول دریافت کرده و برای خود درآمدزایی می‌کنند.
قرائی‌مقدم عنوان کرد: متأسفانه امروز در جامعه طلاق آن قبح قبلی را از دست داده و افراد به‌راحتی در جواب چرایی طلاق عنوان می‌کنند که «نتوانستم زندگی کنم» و یا اینکه «دلم خواست طلاق بگیرم» این در حالی است که نمی‌داند طلاق آغازی برای ورود زن و مرد به ورطه فساد در جامعه است.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد در گذشته طلاق همواره به‌عنوان آخرین راهکار در خانوادهای دچار مشکل، مطرح می‌شد اما امروز در بسیاری از موارد نخسیتن راهی است که پیش‌روی زوج‌ها گذاشته می‌شود بی‌آنکه به عواقب و عوارض بسیار عمیق و گسترده آن کمترین توجه و دقتی داشته باشیم؛ بنابراین آشنایی با تأثیرات طلاق بر فرد، خانواده، اطرافیان و جامعه، یک ضرورت برای تمام افراد به‌شمار می‌رود که در این شماره و در گفت‌وگو با دکتر قرائی‌مقدم به آن پرداختیم.
شناسه خبر 81976
