مراسم رونمایی از نخستین شماره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان به همت انتشارات به‌نشر و با حضور پژوهشگران، نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان در کتابفروشی به‌نشر تهران برگزار شد.

نویسنده و ناشر فعال در حوزه کودک و نوجوان، ضمن مهم خواندن پیگیری مسایل نظری ادبیات دینی کودک و نوجوان توسط نویسندگان این عرصه، گفت: نویسندگان، اهل ذوق هستند و انگار پرداختن به مسایل نظری آنها را از زلالی خارج می‌کند؛ اما پرداختن به این مباحث بسیار ضرورت دارد.

حجت‌الاسلام حیدری ابهری افزود: کتابی با عنوان «ضرب‌المثل‌های دُم‌دار» منتشرکردم که برخی عقیده داشتند برای بچه‌ها بدآموزی دارد و من این موضوع را با رحماندوست در میان گذاشتم. وی از منظر مباحث تئوریک و نظری مسایلی را مطرح کرد که برای من بسیار راهگشا بود و اهمیت مباحث نظری پیش از پیش برای من روشن شد.

وی پرداختن به شش محور را در این زمینه لازم برشمرد و ادامه داد: «بحث‌های معارفی»، «نقد آثار موجود»، «استفاده از تجربیات ادیان دیگر در این حوزه»، «تحلیل آثار تربیتی کتاب‌های دینی»، «تحلیل تاثیرات روانشناختی در آثار دینی» و «تحلیل ادبی آثار دینی» شش محوری است که باید درباره آن، بررسی‌های بیشتری انجام دهیم.

حیدری ابهری همچنین با اشاره به لزوم تبدیل بحث‌های نظری این گاهنامه به کارهای بیرونی افزود: باید بپرسیم که چرا بحث‌هایی که نویسندگان در این زمینه می‌کنند، نمی‌تواند به سوالات پاسخ دهد؟ چرا مسائل نظری،‌ مساله‌های ما را حل نمی‌کند و چرا پایان‌نامه‌های ما به دردهایمان پایان نمی‌دهد؟

وی در پایان صحبت‌هایش گفت: این گاهنماه باید درباره واقعیت‌ها صحبت کند. به عنوان نمونه درباره مسایل جنسی در حوزه کودکان و نوجوانان هر کارشناسی نظر مخصوص خودش را دارد و هنوز خیلی از مسایل حل نشده که می‌شود به این مباحث مهم، پرداخت.

 بچه‌ها تازه از بهشت خدا، فاصله گرفته‌اند و نباید ذهنشان را تخریب کنیم

نویسنده و شاعر کودک و نوجوان با اشاره به قدمت توجه تئوریک به طرح مسایل دینی برای کودکان گفت: سال 2005 واتیکان تعدادی از نویسندگان را دعوت کرد تا مسایل مربوط به ادبیات دینی را حتی فارغ از دین مسیحیت بررسی کنند. اوایل انقلاب نیز دفتر تبلیغات قم دو جلسه برای بررسی چگونگی طرح مسایل دینی با بچه‌ها برگزار کرد که بسیار مفید بود. در این موضوع،‌ کسب تجربه‌های جهانی مهم است چون در این زمینه خیلی کار کرده‌اند.

مصطفی رحماندوست افزود: در مقدمه این گاهنامه حس کردم که فشارها و محدودیت‌هایی برای آن وجود داشته است. باید مراقب باشیم که ادبیات دینی به ادبیات شیعی و نوع خاصی از آن تبدیل نشود. مگر می‌شود بچه‌ها را با زیبایی‌های دین و با لذت‌های روحی آشنایی نداد و کار دینی کرد؟ باید توجه داشته باشیم که اطلاع‌رسانی با حکومت بر دل فرق می‌کند.

وی ادامه داد: باید پیام‌مان را مثل شکری حل شده در شربت به مخاطب بدهیم و الا شکرش بیرون می‌آید و مخاطب، آن را پس می‌زند. در تاریخ دین،‌ لحظه‌های زیبایی داریم که یک اشاره، ‌آدم‌ها را زیر و رو کرده و مگر می‌شود آنها را نادیده گرفت؟

رحماندوست با اشاره به شرایط فرهنگی و جغرافیایی کشور گفت: ما در محدوده‌ای زندگی می‌کنیم که محیط جغرافیایی و تاریخی ما خاص است. اگرچه کتاب نمی‌خوانیم؛ اما خوشبختانه خیلی چیزهای دیگر ما خوب شده و همین که همدیگر را تحمل می‌کنیم، خیلی خوب است.

این نویسنده پیشکسوت حوزه کودک و نوجوان در پایان صحبت‌هایش گفت:‌ فاصله دروغ تاخیال بسیار باریک است که این موضوع باید برای مخاطبان، ‌تبیین شود. شما باید به نویسندگان جوان کمک کنید که شهامت به خرج دهند و اگر نه، ‌ما باخته‌ایم. بچه‌ها تازه از بهشت خدا، فاصله گرفته‌اند و نباید ذهنشان را تخریب کنیم.

 امیدوارم این گاهنامه به خانه همه نویسندگان ‌راه پیدا کند

شاعر و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان با اشاره به اهمیت انتشار این مجله گفت:‌ انتشار این گاهنامه نشان از توجه به فرهنگ دینی سرزمین ماست و ما نمی‌توانیم ادبیات آکادمیک را نادیده بگیریم. زمانی که گرایش آکادمیک ادبیات کودک و نوجوان راه‌اندازی شد، درس ادبیات دینی، درس اختیاری اعلام شد و دلیلش این بود که برنامه درسی از غرب گرفته شده بود و ما فراموش کردیم اصل مهمی به نام دین داریم که بچه‌ها با آن عجین هستند.

مریم جلالی با بیان اینکه در ادبیات دینی کودک و نوجوان با ظرفیت‌های سنی متفاوتی روبه‌رو هستیم، اظهار امیدواری کرد که گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان به خانه همه نویسندگان و هنرمندانی که می‌خواهند در این حوزه کار کنند، ‌راه پیدا کند.

 انتشار این گاهنامه، آرزوی بسیاری از ما بود

نویسنده و فعال حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز گفت:‌ این رونمایی و همنشینی چهره‌های ادبیات دینی کودک و نوجوان را باید اتفاق مهمی دانست؛ چرا که حدود دو سال است چنین نشست‌هایی را نداشته‌ایم. انتشار این گاهنامه هم آرزوی بسیاری از ما بوده است.

سیدعلی کاشفی‌خوانساری با اشاره به آمار تولید کتاب در کشورمان گفت:‌ تقریبا سالانه صدهزار عنوان کتاب در کشور منتشر می‌شود که 15 تا 25 درصد از آنها را کتاب‌های کودک تشکیل می‌دهند. تعداد نویسندگان مطرح کودک و نوجوان که بیش از 50 عنوان کتاب در این زمینه نوشته‌اند از 300 نفر تجاوز نمی‌کند و در حوزه ادبیات دینی کودک و نوجوان نیز حدود 2000 عنوان کتاب وجود دارد. به عقیده من نگاه نقادانه به این کتاب‌ها بسیار کم است و نشریات تخصصی که این حوزه را نقد کنند، بسیار محدودند.

وی سهم نقد کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان در مجلات ادبی کشور را نزدیک به صفر دانست و افزود:‌ باید از مسئولان مطالبه کنیم که چرا چنین نشریاتی مثل این گاهنامه نداشته‌ایم؟‌

حتی دو مقاله خوب هم می‌تواند به ما نگاه تازه‌ای بدهد

شاعر کودک و نوجوان گفت: اصولا در مسایل دینی عمیق نیستیم و این مسایل را سطحی می‌بینیم. وقتی یک مجله منتشر می‌کنیم باید به درد منِ شاعر بخورد و ما باید از منظر عرفان اسلامی به مسایل نگاه کنیم.

محمود پوروهاب افزود: حتی دو مقاله خوب می‌تواند به ما نگاه تازه‌ای بدهد. در این حوزه نباید خط‌کشی کرد و افراد باسوادی داریم که شاید در نظر ما وجهه‌ای نداشته باشند؛ اما باید آنها را هم به این موضوع،‌ راه داد.

 تمرکزمان را بر ادبیات دینی گذاشته‌ایم که کار خطرناکی است

معاون تولید انتشارات به‌نشر گفت: ما در انتشارات آستان قدس رضوی که همواره دغدغه دینی داشته، چند سال است که تمرکز خودمان را بر ادبیات دینی گذاشته‌ایم که کار خطرناکی است. در تمام محورهای محتوایی هم پروژه‌هایی تعریف کرده‌ایم که دست یاری‌مان را به سوی شما دراز می‌کنیم.

سیداحمد میرزاده ادامه داد: این نشریه بستر مناسبی است تا تجربیات‌مان را در اختیار همدیگر قرار دهیم و صاحب‌نظران نیز دیدگاه‌هایشان را با بقیه در میان بگذارند. طرح جامعی با عنوان ادبیات دینی در به‌نشر پیش‌بینی شده که تربیت نویسندگان جدید نیز در آن گنجانده شده است.

وی با اشاره به آینده این مجله گفت: ‌ممکن است نخستین شماره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان، نشریه مطلوبی نباشد؛ اما از دل مساله بیرون آمده است. ما در پی انتشار کتاب‌های کودک و نوجوان با مسایل گوناگونی مواجه شده‌ایم که تلاش کرده‌ایم به آن پاسخ بدهیم و این نشریه از دل دغدغه‌های کاربردی بیرون آمده است.

معاون تولید انتشارات به‌نشر در پایان گفت: تاسیس دفتر جامع ادبیات دینی در سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی تصویب شده که برای آن هم از ظرفیت‌های موجود استفاده خوهیم کرد.