خشک‌سالی، کمبود منابع آبی، اُفت فشار و قطعی آب در برخی محلات کرمانشاه به بحث پُرهیاهوی این‌روزها تبدیل شده است و روزی نیست که بر خطر کمبود منابع آبی و مصرف بهینه تأکید نشود.

کاهش نزولات جوی از سهم عمده‌ای در این خشک‌سالی برخوردار است، به‌گونه‌ای که کاهش بارش باران در استان طی 50 سال گذشته نادر و کم‌سابقه اعلام شده است.

به نقل از آمار سازمان هواشناسی کشور درباره میزان کاهش بارندگی‌های کشور در سال زارعی جاری، کرمانشاه با 180 میلی‌متر منفی نسبت به میانگین درازمدت استان، بیشترین میزان کاهش بارندگی را بین استان‌های کشور دارد.

علاوه‌بر برخی محلات و مناطق کرمانشاه که بالا و پایین شهر هم ندارد، نزدیک به 460 روستای استان کرمانشاه با حدود 70 هزار نفر جمعیت با تنش آبی و کم‌آبی روبه‌رو است.

اما و اگرها برای جبران کمبود منابع آبی به مردم و مسئولان مرتبط است، مصرف بهینه و خودداری از شستن خودرو، کوچه و باغات با آب شرب ازجمله تأکیداتی است که همواره از سوی مسئولان به مردم و کشاورزان گوشزد می‌شود و از سوی دیگر باید پرسید که برنامه و پروژه‌های ادارات مربوطه برای مدیریت و جبران این کمبودها چیست؟

   30 درصد ذخایر سد مخزنی خالی از آب است

از همین رو مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه به 12 سد مخزنی در استان با ظرفیت یک میلیارد و 350 میلیون متر مکعبی اشاره کرد و افزود: از این میزان تاکنون 947 میلیون متر مکعب آب ذخیره شده که نزدیک به 70 درصد است.

«محمودرضا شهلایی» ادامه داد: با تطبیق این میزان آب ذخیره‌شده در این تاریخ نسبت به زمان مشابه سال گذشته، نزدیک به 22 درصد کاهش ذخایر آبی در پشت سدها را شاهد هستیم که دلیل اصلی آن کاهش شدید بارش‌ها و درنتیجه کاهش روان‌آب‌ها است و همین امر موجب شده ذخیره‌سازی آب نسبت به سال گذشته کمتر شود.

وی با بیان اینکه شرایط ذخیره آبی استان تقریباً خوب است، افزود: باید منابع آبی موجود را همچنان مدیریت و رصد کنیم، چراکه ممکن است در سال جدید آبی بازهم با کاهش نزولات آسمانی مواجه شویم.

شهلایی یادآور شد: بارش متوسط استان در سال آبی 98 در حدود 398 میلی‌متر بوده است، حال آنکه که در سال آبی جدید یعنی در سال 99، به 297 میلی‌متر رسید که گویای کاهش 25 درصدی است.

به گفته وی یک سال آبی از ابتدای مهرماه شروع و تا پایان شهریورماه سال بعد محاسبه می‌شود.

    فاز اضطراری تصفیه‌خانه وارد مدار می‌شود

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای درخصوص تصفیه‌خانه آب شرب شهر کرمانشاه از محل سد گاوشان نیز گفت: این تصفیه‌خانه یک پروژه بسیار بزرگ و پیچیده است و برای ذخیره و تصفیه آب به میزان 63 میلیون متر مکعب در سال طراحی شده و جهت تأمین آب شرب شهر تا افق 1415 درنظر گرفته شده است.

این مقام مسئول با بیان آنکه این تصفیه‌خانه در خاورمیانه در نوع خود بی‌نظیر است، ادامه داد: متأسفانه شرایط ظالمانه تحریم و مسائل اعتباری و مالی باعث شد بهره‌برداری از پروژه با تأخیر روبه‌رو شود، اما قرار است فاز اضطراری آن تا چند روز آینده وارد مدار شده و تا هزار لیتر در ثانیه آب به خطوط توزیع آب شرب تحویل داده شود و امیدواریم با وارد مدار شدن این میزان آب شرب، اُفت و کمبود آب شرب شهر به حداقل ممکن برسد.

وی ظرفیت تصفیه آب شرب را در این طرح درصورت تأمین منابع مالی مورد لزوم و بهره‌برداری کامل دوونیم متر مکعب در ثانیه دانست و افزود: هدف نهایی ما نیز همین است.

شهلایی در پایان سخنان خود خواهان همکاری بیشتر مردم خصوصاً کشاورزان استان برای صرفه‌جویی در مصرف آب شد و گفت: پرهیز از کشت محصولات پُرآب‌بر در بخش کشاورزی توصیه می‌شود و در بخش خانگی نیز همواره رعایت الگوی مصرف مورد توجه قرار گیرد و ضروری است بین منابع و مصارف تعادل ایجاد شود.

   لزوم پرهیز از استفاده آب شرب برای مصارف غیر ضروری

فرماندار کرمانشاه نیز از مردم خواست با توجه به خشک‌سالی، کمبود بارش‌ها و همچنین کاهش منابع آبی در مصرف آب صرفه‌جویی و از شستن فرش، حیاط، خودرو و محوطه اطراف منزل با آب شرب خودداری کنند.

«فضل‌الله رنجبر» اظهار کرد: در بسیاری از محلات شهر کرمانشاه با کمبود آب شرب مواجه هستیم و در برخی از محلات، ساعات قطعی آب افزایش پیدا کرده است؛ از همین رو از همه همشهریان درخواست دارم با هدف کمک به بسیاری از شهروندانی که با بی‌آبی و کم‌آبی مواجه هستند، در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.

وی با بیان اینکه سطح آب سراب قنبر شهر کرمانشاه نیز بسیار کاهش پیدا کرده است، ادامه داد: همچنین سطح آب چاه‌های میان دربند که یکی از منابع مهم تأمین آب بخشی از محلات شهر کرمانشاه است نیز بسیار کاهش یافته، از همین رو با کمبود تأمین آب شرب مواجه هستیم.

فرماندار کرمانشاه ادامه داد: در بازدیدهای اخیری که از محلات حاشیه شهر کرمانشاه داشته‌ام، به‌ویژه در دولت‌آباد، جعفرآباد، شاطرآباد، حکمت‌آباد، دره‌دراز و برخی از محلات دیگر، متأسفانه درب منازل، خودرو و حتی حیاط را با آب شرب شست‌وشو می‌دهند که تقاضا دارم از این کار خودداری شود.

رنجبر ادامه داد: در وضعیت اضطراری کمبود و تأمین آب مواجه هستیم و با توجه به خشک‌سالی و کمبود منابع آب، می‌توانیم با صرفه‌جویی از این چند ماه گرم سال عبور کنیم.

   آبیاری باغات با آب شرب را گزارش دهید

فرماندار کرمانشاه اضافه کرد: در برخی از روستاها و مسیر انتقال آب به شهر کرمانشاه نیز مشاهده می‌شود از آب شرب برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی استفاده می‌کنند، از اهالی روستاها درخواست دارم درصورت مشاهده، این موارد را سریعاً به فرمانداری کرمانشاه و شرکت آب و فاضلاب گزارش کنند و آدرس را اطلاع دهند.

وی افزود: با توجه به حمایت‌های استاندار کرمانشاه، دادستان و فرمانده انتظامی شهرستان کرمانشاه در کوتاه‌ترین زمان با این افراد خاطی برخورد خواهیم کرد، چراکه تأمین آب شرب شهروندان یک ضرورت است.

رنجبر یادآور شد: جلسات خوبی با حضور استاندار و معاون عمرانی استانداری کرمانشاه تشکیل شده است و همکاران شرکت آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای پیگیر هستند، در روزهای آتی بخشی از آب سد گاوشان به منابع تأمین آب شهر کرمانشاه اضافه شود که امیدواریم به‌موقع بتوانیم این مقدار آب را تزریق کنیم، اما تا آن زمان به همکاری بیشتر مردم نیاز داریم.

رنجبر افزود: باید در این راستا امر به معروف و نهی از منکر کنیم تا از مصرف موارد غیر ضروری جلوگیری شود که بتوانیم آب شرب محلاتی که با مشکل مواجه هستند را به یاری خدا تأمین کنیم.

    20 درصد تأمین منابع آب شهر کرمانشاه از سد گاوشان است

در پایان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه نیز با تأکید بر اینکه با خشک‌سالی بی‌سابقه‌ای مواجه هستیم، گفت: امسال تأثیر این خشک‌سالی بیشتر بر تأمین منابع آب شرب بوده که یا چشمه و یا چاه است.

«علیرضا کاکاوند» با بیان اینکه 20 درصد تأمین منابع آب شهر کرمانشاه از سد گاوشان است، افزود: مابقی منابع تأمین آب استان از چشمه و چاه است که با کاهش 70 درصدی آبگیری چشمه‌ها مواجه هستیم، چاه‌ها یا خشک شده‌اند و یا چهار لیتر بر ثانیه اُفت آبگیری داشته‌اند.

وی اضافه کرد: چون از زمستان گذشته پیش‌بینی شد که سال سختی پیش رو است، جلسات مستمر و پیگیری‌هایی انجام شد و اکنون که در اوج گرمای تابستان قرار داریم، به نسبت سال‌های گذشته در وضعیت بهتری هستیم.

کاکاوند یادآور شد: در رابطه با آب‌رسانی در شهرهای استان به‌جز «کرمانشاه» و «بانه‌وره» در پاوه مشکلی ندارد و در روستاها در سال گذشته در همین ایام مشابه نزدیک به 180 روستا با تانکر آب‌رسانی شد و اکنون 137 روستا با تانکر آب‌رسانی می‌شود که گویای بهتر شدن وضعیت است، ناگفته نماند بیشتر نارضایتی مردم به‌ویژه در روستا بر اثر توزیع آب بوده که به عوامل متعددی همچون سوختن پمپ آب در روستا مرتبط است.

وی با تأکید بر اینکه متولی تأمین آب شهر کرمانشاه آب منطقه‌ای است که طرح تأمین آب از سد گاوشان را درنظر دارد، گفت: قرار بر آن بود که این طرح در سال 94 به بهره‌برداری برسد که هنوز انجام نشده، اما گفته شده که در این هفته به بهره‌برداری خواهد رسید و با بهره‌برداری از این فاز به‌صورت اضطراری بیشتر مشکلات حل می‌شود.

    7130 لیتر بر ثانیه رکورد بی‌سابقه مصرف آب کرمانشاهیان در روز عید قربان

این مقام مسئول ادامه داد: برخی محلات کرمانشاه با اُفت فشار مواجه هستند و برخی محلات در ساعاتی با قطعی آب روبه‌رو می‌شوند که اوج این مشکل در روز عید قربان امسال بود که به‌شدت مصرف آب در این روز بالا رفت و اوج مصرف آب در این روز هفت هزار و 130 لیتر بر ثانیه در شهر کرمانشاه گزارش شد که رکوردی بی‌سابقه بوده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه اضافه کرد: در آن روز برخی مناطق مثل شهرک مهدیه با مشکل مواجه شد که به‌ناچار خط اضطرار برای آنان درنظر گرفته شد و برخی مناطق مثل سراب قنبر، باغ نی، فدک و جعفرآباد نیز با مشکل مواجه شدند که مشکلشان چند روز بعد حل شد.

وی با ابراز پوزش به‌دلیل قطعی‌های ناخواسته و یا اُفت فشار آب در برخی محلات، افزود: سال سختی پیش رو داریم و باید مصرف را مدیریت کنیم، این مصرف نه‌تنها کاهش پیدا نکرده، بلکه به نسبت مشابه سال گذشته نزدیک به 12درصد افزایش داشته است.

کاکاوند با بیان اینکه درمجموع با یک‌هزار لیتر بر ثانیه در شهر کرمانشاه با کمبود آب مواجه هستیم، افزود: باید مدیریت مصرف صورت گیرد، آبیاری باغات و مزارع چه در شهر و چه در روستا نباید از آب شرب انجام شود.

استان دو میلیون نفری کرمانشاه 540 هزار مشترک آب دارد که از این تعداد بیش از 300 هزار مشترک مربوط به کلان‌شهر یک میلیون نفری کرمانشاه است.