گسترش فرهنگ حجاب و عفاف نیازمند راهکار‌ها و نگاه فرهنگی و برنامه‌های ایجابی است. بر همین اساس شورای عالی انقلاب فرهنگی در مصوبه 427 خود راهکار‌های گسترش فرهنگ حجاب و عفاف را مورد توجه قرار داد و برای 26 دستگاه وظایف مشخصی را در نظر گرفت. این قانون که مصوب سال 84 است و در همان سال هم ابلاغ شده تاکنون جز در موارد معدودی اجرایی نشده است. حمایت عملی از طراحان و تولیدکنندگان پوشاک‌های ساده و اسلامی در جهت ایجاد تنوع در الگو‌های پوشش اسلامی، نظارت مستمر و مؤثر بر عملکرد واحد‌های تولیدی پوشاک از طریق سازمان‌های مربوط، حمایت کامل- حتی یارانه‌ای- از واحد‌های تولیدی پارچه‌های چادری و برگزاری نمایشگاه‌های لباس- ملی و مذهبی- جهت ارائه الگو‌های اسلامی و سالم به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان از جمله وظایفی است که در این قانون برای وزارت بازرگانی تعیین شده است، اما وقتی پای درددل تولیدکنندگان کالای حجاب می‌نشینیم، متوجه می‌شویم واقعیت ماجرا به گونه دیگری است و حمایتی از کالای حجاب وجود ندارد! اسدالله سلیمانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان محصولات حجاب وقتی می‌خواهد از چالش‌های تولید این کالا و گرانی چادر مشکی به عنوان حجاب برتر سخن بگوید، درددل‌های فراوانی دارد. از نگاه این پیشکسوت عرصه تولید کالای حجاب، راهکار مقابله با هجمه گسترده‌ای که در حوزه مد‌و‌لباس در کشورمان وجود دارد و عرضه رقابتی لباس مناسب و کالای حجاب این است که حجاب هم جزو کالا‌های فرهنگی در نظر گرفته شود و مزیت کالای فرهنگی‌بودن را پیدا کند.

 آقای سلیمانی شما از فعالان عرصه کالای حجاب و عفاف هستید. همانطور که می‌دانید بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه گسترش فرهنگ عفاف و حجاب تکالیفی برای تمامی دستگاه‌ها از جمله وزارت صمت وجود دارد که یکی از مهم‌ترین این تکالیف حمایت از طراحان و تولیدکنندگان پوشاک اسلامی است. آیا وزارت صمت به این تکلیف خود عمل می‌کند؟

ما به عنوان یک تشکل مردم‌نهاد در نبود متولی خاص مثل اتحادیه‌های صنفی و کارگروه مد‌و‌لباس فعالیت می‌کنیم. در این چند سالی که انجمن فعالیت می‌کند، خیلی بیشتر از اتحادیه‌ها توانسته‌ایم تأثیرگذار باشیم. ما صرفاً تولیدکننده نیستیم و اولویت ما بحث کار‌های فرهنگی است. در ارتباط با وزارت صمت ما حرف‌هایی داریم و نقاط ضعف آن‌ها را می‌دانیم. بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت صمت تکلیف دارد روی پوشش‌های عفیفانه کمک کند و حتی یارانه بدهد و داخل پرانتز چادر را مورد تأکید قرار داده، اما وزارت صمت به این تکلیف عمل نکرده در حالی که بار‌ها گفته است ما در تولید چادر خودکفا می‌شویم، ولی در حال حاضر ما حتی یک متر تولید چادر مشکی نداریم.

 از نگاه شما چه کم‌کاری‌هایی در این حوزه صورت گرفته است؟

واقعیت مسئله این است که شاید نشود از کسانی که در این حوزه کار می‌کنند، خیلی هم توقع داشت. عفاف و حجاب اگر چه مکمل هم، اما دو مقوله جدا از هم هستند، به این معنا که نه کسی که حجاب دارد الزاماً باحیا و عفیف است و نه کسی که حجاب ندارد، لزوماً بی‌حیا و بی‌عفت است. مصوبه 427 شورای عالی انقلاب فرهنگی در گسترش فرهنگ حجاب و عفاف برای 26 دستگاه تکلیف تعیین کرده است، اما کار این دستگاه‌ها در حوزه حجاب و عفاف به برگزاری یک نمایشگاه در هفته حجاب و عفاف محدود می‌شود که آن هم چند مانتو و چادر از تولیدکنندگان می‌گیرند و خروجی کارشان در بخش حجاب همین است و وظایفی که در حوزه فرهنگ‌سازی و حیا دارند و نظارت بر کارمندان خود، وظایف ترویجی و حمایتی را فراموش می‌کنند و به نمایشگاهی اکتفا می‌کنند که حتی می‌تواند ضدحجاب باشد.

 چرا ضدحجاب؟!

چون یک نمایشگاه غیرتخصصی است که نه کالا‌ها کیفیت و جذابیت لازم را دارند و نه در این شرایط با کارایی کافی در این زمینه مواجهیم.

 از نگاه شما به عنوان فعال عرصه حجاب و عفاف چرا در چنین شرایطی قرار گرفته‌ایم و بحث پوشش در جامعه ما به یک چالش تبدیل شده است؟

کشور ما به عنوان کشوری است که هم از نظر شرعی و هم قانونی باید حجاب داشته باشیم، بر این اساس حجاب برای ما هم از منظر داخلی و هم از منظر بیرونی به پاشنه آشیلی تبدیل شده است که دشمنان داخلی و خارجی روی آن تمرکز کنند. ما به عنوان یک موضوع حیاتی باید برای عفاف و حجاب برنامه داشته باشیم و برای آن هزینه کنیم، اما در حوزه حجاب و محصولات عفیفانه انگار تانک در برابر فشفشه قرار گرفته است! یعنی آن‌ها می‌زنند و به ما آسیب می‌رسانند، اما اقدامات ما در برابر این تهاجم دشمن هیچ آسیبی به آن‌ها نمی‌زند. در حوزه حجاب که این همه دشمنان ما روی آن تمرکز دارند و می‌گویند حجاب و ولایت فقیه دو موضوع مهم برای ماست که اگر حجاب را بزنیم، ولایت فقیه را هم زده‌ایم. ما داریم گسست خانواده‌ها و مشکلات فرهنگی جامعه را می‌بینیم. نفوذ پوشش‌های غربی در کشور را می‌بینیم و باید در مقابل این‌ها راهکار‌هایی متناسب ارائه کرد.

 خب راهکار پیشنهادی شما چیست تا از این وضعیت منفعلانه بیرون بیاییم؟

ما به عنوان یک انجمن مردم‌نهاد و متخصص این حوزه می‌گوییم اگر بخواهیم ذائقه‌سازی کنیم و در مقابل این تهاجم بایستیم و جوانان‌مان را به حجاب تشویق کنیم، باید حجاب را ارزان تولید کنیم و در اختیار مردم قرار دهیم و برای این منظور هم همه نهاد‌ها کمک کنند و این اتفاق زمانی می‌افتد که همانطور که کاغذ و کتاب و صنایع دستی را کالای فرهنگی می‌شناسند، حجاب را هم به عنوان کالای فرهنگی بگذارند. این درمان درد است. الان گفته می‌شود می‌خواهیم تعرفه چادر مشکی را 10 درصد پایین بیاوریم، در حالی که با این کار هیچ اتفاقی نمی‌افتد و اگر چادر مشکی بالای یک‌میلیون تومان است با این کاهش تعرفه 10 درصدی 999 هزار تومان هم نمی‌شود! این‌ها مسکن‌های موقت و ناکارآمد است، اما وقتی چادر کالای فرهنگی شود، ایجاد مزیت می‌شود و نیازی نیست فقط افراد دغدغه‌مند وارد تولید کالای حجاب شوند و بسیاری از تولیدکننده‌ها به سمت حجاب می‌روند و حجاب تکثیر پیدا می‌کند و قیمت مناسب می‌شود و در چنین شرایطی می‌توانیم در برابر پوشش‌های نامناسبی که وارد کشور می‌شود، جوابگو باشیم و تولید مناسب داشته باشیم. ما قبل از مجلس یازدهم با بسیاری از نمایندگان دغدغه‌مند جلسه داشتیم و با آن‌ها صحبت کردیم و همه به ما قول پیگیری دادند. حضرت آقا هم می‌فرمایند، اگر جایی دشمن از ما جلوتر است، باید راه میانبر را انتخاب کنیم.

 شاید از این پیشنهاد شما اینگونه برداشت شود که انجمن شما در پی منافع خودش است. به هر حال کالای فرهنگی شدن حجاب می‌تواند تسهیلاتی را برای شما که تولیدکننده هستید، ایجاد و منافع بیشتری را نصیب شما کند. پاسخ شما به این انتقاد چیست؟

به عنوان رئیس انجمن می‌گویم که وقتی ما از کالای فرهنگی شدن حجاب صحبت می‌کنیم، اگر چه برای تولیدکننده تسهیل‌گری و مزیت ایجاد می‌کند، اما در نهایت به نفع مصرف‌کننده است.

 چگونه؟

تولیدکننده گران بخرد گران می‌فروشد، ارزان بخرد ارزان می‌فروشد. هر چند این کار با حذف مالیات و مسائلی از این قبیل برای تولیدکننده هم مزیت ایجاد می‌کند، اما نفع اصلی آن برای مردم و مصرف‌کننده است. مثل کتاب، مگر الان سود کتاب به عنوان کالای فرهنگی را فقط ناشر می‌برد؟ نه، مردم و دانش‌آموزان و دانشجویان از این مسئله سود می‌برند. اینجا هم همین طور است.

البته می‌پذیرم که یکی از موضوعاتی که در حوزه عفاف و حجاب با آن مواجهیم، موضوعات اقتصادی حجاب است. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی زیر 500- 400 هزار تومان چادر وجود نداشته باشد و یک چادر مناسب قیمتی حدود یک‌میلیون تومان دارد، اما در مقابل شاهد آن هستیم که مانتو‌های تنگ و کوتاه در داخل مترو یا کنار خیابان با قیمتی حدود 150 تا 200 هزارتومان عرضه می‌شود. در چنین شرایطی بدیهی است کار مبارزه با پوشش‌های نامناسب سخت می‌شود. همانطور که پنتاگون برای تهاجم فرهنگی و تغییر سبک زندگی مردم کشورمان برنامه دارد و بودجه‌های چندمیلیارد دلاری برای این کار صرف می‌کند. صحبت‌های شما هم ناظر به همین مسئله است؟

بله، دقیقاً همین طور است. یا حجاب برای ما مهم است یا شعار می‌دهیم. اگر شعار می‌دهیم که خب همین شعار را ادامه دهیم و این همه مبارزه را کنار بگذاریم و شاهد این باشیم که ایرانی که توانسته پایگاه نظامی امریکا را مورد هدف قرار دهد، در بحث‌های فرهنگی و خانوادگی آنقدر دچار نفوذ غرب بشود و ما این همه منفعل و بی‌خیال عمل می‌کنیم.

 یعنی شما می‌گویید اگر چادر کالای فرهنگی شود، آمار چادری‌های ما بالا می‌رود؟!

نه من نمی‌خواهم بگویم، اگر چادر کالای فرهنگی شود، همه مردم چادری می‌شوند، اما در عوض ما چادری‌های‌مان را هم از دست نمی‌دهیم. اما به نظرم تصور درستی نیست که گرانی چادر سبب شود بخشی از چادری‌ها به خاطر افزایش قیمت چادرشان را بردارند! شما فکر می‌کنید کسی که به حجاب باور دارد و این باورش درونی شده است با گرانی چادر حاضر است آن را کنار بگذارد؟

نه نمی‌خواهم این را بگوییم. ببینید اینجا بحث ذائقه‌سازی مطرح است. در حال حاضر فروشگاه‌های ما از لباس‌های مناسب و پوشیده خالی است و ما شاهد آن هستیم که با عرضه لباس‌های نامناسب رفته‌رفته اغلب مردم از این پوشش‌ها استفاده می‌کنند و با یک عادی‌انگاری در این زمینه مواجهیم. ناگهان فرد متوجه می‌شود چیزی را پوشیده که اگر تا همین چند سال پیش به او می‌گفتند این را بپوش، محال بود خودش آن را انتخاب کند و بپوشد، اما حالا به گونه‌ای ماجرا عادی‌سازی شده که اصلاً خیلی از خانم‌های ما متوجه نیستند لباس‌هایی که در حال حاضر می‌پوشند، چقدر نامناسب است!

 در حوزه مد‌و‌لباس هم به نظر می‌رسد ما وضعیت خوبی نداریم و با وجود قانون ساماندهی مد‌و‌لباس مصوب سال 85، هنوز نتوانسته‌ایم در جایگاه مناسبی قرار بگیریم. نظر شما چیست؟

دقیقاً همین طور است. ما در مد‌و‌لباس دست‌مان خالی است. بعد از 15 سال ما در مد‌و‌لباس جایگاه خوبی نداریم، اما در عین حال باید انصاف را هم رعایت کنیم. ما با سالی یک بار برپایی نمایشگاه مد‌و‌لباس و ارائه 20 مدل لباسی که شاید دو مدل از آن هم به تولید انبوه نرسد، نمی‌توانیم در برابر هجمه عظیمی که به حوزه مد‌و‌لباس‌مان وارد می‌شود، ایستادگی کنیم.

 شما به عنوان انجمن تولیدکنندگان کالای حجاب چه پیشنهادات مشخصی برای خروج از این وضعیت دارید؟

این همه فضای خالی در تهران و جا‌های دیگر وجود دارد که می‌تواند به بازاری برای فروش کالای حجاب تبدیل شود. ما در کشورمان 240 اتحادیه پوشاک داریم که هر کدام هشت، نه رسته دارند و نزدیک 2 هزار رسته می‌شود. ما در کشورمان نه فقط اتحادیه محصولات حجاب نداریم، حتی یک رسته هم نداریم. انجمن تولیدکنندگان محصولات حجاب بعد از کالای فرهنگی شدن حجاب نیاز به یک اتحادیه تخصصی دارد. بحث سوم هم بحث سکو‌های فروش است. الان شما بروید به بازار‌های مانتو و پوشاک ببینید چقدر لباس مناسب عرضه می‌شود؟ نگاهی که به ما وجود دارد، نگاه اقتصادی است و از سوی دیگر انگار مسئولان ما عمق فاجعه را هم به درستی درک نکرده‌اند، البته در حال حاضر کالای فرهنگی شدن محصولات عفاف و حجاب در هیئت دولت مطرح شده است. در مجلس هم برخی از نمایندگان به دنبال این کار هستند و امیدواریم این اتفاق رقم بخورد و ما به اهداف‌مان در حوزه حجاب دست یابیم.