مجتبی ذکایی به تشریح آخرین اقدامات صورت‌گرفته درخصوص پیشگیری و درمان ابتلا به سالک در ساوه پرداخت و اظهار کرد: در پیشگیری از ابتلا به بیماری سالک مشارکت بین بخشی سه عنصر مردم، حوزه سلامت و سایر دستگاه‌های اجرایی حتی قوه قضائیه الزامی است تا سیاست‌گذاری برای اثربخشی فرآیند پیشگیری نتیجه‌بخش و تأثیرگذار باشد.

وی با اشاره به آغاز طرح لانه‌کوبی و جونده‌کشی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری سالک در این شهرستان طی روزهای اخیر، گفت: در اجرای این طرح مشارکت عناصر مذکور ضرورت دوچندان دارد تا اثربخشی طرح مشاهده شود.

این مقام مسئول با بیان اینکه حوزه سلامت با همه توان و ظرفیت خود برای پیشگیری و درمان بیماری در کانون‌های شیوع بیماری حضوری فعال دارد، افزود: علاوه‌بر اجرای طرح لانه‌کوبی و جونده‌کشی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری سالک با مشارکت حوزه بهداشتی دانشکده و نیروی مردمی داوطلب، مرکز درمان بیماری نیز در روستای طرازناهید فعال شده است.

ذکایی افزود: اجرای طرح لانه‌کوبی و جونده‌کشی برای از بین بردن جوندگان مخزن بیماری سالک در روستاهای احمدآباد، باغ‌شیخ و طرازناهید، از توابع بخش مرکزی ساوه تا شعاع یک کیلومتری روستاهای مذکور با حضور فعال کارشناسان بهداشتی و بهورزان انجام و این طرح در چهار مرحله و به فاصله یک‌ ماه در این سه روستا اجرایی شده و در هر محله پس از لانه‌کوبی، طعمه‌گذاری با گندم آغشته به سم در اطراف روستاها صورت می‌گیرد.

وی بیان کرد: اگر اقدامات پیشگیرانه در کانون‌های ابتلای مردم به سالک به‌درستی صورت نگیرد، چه‌بسا پس از گذشت چندسال کانون شیوع از سه روستای فعلی به سایر روستاهای هم‌جوار و حتی شهر ساوه سرایت پیدا کند و شاهد ایجاد چاله‌هایی ناشی از سالک روی صورت مردان و زنان باشیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه بیماری سالک به یک معضل جهانی تبدیل شده است، افزود: در ایران نیز بسیاری از استان‌های کشور درگیر این بیماری هستند و در استان مرکزی نیز شهرستان‌های ساوه و محلات با سالک مواجه هستند. به‌طور کلی هر نقطه از کشور که با کمبود منابع آبی مواجه بوده و از بارندگی کمتری برخوردار است، خشک‌سالی بیشتر شده و یا مدیریت سگ‌های ولگرد کمتر بوده و با بی‌توجهی به مبارزه با بیماری مواجه است، شدت بیماری در آن بیشتر می‌شود.

معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی ساوه خواستار هم‌افزایی بیشتر مدیریت اجرایی استان برای پیشگیری و مقابله با بیماری سالک شد و افزود: شیوع بیماری سالک یک حادثه غیر مترقبه است و باید اعتبارات حوادث غیر مترقبه برای مبارزه با بیماری تخصیص یابد؛ چراکه جونده‌کشی و لانه‌کوبی برای یکبار جوابگو نبوده و کافی نیست و باید چهار بار در سال تکرار شود که لازمه تحقق آن تخصیص اعتبارات مناسب است.

وی با اشاره به هزینه بالای پیشگیری و مبارزه با سالک، گفت: درصورتی که مدیریت و کنترل بیماری به‌درستی صورت گیرد، شاهد فروکش شدن بیماری هستیم؛ در غیر این صورت در سال‌های بعد شاهد گسترش و درگیری بسیاری از جوامع روستایی و نقاط شهری خواهیم بود. بدیهی است که مبارزه درست با تخصیص اعتبارات کافی صورت خواهد گرفت و با اعتبارات اندک و محدود نمی‌توان بیماری را کنترل کرد؛ چراکه هزینه نیروی انسانی که در زیر آفتاب سوزان در کانون بیماری در شعاع هزار متر فعالیت می‌کند، بسیار بالا است.

وی از فرماندار شهرستان خواست تا به‌دلیل محدودیت در اعتبارات شهرستانی که کفاف مبارزه با بیماری را نمی‌دهد، از استاندار مرکزی بخواهد از محل اعتبارات حوادث غیر مترقبه برای مبارزه درست با بیماری اعتبارات لازم تخصیص یابد که در برخی استان‌های کشور تخصیص این اعتبارات صورت گرفته است.

ذکایی به کمبود نیروی انسانی و تجهیزات حوزه سلامت برای مبارزه با بیماری اشاره کرد و گفت: حوزه سلامت، مدیریت فنی مبارزه با بیماری را عهده‌دار است؛ به شرط آنکه منبع مالی پایدار برای مبارزه با بیماری تخصیص یابد و با آنالیز هزینه‌های پیشگیری به کاهش دغدغه متولی سلامت کمک شود. نه اینکه اجازه دهیم شدت درگیری بیشتر شده و منجر به مرگ افراد مبتلا به سالک شود.

وی به آمار مبتلایان به بیماری سالک از ابتدای شیوع تاکنون اشاره کرد و افزود: تاکنون حدود 140 نفر از ساکنین مناطقی که در کانون شیوع بیماری قرار دارند، به سالک مبتلا شده و تحت درمان رایگان مرکز مستقر در روستای طرازناهید قرار دارند که بهبودی این افراد زمان‌بر است و خوشبختانه تهدیدی متوجه آنان نخواهد شد.

این مقام مسئول در ادامه گفت: سالک جزء بیماری‌های واگیر مشترک بین انسان و حیوان است و یک بیماری انگلی محسوب می‌شود که فرد را دچار یک ضایعه پوستی می‌کند، در این بیماری گزش پشه خاکی آلوده به این انگل، فرد را دچار ضایعه پوستی به شکل جوش دهانه‌دار کرده و با گذشت زمان قطر آن افزایش پیدا می‌کند.

ذکایی افزود: فردی که درحال حاضر ضایعه پوستی متأثر از بیماری سالک بر صورت او پدیدار شده، تابستان یا بهار دچار گزش پشه خاکی آلوده شده است؛ چراکه در فصل سرما گزشی از سوی پشه صورت نمی‌گیرد و با گرم شدن هوا پشه شروع به تخم‌گذاری می‌کند. نقاط مرطوب، فاضلاب سطحی، فضولات حیوانی، خاک و نخاله‌ها بهترین مکان برای تخم‌گذاری و افزایش تعداد پشه‌ها است و در این شرایط استفاده از توری‌های آغشته به سموم و رعایت بهداشت به‌ویژه در فصول گرم سال ضروری است.