استان کرمانشاه با 371 کیلومتر مرز با عراق و 6 مرز رسمی فعال و بازارچه مرزی، سهم مهمی در اقتصاد کشورمان ایفا می‌کند که رونق اقتصادی، تجاری و مبادلات مرزی و صادرات در گرو توسعه و تقویت این مرزها است.

پرویزخان، خسروی، سومار، شیخ صالح، شوشمی، تیله کوه و سازان مرزهای استان کرمانشاه با عراق هستند که از میان این مرزها مرز رسمی خسروی و بازارچه مرزی سومار با بخش عربی و مابقی مرزها با حوزه کُردی هم‌مرز هستند.

   دیدار با رئیس اقلیم کردستان برای توسعه مرزهای استان

رئیس مجمع نمایندگان استان کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی در این ارتباط گفت: در حاشیه مراسم تحلیف حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس‌جمهوری سیزدهم به همراه آقای لهونی، نماینده مردم اورامانات دیداری با «نیچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق در راستای توسعه و تقویت مرزهای استان کرمانشاه داشتیم.

«شهریار حیدری» افزود: این دیدار در زمینه رسمی بودن مرز «تیله کوه»، تقویت مرز پرویزخان و همچنین تقویت مرزهای شوشمی و شیخ صالح صورت گرفت.

وی اظهار کرد: درواقع هر دو طرف قصور و کوتاهی‌هایی برای تقویت مرزها داشته‌اند، اما ما انتظارات خود را از اقلیم کردستان عراق برای توسعه و تقویت مرزها در این دیدار بیان و مطرح کردیم و قرار شد که به همراه استاندار و دیگر مسئولان (هیئت ایرانی) سفری به عراق داشته باشیم.

نماینده مردم قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی گفت: این موضوع را به هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه اعلام کردیم که منتظر ارسال برنامه توسط ایشان به وزارت کشور و موافقت وزارت کشور برای این سفر به عراق هستیم.

حیدری ادامه داد: در این سفر قرار است دیدار و نشستی با استانداران حلبچه، سلیمانیه و گرمیان داشته باشیم و همچنین انتظارات، موارد، مسائل و مباحث را در راستای توسعه مراودات با رئیس اقلیم و همچنین نخست‌وزیر عراق مطرح کنیم.

وی گفت: بازارچه تیله‌کوه جزء توافقات دو طرف است و منتظریم اقلیم کردستان دستور دهد تا عوامل گمرکی در این مرز مستقر شوند و پای کار بیایند تا راه‌اندازی شود، چون تیله‌کوه ازنظر ما مشکلی برای راه‌اندازی ندارد و زیرساخت‌های آن آماده است.

این مقام مسئول افزود: مرز رسمی پرویزخان نیز اکنون با توجه به اینکه بحث منطقه آزاد نیز هست، ازنظر ترافیکی، صادراتی و تجاری ضعیف است و باید دولت اقلیم کردستان عراق در منطقه سرمایه‌گذاری کند تا تقویت شود و توان این مرز برای توسعه آن به‌کار گرفته شود.

   پیگیری برای رسمی شدن مرزهای شوشمی و شیخ صالح

نماینده مردم اورامانات در مجلس شورای اسلامی نیز در این ارتباط گفت: شوشمی و شیخ صالح اکنون از بازارچه‌های فعال هستند که پیگیر رسمی شدن این مرزها هستیم.

«آرش لهونی» افزود: در حاشیه مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری به همراه نماینده مردم قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی مذاکره‌ای با «نیچیروان بارزانی»، رئیس اقلیم کردستان عراق داشتیم که درخواست مساعدت برای رسمی شدن مرزهای شوشمی در پاوه و شیخ صالح در ثلاث باباجانی را مطرح کردیم.

وی اظهار کرد: رسمی شدن این دو مرز امکان تردد مسافران و گسترش ارتباطات در مرزها را فراهم می‌کند.

این مقام مسئول تصریح کرد: به‌زودی سفری به همراه نماینده مردم قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی و استاندار کرمانشاه به اقلیم کردستان عراق در راستای توسعه و تقویت مرزها داریم که امید است این سفر باعث گسترش مناسبات دو طرف و همچنین تحقق اهداف مورد نظر باشد.

لهونی افزود: بدون تردید تقویت و توسعه مرزها می‌تواند باعث ایجاد امنیت پایدار باشد و از راهکارهای ایجاد رونق اقتصادی، درآمدزایی و اشتغال پایدار در این استان است.

   سه مرز استان کرمانشاه با اقلیم کردستان عراق فعال است

مرز رسمی پرویزخان و بازارچه‌های مرزی شوشمی در پاوه، شیخ صالح در ثلاث باباجانی سه مرز مشترک فعال استان کرمانشاه با اقلیم کردستان عراق است که با وجود ایام کرونا این مرزها همچنان رونق خود را داشته و در ایام تعطیلی سایر مرزها، پرویزخان حتی یک روز هم تعطیل نبود و مبادلات مرزی در این مرز همچنان رونق داشت.

   مرز رسمی خسروی

مرز خسروی نزدیک‌ترین نقطه از کشورمان به بغداد، با پایتخت عراق 190، نجف 380، کربلا 224، کاظمین 203 و سامرا 326 کیلومتر فاصله دارد، عملیات ساخت پایانه بین‌المللی مرز خسروی از سال 77 در نقطه صفر مرزی آغاز شد و در سال 81 با 75 میلیارد ریال اعتبار به بهره‌برداری رسید.

هم‌اکنون روزانه طبق آمارهای موجود 500 کامیون کالا از این مرز به استان دیاله و حوزه حکومت مرکزی و بخش عربی کشور عراق صادر می‌شود.

   مرز رسمی پرویزخان و نقش بسیار مهم آن در صادرات 54 درصدی به عراق

مرز رسمی پرویزخان در مسیر راه ابریشم، نزدیک‌ترین راه ارتباطی از طریق عراق و سوریه به طول 900 کیلومتر به کشورهای اروپایی است که 54 درصد صادرات کشورمان از این مرز به عراق صادر می‌شود و نقشی بسیار مهم در اقتصاد کشورمان دارد.

مرز پرویزخان از اواخر سال 76 به‌صورت رسمی راه‌اندازی شد که در ابتدای احداث وسعت این مرز که به شکل بازارچه فعالیت داشت، سه هکتار بود؛ اما باتلاش مسئولان در طول سالیان گذشته وسعت آن به 375 هکتار رسیده است.

طبق آمارهای موجود روزانه یک‌هزار و 200 تا یک‌هزار و 500 کامیون انواع کالاهای ایرانی از مرز رسمی پرویزخان به عراق صادر می‌شود.

  بازارچه مرزی سومار

مرز سومار در فاصله 67 کیلومتری گیلانغرب و 90 کیلومتری شهر قصر شیرین واقع شده، در آن سوی مرز و در عراق، نزدیک‌ترین شهر به سومار، شهر مَندلی از توابع فرمانداری بلدروز است که 15 کیلومتر با سومار فاصله دارد.

بازارچه مرزی سومار فاصله حمل کالا را به بغداد کوتاه‌تر کرده و اکنون بیشتر کالاهای صادراتی به استان‌های شرقی عراق از این معبر صادر می‌شود که زیرساخت موجود در آن به‌منظور تسهیل در امر مبادلات تجاری و مرزی با روند بسیار خوبی در دست اجرا است.

  بازارچه مرزی شوشمی

بازارچه مرزی شوشمی در فاصله 35 کیلومتری شهرستان پاوه و پنج کیلومتری غرب نوسود پاوه و 155 کیلومتری کرمانشاه در محوطه‌ای بلند و پلکانی‌شکل در حدود دو هکتار واقع شده است.

این بازارچه از سمت عراق به حوزه حلبچه استان سلیمانیه در شمال عراق متصل و در مجاورت شهر طویله عراق قرار دارد که از عمده کالاهای صادراتی این مرز می‌توان میوه، سیمان، گیوه، نان برنجی و صیفی‌جات را نام برد.

   بازارچه مرزی شیخ صالح

بازارچه مرزی شیخ صالح نیز در سال 1375 فعالیت خود را آغاز کرد و از بازارچه‌های رسمی کشور است که در فاصله 45 کیلومتری شهر تازه‌آباد مرکز شهرستان ثلاث باباجانی و جوار روستایی به همین نام در محوطه پلکانی‌شکل و در فضایی به مساحت بیش از چهار هکتار قرار دارد.

   بازارچه مرزی تیله‌کوه

سال 75 از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران با راه‌اندازی چند بازارچه مرزی در استان کرمانشاه موافقت شد که تیله‌کوه یکی از این مرزها بود که درصورت بازگشایی نقشی مهم در ارتقای معیشت مرزنشینان و کاهش بار ترافیکی مرز پرویزخان دارد.

   مرزها ظرفیتی برای توسعه کرمانشاه

هم‌اکنون مرزهای استان کرمانشاه به‌عنوان دروازه بزرگ تجاری کشورمان برای صادرات کالاهای ایرانی به عراق و سوریه است که بیش از نیمی از صادرات سالیانه کالاهای غیر نفتی کشورمان به عراق از این صادر می‌شود.

مرزها کانونی برای افزایش مبادلات تجاری و گسترش روابط دوجانبه کشورمان با کشورهای همسایه است و استان کرمانشاه از دیرباز به‌واسطه اشتراکات مهمی که با جمهوری اسلامی ایران داشته، همواره بهترین بازار برای فروش کالاهای ایرانی بوده است.

نزدیکی فرهنگ دو منطقه مرزی استان کرمانشاه و استان‌های کردی عراق به‌دلیل زبان، فرهنگ، آداب و رسوم و اشتراکات دینی از مهم‌ترین عوامل رونق اقتصادی و تجاری مرزهای استان کرمانشاه با کشور عراق و به‌خصوص اقلیم کردستان این کشور است.