پژوهشگران گروه شیمی- تجزیه دانشکده علوم پایه دانشگاه طی تحقیقی استفاده از روش‌های آنالیز چندراهی برای اندازه‌گیری هم‌زمان داروهای ضد سرطان سینه را در نمونه‌های بیولوژیکی با به‌کارگیری طیف‌سنجی فلورسانس نشری- تهییجی، بررسی کردند.

از سرطان سینه به‌عنوان شایع‌ترین بیماری در زنان نام برده می‌شود. بنابراین، استفاده از داروهای ضد سرطان نیاز به نظارت بر داروی درمانی و شخصی‌سازی درمان دارد. در دهه‌های گذشته از روش‌های تجزیه‌ای مختلفی برای دستیابی به این هدف کمک گرفته می‌شد.

روش پیشنهادی این پژوهش که در قالب پایان‌نامه کارشناسی ارشد دنیا خداپرست در رشته شیمی- شیمی تجزیه انجام شد، ترکیب طیف‌سنجی فلورسانس نشری- تهییجی با الگوریتم حداقل مربعات جزئی چندراهی (NPLS) به‌عنوان روشی حساس، سریع، دوست‌د‌ار محیط‌زیست، غیرتخریبی و ارزان است.

با استفاده از این روش، اندازه‌گیری هم‌زمان سه داروی مهم ضد سرطان پستان شامل کپسیتابین، پکلی تکسل و وینورلبین برای اعتبارسنجی پلاسما امکان‌پذیر شد. دادهEEF، داده‌ای حجیم و پیچیده است؛ بنابراین با جداسازی ریاضی گونه‌ها، اندازه‎‌گیری مستقیم ترکیبات دارویی مذکور به‌طور هم‌زمان در حضور مزاحم‌های ناشناخته میسر می‌شود. همچنین این روش صحت و دقت لازم را در این آنالیز مهیا می‌کند.

نتایج حاصل از مدل‌سازی اهمیت متغیر در تصویرسازی چندراهی با الگوریتم حداقل مربعات جزئی چندراهی (NVIP-NPLS) برآرایه سه‌راهی فلورسانس در دو محیط آبی و پلاسما، با مؤلفه‌هایی نظیر ضریب همبستگی و ریشه میانگین مربع خطا سنجیده شد. مقدار2 R برای مجموعه اعتبارسنجی در پلاسما برای هر سه آنالیت، مقادیر قابل قبولی را نشان می‌دهد.