معصومه حسنی خونسار سه‌شنبه شب در نشست تخصصی جایگاه نسخ خطی کردی در مطالعات زبان‌شناسی و حقوق فرهنگی در سنندج اظهار کرد: نسخ خطی و آثار ارزشمند کردستان در مرکز اسناد و کتابخانه ملی با مرکزیت استان همدان نگهداری می‌شود و این مسئله باید دغدغه همه ما به ویژه کردزبانان باشد.

وی افزود: درصدد هستیم زمینه‌ای در کتابخانه مرکزی استان فراهم شود تا اسناد را در کتابخانه امام خامنه‌ای سنندج نگهداری کنیم، ضمن اینکه دو سالی است که بخش نسخ خطی و چاپی در این کتابخانه نگهداری می‌شود.

سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی کردستان گفت: 54 کتاب خطی، 300 کتاب سربی و 209 کتاب سنگی در این کتابخانه نگهداری می‌شود و اگر شرایط مطلوب‌تری فراهم شود می‌توان نسخ خطی استان موجود در همدان را به کردستان منتقل کنیم.

  ضرورت جمع‌آوری اسناد خطی

پژوهشگر تاریخ و نسخ خطی اورامی هم در این نشست اظهار کرد: افرادی سمسار اسناد خطی شده‌اند و این اسناد را خرید و فروش می‌کنند که باید تلاش کنیم اسناد خطی را جمع‌آوری کنیم.

مظهر ادوایی افزود: از یک سال پیش بخش نسخه‌های خطی دانشگاه کردستان فعال شده که ظرفیت خوبی برای نگهداری این نسخ است.

وی گفت: امروز در کتابخانه‌هایی همچون کتابخانه ملی و کتابخانه قدس رضوی کتاب‌های نسخ خطی کردی وجود دارد همچنین در 300 سال پیش نسخه خطی هورامی در حوزه کودکان نوشته شده اما تاکنون کسی سراغی از آن نگرفته است.

  گویش‌های متنوع زبان کردی حفظ شود

رئیس پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان نیز در این نشست تخصصی گفت: سال 1395 اطلس جغرافیای گویشی استان کردستان طراحی شد تا یک نسخ درست گویشی از وضعیت موجود کردستان به‌دست آورده شود.

یادگار کریمی افزود: داده‌های پنج سال در این اطلس نشان می‌دهد که در سراسر کره زمین، تنوع زبانی بی نظیر است به گونه‌ای که 101 متغیر زبانی در استان کردستان پیدا کردیم.

وی گفت: افرادی هستند که در حال استانداردسازی یک زبان هستند و اگر اینگونه باشد این تنوع زبانی 50 سال دیگر در استان کردستان وجود ندارد.

این پژوهشگر افزود: کسی که می‌خواهد یکی از گویش‌های کردی را متغیر کند در واقع تنوع زبانی را از بین خواهد برد و باید در آینده جواب تاریخ را بدهد.

همچنین پژوهشگر حقوق فرهنگی اظهار کرد: بحث حقوق فرهنگی جزو مباحث تخصصی است که مورد کم‌لطفی قرار گرفته و کتب تألیفی حقوق فرهنگی در کشور به 10 مورد نمی‌رسد که یک مصیبت است.

امید رشیدی افزود: حقوق باستان کردستان نیز جزو مباحثی است که تاکنون روی آن کار نشده و در این زمینه نیز باید کار شود تا در نظام حقوقی خود حرف برای گفتن داشته باشیم.