تولید محصولات هایتک در داخل کشور
در سالهای اخیر با گسترش فناوریهای نوین و افزایش نیاز صنایع، سازمانها و حتی منازل به راهکارهای هوشمند، شرکتهای دانشبنیان ایرانی نقش پُررنگی در توسعه و بومیسازی این فناوریها ایفا کردهاند؛ یکی از نمونههای برجسته در این حوزه، شرکت دانشبنیانی است که با تکیه بر توان تخصصی نخبگان داخلی و بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا، مأموریت خود را بر پایه «هوشمندسازی فرآیندها و ارتقای کیفیت زندگی» تعریف کرده است.
این مجموعه با تمرکز بر طراحی و تولید سامانههای هوشمند در حوزههای صنعتی، شهری و خانگی، تلاش دارد علاوهبر کاهش هزینهها و مصرف انرژی، زمینه ارتقای بهرهوری و افزایش سطح ایمنی را برای کاربران فراهم کند. به گفته مدیران این شرکت، نگاه آیندهمحور، توجه به زیستبوم نوآوری کشور و ایجاد ارزشافزوده برای صنایع داخلی، سه محور اصلی فعالیتهای آنها بهشمار میرود.
بهرهگیری از اینترنت اشیاء (IoT)، هوش مصنوعی، تحلیل دادههای کلان و سامانههای کنترل یکپارچه، ازجمله فناوریهایی است که در محصولات و خدمات این شرکت بهکار گرفته میشود؛ همین رویکرد باعث شده است تا راهکارهای ارائهشده نهتنها در بازار داخلی با استقبال مواجه شوند، بلکه ظرفیت زیادی برای ورود به عرصه صادرات و رقابت در سطح بینالمللی نیز فراهم شود.
فعالیتهای این شرکت دانشبنیان نشانگر حرکت شتابان ایران در مسیر تحقق اهداف اقتصاد دانشبنیان و گذار از الگوهای سنتی به سمت فناوریهای هوشمند است؛ مسیری که میتواند علاوهبر ایجاد اشتغال پایدار، موجب ارتقای جایگاه کشور در نقشه جهانی فناوری شود.
در همین راستا با محمد عربزاده، مدیرعامل شرکت دانشبنیان مذکور و فارغالتحصیل مقطع کارشناسی برق و کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات گفتوگو کردهایم؛ در ادامه برای اطلاع از کار این شرکت، با ما همراه باشید:
محمد عربزاده در مصاحبه با خبرنگار سپهرغرب ضمن اعلام سوابق و فعالیتهای خود، اظهار کرد: تخصص اصلی بنده در حوزه نرمافزار و سختافزار است و از سال 1393 بهصورت جدی وارد این حوزه شدم؛ پیش از این تاریخ نیز فعالیتهای محدودتری در این زمینه داشتم.
وی افزود: ما دو مجموعه دانشبنیان داریم که در حوزههای مختلفی همچون برق، الکترونیک، کامپیوتر، هوش مصنوعی و پردازش تصویر فعالیت میکنند.
کارشناس ارشد فناوری اطلاعات در ادامه گفت: شرکت نخست در سال 1382 با همکاری گروهی از اساتید دانشگاه تأسیس و در سال 1393 به ما منتقل شد. شرکت دوم را نیز در سال 1395 راهاندازی کردیم؛ سرمایه اولیه این فعالیتها یک میلیون ریال بود که بهصورت گروهی و با همکاری برادرم تأمین شد.
عربزاده تصریح کرد: فعالیتهای ما گسترده است، اما طی سالهای گذشته بیشترین تمرکز مجموعه بر حوزه هوشمندسازی (شهر هوشمند)، هوش مصنوعی و پردازش تصویر قرار گرفته است؛ با تلاشهای انجامشده توانستیم پروژههای متعددی را در سطح استان و کشور پیادهسازی و اجرا کنیم.
وی یادآوری کرد: برخی از محصولات ما در دسته هایتک و خاص قرار دارند که بهدلیل پیچیدگیهای فنی و ساختاری در گذشته وارداتی بودند، اما توانستیم آنها را در داخل کشور تولید کنیم.
کارشناس ارشد فناوری اطلاعات با اشاره به گستره فعالیتهای شرکت، اظهار کرد: هماکنون دفاتر فنی و فروش ما در استان همدان، تهران و کیش، فعال هستند.
وی افزود: بیتردید هر فعالیتی با فرازونشیبهای خاص خود همراه است؛ بهویژه زمانی که پروژهای بدون نمونه داخلی و با اطلاعات محدود آغاز میشود، اما همواره تلاش کردهایم از هیچ کوششی برای به ثمر رساندن پروژهها دریغ نکنیم.
این فعال دانشبنیان ادامه داد: از سال 1398 بهعنوان مدرس دانشگاه فعالیت دارم و همواره در کلاسهایم حدیثی از حضرت علی (ع) را یادآوری میکنم که میفرمایند «بهترین تفریح هر انسانی کار اوست»؛ بنابراین تلاش کردهام در تمامی امور با نهایت دقت و پشتکار عمل کنم.
وی خاطرنشان کرد: درحال حاضر نزدیک به 23 نفر در مجموعه ما مشغول فعالیتاند که برخی در همدان، برخی در تهران و برخی در کیش مستقر هستند.
عربزاده در پایان سخنان خود با ابراز تأسف از صورت نگرفتن حمایتهای لازم از مجموعه آنان و سایر شرکتهای مشابه به میزان کافی طی سالهای گذشته، اذعان کرد: ما همچنان با تمام توان در مسیر توسعه گام برمیداریم؛ بخش عمدهای از فعالیتهای بازاریابی شرکت نیز از طریق حضور در نمایشگاههای تخصصی و معرفی در فضای مجازی انجام میشود.
گفتنی است؛ حمایت از تولید محصولات هایتک (High-Tech) بهعنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد دانشبنیان، در سالهای اخیر در کانون توجه سیاستگذاران و برنامهریزان اقتصادی قرار گرفته است. توسعه این بخش نهتنها به افزایش توان رقابتی کشور در عرصه جهانی کمک میکند، بلکه نقش مؤثری در ایجاد اشتغال تخصصی، ارتقای بهرهوری و کاهش وابستگی به منابع خام ایفا خواهد کرد.
تخصیص تسهیلات کمبهره، ارائه ضمانتنامههای دولتی و تسهیل دسترسی شرکتهای دانشبنیان به منابع مالی ازجمله اقدامات کلیدی محسوب میشود. بسیاری از شرکتهای فعال در این حوزه در مراحل اولیه رشد نیازمند سرمایهگذاری خطرپذیر هستند که با حضور صندوقهای حمایتی و سرمایهگذاران جسورانه میتوان مسیر توسعه آنان را هموار کرد.
ایجاد و توسعه پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد و آزمایشگاههای مرجع از دیگر اقداماتی است که بستر مناسبی برای رشد محصولات هایتک فراهم میکند؛ دسترسی آسان به تجهیزات پیشرفته و فضاهای تخصصی، هزینههای تولید و تحقیق را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
معافیتهای مالیاتی، تخفیفهای گمرکی برای واردات تجهیزات تحقیقاتی و کاهش هزینههای بیمهای ازجمله مشوقهایی هستند که میتوانند انگیزه فعالیت در بخش محصولات هایتک را افزایش دهند.
بسیاری از محصولات هایتک نیازمند حمایت در فرآیند ورود به بازار هستند؛ حضور در نمایشگاههای بینالمللی، توسعه پلتفرمهای صادراتی و تضمین خرید دولتی برخی محصولات راهبردی میتواند به تثبیت بازار این محصولات کمک کند.
تقویت آموزشهای دانشگاهی و مهارتی، ارتباط صنعت و دانشگاه و جذب نخبگان از ضروریات توسعه این بخش است؛ نیروی انسانی توانمند، موتور محرک نوآوری در حوزه محصولات هایتک خواهد بود.
* دیپلماسی فناوری و تعاملات بینالمللی
همکاریهای فناورانه با کشورهای پیشرو، انتقال دانش فنی و حضور در زنجیره ارزش جهانی ازجمله الزامات توسعه پایدار در عرصه هایتک بهشمار میرود.
کارشناسان معتقدند استمرار حمایتها، ثبات قوانین و پرهیز از کاغذبازی پیچیده، پیششرط موفقیت در مسیر توسعه صنایع هایتک است. تجربه کشورهای پیشرفته نشان میدهد که ترکیب سیاستهای حمایتی هوشمندانه با مشارکت بخش خصوصی، میتواند به رشد چشمگیر این حوزه بینجامد.
تقویت زیستبوم نوآوری و فناوری، یکی از ابزارهای راهبردی برای تحقق اقتصاد مقاومتی و افزایش سهم محصولات دانشبنیان در تولید ناخالص داخلی کشور ارزیابی میشود.