معضل آلودگی هوا، مشکلی است که اغلب کلان‌شهرهای جهان ازجمله تهران با آن روبه‌رو هستند. مقابله با این معضل و برطرف کردن آن نیازمند رویکردهایی در حوزه‌های مختلف حمل‌ونقل شهری، توسعه شهری، تأمین انرژی ساختمان، فضاهای شهری و غیره است. استفاده از خودروهای الکتریکی و توسعه زیرساخت‌های مناسب با این خودروها، افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در واحدهای مسکونی، ایجاد سیستم حمل‌ونقل عمومی الکتریکی بر پایه منابع سبز تأمین انرژی، حفاظت از باغات و اراضی سبز شهری، توسعه و گسترش درخت‌کاری، توسعه فضاهای سبز شهری، درنظر گرفتن سیاست‌های تشویقی برای توسعه بام سبز و مشارکت در طرح‌های کشاورزی شهری، ازجمله طرح‌هایی است که با هدف کاهش آلودگی هوای کلان‌شهرها درنظر گرفته شده است.

همچنین فناوری‌هایی چون توربین‌های مکنده با فیلتر تصفیه هوا، برج‌های تصفیه هوا، پاویون‌های زیستی تصفیه‌کننده هوا و غیره نیز در ارتباط با این موضوع توسعه داده شده‌اند و در شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرند. اخیراً یک شرکت آلمانی فناوری خارق‌العاده‌ای را برای تصفیه هوای آلوده شهرها با نام «درخت شهری (CityTree)» توسعه داده که در این یادداشت مورد بررسی قرار گرفته است.

این بسته‌های چندکاره «درخت شهری (CityTree)» با فشرده‌سازی اثرات زیست‌محیطی بیش از 275 درخت شهری واقعی، مبارزان متراکم و کارآمد آلودگی هوای شهری (بزرگ‌ترین خطر بهداشت محیط) هستند. هر «درخت شهری» می‌تواند 240 تُن CO2 را در سال از بین ببرد، دقیقاً به‌اندازه یک جنگل کوچک!

«درخت شهری» توسط شرکت Green City Solutions در برلین طراحی‌ شده است و در قالب‌های پوشیده از خزه قرار دارند که نسبت مساحت سطح بالایی آن خیلی بیشتر از درختان طبیعی باعث از بین رفتن گردوغبار، گازهای موجود در هوا و دیگر مواد شیمیایی می‌شود. هر واحد «درخت شهری» دارای پنل‌های خورشیدی برای تولید برق و سیستم‌های خودکار جمع‌آوری آب باران برای ذخیره و توزیع رطوبت است. داخل و اطراف هر واحد سنسورهایی وجود دارد که به پایش رطوبت خاک، درجه حرارت، آب و کیفیت هوا کمک می‌کنند.

واحدهای «درخت شهری» در شهرهایی مانند پاریس، بروکسل و هنگ‌کنگ ایجاد شده‌اند که تنها چند مترمربع از فضای پیاده‌روهای شهر را اشغال می‌کنند، اما درعین‌حال می‌توان از آن‌ها به‌عنوان صندلی عمومی نیز استفاده کرد. البته که میزان آلودگی هوا در مناطق مختلف شهرها به‌طور یکنواخت توزیع نشده، بنابراین قرار دادن این واحدها در مناطق دارای ترافیک/ آلودگی، بسیار ضروری است.

واحدهای «درخت شهری» که توسط یک معمار و یک مهندس طراحی‌ شده‌اند، بیش از یک دهه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یکی از طراحان به سی.ان.ان گفت: هدف نهایی ما این است که فناوری حاصل از «درخت شهری» را به داخل ساختمان‌ها ببریم. رؤیای ما ایجاد نوعی زیرساخت آب‌وهوایی است تا بتوانیم نوع هوا و درجه حرارت شهر را تنظیم کنیم. فراتر از این کاربرد جمع‌وجور و متحرک، تجربیات حاصل از پایش و پرورش خزه‌های متراکم در تأسیسات CityTree را می‌توان در سطوح سازه‌ای بزرگ‌تر به‌کار گرفت.