همدان، این شهر کهن با پیشینه‌ای غنی در علم و طب (به گواه وجود آرامگاه بوعلی‌سینا)، امروز در آستانه‌ رویدادی تاریخی قرار دارد. میزبانی رویدادهای بین‌المللی مانند کنفوبیشن گردشگری سلامت، تنها یک نمایشگاه یا همایش نیستند؛ این رویدادها ابزاری قدرتمند و نوین در عرصه دیپلماسی شهری و دیپلماسی عمومی هستند که می‌توانند نقش همدان را در نقشه‌ روابط بین‌الملل، به‌طور چشمگیری پُررنگ کنند.
در جهان به‌هم‌پیوسته امروز، شهرها به‌عنوان بازیگران مستقل و فعال در عرصه بین‌الملل ظاهر شده‌اند؛ دیپلماسی شهری (City Diplomacy) به تلاش‌های شهرها برای تعامل مستقیم با بازیگران خارجی (شهرها، نهادها، سازمان‌های بین‌المللی، بخش خصوصی جهانی) به‌منظور دستیابی به اهدافی مانند توسعه اقتصادی، تبادل فرهنگی، حل چالش‌های مشترک (محیط زیست، سلامت) و ارتقای جایگاه بین‌المللی اشاره دارد؛ همدان با تکیه بر مزیت‌های منحصربه‌فرد خود (تاریخ پزشکی، جاذبه‌های طبیعی درمانی، زیرساخت‌های درحال توسعه سلامت)، می‌تواند از دیپلماسی شهری به‌عنوان اهرمی برای جلب توجه جهانی، جذب سرمایه‌گذاری و ایجاد شراکت‌های استراتژیک استفاده کند. رویدادهایی مانند کنفوبیشن، برنامه‌ای ایده‌آل برای عملیاتی‌سازی این دیپلماسی هستند.
* کنفوبیشن گردشگری سلامت: کاتالیزوری برای دیپلماسی چندوجهی
برگزاری چنین رویدادی، فراتر از معرفی خدمات پزشکی و جاذبه‌های گردشگری، مزایای دیپلماتیک متعددی برای همدان به‌همراه دارد:
* تقویت «قدرت نرم» (Soft Power) همدان
براساس نگاه جوزف نای، قدرت نرم، توانایی جذب و متقاعدسازی غیر مستقیم از طریق جذابیت فرهنگ، ارزش‌ها و سیاست‌ها است و ما با اندکی بررسی به این نکته دست خواهیم یافت که رویداد پیش‌ رو فرصتی استثنایی برای نمایش «چهره‌ نرم» همدان از جهات مختلف است
* ارزش‌های علمی و تاریخی
برجسته‌ کردن میراث بوعلی‌سینا و سنت دیرینه طب در همدان، بر غنای فرهنگی و علمی شهر تأکید می‌کند.
* توانمندی‌های نوین
نمایش پیشرفت‌های پزشکی، مراکز درمانی مدرن و ظرفیت‌های گردشگری سلامت، تصویری از یک شهر پویا و آینده‌نگر ارائه می‌دهد.
* میزبانی و فرهنگ ایرانی
ارائه‌ سنت میهمان‌نوازی اصیل ایرانی و فرهنگ غنی همدان، احساسات مثبت و خاطره‌ خوب در ذهن میهمانان بین‌المللی ایجاد می‌کند؛ این جذابیت فرهنگی، سرمایه‌ای دیپلماتیک و بلندمدت برای شهر است.
درعین‌حال که برگزاری این کنفوبیشن و میزبانی از اعضای اکو خود از اهمیت زیادی برخوردار است، مزیت دیگر آن، ایجاد شبکه‌های ارتباطی و شراکت‌های راهبردی بوده؛ این یک واقعیت است که قدرت در عصر اطلاعات، تا حد زیادی در گرو جایگاه در شبکه‌های ارتباطی است و رویداد گردشگری سلامت می‌تواند همدان را به کانونی برای گردهمایی بازیگران کلیدی جهانی این صنعت تبدیل کند؛ ازجمله فعالان این عرصه، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
* متخصصان بین‌المللی
جذب اساتید، پزشکان و مدیران برجسته سلامت جهانی برای سخنرانی و مشارکت، اعتبار علمی رویداد و شهر را افزایش می‌دهد.
* سرمایه‌گذاران و ارائه‌دهندگان خدمات
حضور شرکت‌های بین‌المللی فعال در حوزه تجهیزات پزشکی، بیمه‌های سلامت بین‌الملل، هتل‌داری پزشکی و غیره، امکان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) و انتقال فناوری را فراهم می‌کند.
* آژانس‌های مسافرتی تخصصی
ایجاد ارتباط مستقیم با بازاریابان جهانی گردشگری سلامت، دسترسی همدان به بازارهای هدف جدید را تسهیل می‌کند.
* شهرها و مناطق همکار
امکان عقد تفاهم‌نامه‌های خواهرخواندگی یا همکاری‌های منطقه‌ای با شهرهای دارای ظرفیت مشابه در حوزه سلامت یا گردشگری.
* نهادهای بین‌المللی
جلب توجه سازمان‌هایی مانند سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) یا سازمان جهانی بهداشت (WHO) می‌تواند منجر به حمایت‌های فنی، اعطای عنوان‌های معتبر (مانند شهر خلاق سلامت) یا مشارکت در پروژه‌های مشترک شود.
علاوه‌بر موارد فوق، باید به این نکته مهم توجه کنیم آنچه که افراد را برای سفر به یک مقصد گردشگری متقاعد می‌کند، تصویری است که از آن منطقه در ذهن دارد اگر دقت کنیم تا کنون بیشترین ظرفیت و داشته‌ای که از استان و شهر همدان به ذهن جهان متبادر شده، گذشته تاریخی و اندوخته‌های فرهنگی آن بوده است؛ اما برگزاری رویدادی چون کنفوبیشن گردشگری سلامت، فرصتی است تا چهره جدید، متفاوت و مدرنی را از همدان به جهان مخابره کند. همدان می‌تواند با برگزاری چنین رویدادهایی و درعین‌حال تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز آن، خود را به‌عنوان مقصدی منحصربه‌فرد ترکیب‌کننده تاریخ پزشکی، طب سنتی ایرانی-اسلامی، طبیعت‌درمانی (آب‌های گرم، غار علیصدر) و پزشکی مدرن در منطقه معرفی کند.
به‌علاوه برگزاری رویدادهای بین‌المللی معتبر، توجه و حمایت بیشتر نهادهای ملی (وزارت خارجه، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت بهداشت) را به‌ همراه دارد و جایگاه همدان را در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور ارتقا می‌دهد.
اما آنچه که می‌تواند ضمن ایجاد مزیت‌های برشمرده‌شده و بسیاری دیگر از مزایای غیر قابل چشم‌پوشی، به تداوم آن‌ها و درنتیجه ارتقای جایگاه همدان در سطح ملی و بین‌المللی کمک کند، این است که توجه کنیم گردشگری سلامت فقط یک رویداد سه یا چهار روزه نیست، بلکه باید با افق دید وسیع‌تر به آن نگریسته شود و موارد مختلفی ازجمله نکات زیر، مد نظر قرار گیرد:
* تداوم و برنامه‌ریزی بلندمدت
برگزاری موفق یک دوره کافی نیست؛ تبدیل کنفوبیشن به یک رویداد دائمی و با اعتبار روزافزون، نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک، سرمایه‌گذاری مستمر و ارزیابی پیوسته است.
* هماهنگی نهادها
موفقیت مستلزم همکاری تنگاتنگ و کارآمد بین شهرداری، استانداری، دانشگاه‌های علوم پزشکی، بخش خصوصی، وزارتخانه‌های مربوطه (بهداشت، گردشگری، خارجه) و نهادهای امنیتی است.
* ارائه تجربه یکپارچه
میهمان بین‌المللی باید از لحظه ورود تا خروج، تجربه‌ای حرفه‌ای، امن و به‌یادماندنی از خدمات درمانی، اقامتی، حمل‌ونقل و گردشگری داشته باشد؛ این مهم نیازمند استانداردسازی و نظارت دقیق است.
* ایجاد دبیرخانه دائمی
تشکیل نهادی تخصصی و دارای اختیار کافی برای برنامه‌ریزی، اجرا و پیگیری مستمر رویداد و دیپلماسی مرتبط با آن.
* تدوین سند راهبردی دیپلماسی شهری همدان
تعریف اهداف، ذی‌نفعان، پیام‌های کلیدی و نقشه راه مشخص برای تعاملات بین‌المللی شهر با محوریت گردشگری سلامت.
* جذب حامیان بین‌المللی
مشارکت دادن سازمان‌های معتبر جهانی مرتبط به‌عنوان حامی یا همکار، برای افزایش اعتبار و دامنه نفوذ رویداد.
* فعال‌سازی دیپلماسی دیجیتال
استفاده حداکثری از پلتفرم‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی برای تعامل قبل، حین و پس از رویداد با مخاطبان جهانی.
* مشارکت فعال بخش خصوصی
توانمندسازی و جلب مشارکت عملی بخش خصوصی محلی و ملی در زنجیره ارزش گردشگری سلامت و برگزاری رویداد.
برگزاری رویدادهای بین‌المللی تخصصی مانند کنفوبیشن گردشگری سلامت همدان، فرصتی استثنایی و قدرتمند برای این شهر تاریخی هستند تا از ظرفیت نهفته در دیپلماسی شهری بهره‌ای کامل ببرد. این رویدادها صرفاً نمایشگاه نیستند؛ آن‌ها پلتفرم‌های استراتژیکی برای اعتبارسازی بین‌المللی، شبکه‌سازی با بازیگران کلیدی جهانی، جذب سرمایه و فناوری، تغییر روایت غالب و نهایتاً تقویت جایگاه همدان در سلسله‌مراتب شهرهای تأثیرگذار منطقه‌ای و بین‌المللی هستند.
موفقیت در این مسیر مستلزم عبور از نگاه رویدادمحور صرف و اندیشیدن رویکردی دیپلماتیک، راهبردی و بلندمدت است. با برنامه‌ریزی دقیق، اجرای حرفه‌ای، سرمایه‌گذاری مستمر و هماهنگی تمامی نهادهای ذی‌ربط، همدان می‌تواند نه‌تنها قطب گردشگری سلامت ایران، بلکه تبدیل به پایگاهی دیپلماتیک و مؤثر در تعاملات بین‌المللی حوزه سلامت و گردشگری بشود. این تحول، موتور محرکی برای توسعه همه‌جانبه شهر و استان خواهد بود و نام همدان را بار دیگر (این‌بار در عرصه‌ جهانی معاص) به‌عنوان شهری پیشرو در تلفیق تاریخ، علم و طبیعت در خدمت سلامت بشریت، طنین‌انداز خواهد کرد.
کنفوبیشن گردشگری سلامت می‌تواند جرقه‌ای باشد برای افروختن چراغی جدید در کاروان‌سرای کهن همدان، چراغی که روشنی‌اش مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و جایگاه این شهر را در کانون توجه جهانی تثبیت کند.