نقد و بررسی مستند بانوی قدس ایران در منظر زاهرهسادات میرجعفری
دکتر زاهرهسادات میرجعفری متخصص مطالعات زنان و خانواده، استاد حوزه و دانشگاه، تخصص در امور عفاف و حجاب، تحکیم خانواده، مطالعات زنان و فمینیسم در یادداشتی درنقد و بررسی مستند بانوی قدس ایران نوشت: مستند زیبا و جذابی بود بهخصوص که همزادپنداری زیادی با بانو ثقفی و شرح حال مادرم احساس میکردم. (از همسایه کاخ نیاوران بودن کجا تا همسر فرهنگی ساده یزدی شدن)
در این مستند به تمام معنا زنانگی را میتوان دید زنی که همسر بزرگترین رهبر جهان است اما تمایلات زنانه، احساسات و عواطف مادری و همسری درون او به قوت باقی است و به شیوه زیبا تجلی مییابد و فراموش نمیشود. زنی که در برابر حوادث صبور و آرام است اما این آرامش را بیش از هرچیز از استاد اخلاق عامل در زندگی یعنی امام (ره) وام گرفته است و تصریح میکند که اخلاق امام او را نگه داشته واین نکته مهم قابل الگوگیری است که با اخلاق نیکو و صبوری بسیاری از اختلافات فرهنگی زوجین قابل رفع است.
اما به نظرم این مستند میتوانست کاملتر و شفافتر بیان شود مثلاً علت مخالفت امام با برخی حرفهای خانم که قطعاً یا به خاطر زهد و بیآلایشی بودن امام یا همدردی با قشر مستضعف بوده مشخص نشد و این نقض شاید برای ما که با شخصیت امام آشنایی داریم موجه باشد اما برای بسیاری به خصوص اگر ترجمه شود برای مشتاقان خاطرات بانوی بزرگمرد جهان، ناقص و نامطلوب خواهد بود و تصور خوبی از امام القا نمیکند.
جنبه اشرافیت زندگی قبلی و سختی کشیدن ایشان به خوبی و مکرراً بیان شد اما ثمرات آن چه مواهبی بود بیان نشد. مستند از این نظر که به زندگی همسر یک طلبه علیرغم میل باطنی او پرداخته جای تقدیر دارد اما خوب بود به جلوههای مثبت زندگی طلبگی هم پرداخته میشد تا جوان بیننده متوجه شود با ازدست دادن برخی موقعیتهای دنیوی چه رشد معنوی در زندگی بهدست آورده است.
در کل تردید در سوگیری یا سفارشی بودن محصول از سوی مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی کمی در این مستند حس میگردد. تأکید بیش از حد بر زندگی اشرافی، مخالفت با رفتار سیاسی امام، عاشق فرانسه بودن، نامطلوب بودن زندگی در قم، گزینشی انتخاب کردن برخی سخنان بانو ثقفی که ربط چندانی به سیر مستند ندارد و ….
شاید دربردارنده این پیام است که گذشته ما را ببینید و بر سبک زندگی اکنون ما خرده نگیرید!!!
چراکه جنبههای بسبار مثبت و زیباتری را در زندگی این بانو همراه با اخلاقیات خانوادگی امام (ره) شنیدهایم که به راحتی میتوانست آن را به تصویر کشید و عظمت آن زندگی را به زیبایی به جهانیان معرفی کرد.
قطعاً جلوههای تربیتی آن بانو در تربیت فرزندان محجبه و عالمه ایشان هویداست اما خوب بود به این ثمرات تربیتی که حاصل تلفیق تربیت این شخصیت با فضایل اخلاقی امام خمینی (ره) بود هم اشارهای میشد.