آیت‌الله محمد‌علی جاودان، استاد اخلاق گفت: یهودیان اعتقاد دارند که اگر تمام عمر خود را در گناه بگذرانند فقط دو یا سه روز به جهنم می‌روند و خارج می‌شوند آن هم به این دلیل که فرزندان خدا هستند، امروز شما به عنوان امت پیامبر تصور نکنید چون فقط امت پیامبر (ص) هستید پس هر گناهی کنید شما را شفاعت کرده و به بهشت می‌برند بلکه هر کسی کار بدی بکند جزای آن را می‌بیند.

وی با بیان اینکه در این عالم طنز وجود دارد و شما در زندگی با شوخی برخی افراد برخورد می‌کنید، اظهار کرد: اما عالم آخرت یک ذره طنز یا شوخی ندارد و بسیار جدی است، دلقک ناصرالدین شاه پس از مرگ به خواب یکی از اقوام آمده و گفت من هرچه شوخی کردم اینجا جدی نوشته‌اند. شما هر عملی انجام می‌دهید باید برای مردم مفید و سودمند باشد، اما اگر مسلمان مؤمنی را تمسخر کنید گناه کبیره است‌.

این کارشناس مذهبی با استناد به این آیه قرآن کریم «و من یعمل مثقال ذرة خیرا یره و من یعمل مثقال ذره شر یره» عنوان کرد: مثقال در زبان فارسی یعنی آن ذره‌های بسیار ریزی که در نور آفتاب شناور هستند. شما پس از مرگ به میزان یک ذره از خوبی یا بدی را در عالم آخرت به شکل دقیق آن مشاهده می‌کنید.

آیت الله جاودان با تاکید بر اینکه عالم آخرت جدی است و چیزی به عنوان شوخی در آنجا وجود ندارد، ابراز کرد: همه شما داستان سعد بن معاذ را شنیده‌اید، هنگامی که به شهادت رسید جبرئیل خدمت پیامبر (ص) می‌فرماید که عرش به لرزه درآمده است زیرا خبر آوردند که سعد بن معاذ از دنیا رفته است، او یک مؤمن واقعی بود، پیامبر (ص) در تشییع او شرکت کردند و تابوت او را بر دوش گذاشتند، خود بر او نماز میت خواندند در نماز برای او دعا کردند که خداوند او را بیامرزد و با دستان خود سنگ لحد چیده او را و دفن کردند. چنان تشیع سعد شلوغ بود که پیامبر (ص) بر نوک پنجه پا راه می‌رفتند زیرا فرشتگان فراوانی در تشییع او حضور داشتند. در این حال مادر سعد گفت خوشا به حالت ای فرزندم؛ پیامبر (ص) فرمودند زود قضاوت کردی، الان قبر او را فشار داد و در آتش است، همه یاران پرسیدند مگر او چه کرده است؛ همه می‌دانستند او آدم مهمی است رئیس قبیله و شخص فداکاری بود و در راه اسلام شهید شده بود، پیامبر (ص) فرمود که در منزل اندکی با فرزند همسر و فرزندان خود تند بود به همین دلیل الان در حال فشار قبر است.

وی ادامه داد: اگر انسان حق همسر و فرزندان خود را ادا نکند بدهکاری است که با چیزی نمی‌شود جبران کرد. اگر همسر و فرزندان انسان از او بترسند و هر زمان که به منزل وارد می‌شود گویا که یک دیو وارد شده است بلای مخصوص خود را دارد. سعد به شهادت رسیده است؛ در آخرت هم شهادت او را در نظر گرفته‌اند و هم اخلاق بد او را؛ سعد بن معاذ همواره سوره توحید را می‌خواند او در آنجا اعمال نیک بسیار زحمت کشیده بود اما اندکی اخلاق او تند بود و هر کدام از این‌ها را به صورت مجزا حساب کرده بودند. این نشان می‌دهد که عالم آخرت بسیار جدی است و هیچ جای آن چیزی به عنوان شوخی و طنز وجود ندارد.

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه این عالم قراردادی است به عنوان مثال من یک قطعه زمین را به شما می‌فروشم و در قبال آن وجهی دریافت می‌کنم این یک قرارداد می‌شود، گفت: اما در آخرت دیگر قراردادی وجود ندارد و هرچه هست حقیقت است، اگر در اینجا شادی کاشته باشید در آخرت شادی درو خواهید کرد، اگر کسی رفتاری داشته باشد که مردم از او بترسند هزار سال در قیامت در زندان ترس محبوس می‌شود؛ چرا که شغل او در این عالم ترساندن مردم بوده است. اگر ترساندن به حق باشد اشکالی ندارد اما اگر ناحق باشد چنین بلایی در آخرت بر سر او خواهد آمد. اگر به مردم خدمت کرده باشید و سبب شادی آنها شده باشید در آخرت از همه طرف شادی دریافت خواهید کرد.

این استاد اخلاق بیان کرد: حاج عبدالله والی سرزمین دور افتاده‌ای به نام بشاگرد را آباد و درست کرد، وقتی کسی به مردم خدمات می‌دهد خداوند در آخرت برای او هرچه انجام داده چندین برابر جبران می‌کند. طبق روایات زنده ماندن و بر روی زمین راه رفتن برای کسی سودمند است که گذشته‌های خود یعنی گناهان را جبران می‌کند، اگر ظلمی کرده حلالیت می‌طلبد و حقی را ناحق کرده آن را ادا می‌کند. سعی کنیم که همه اعمال ما درست باشد کاری کنیم که بتوانیم در آخرت پاسخگو باشیم.

وی با بیان اینکه در آخرت عمل سدید به درد شما می‌خورد، گفت: عمل سدید عملی است که لازم و وظیفه شما بوده است به عنوان مثال شاید کسی از اطرافیان شما مسیر صراط مستقیم را رها کرده و بر خلاف آن حرکت کند اگر او را می‌بینید در حدی که واجب است باید جواب سلام او را بدهید و زیاده‌روی نکنید و لزومی ندارد که با او مهربان باشید؛ چرا که مسیر او منحرف شده و باید به او نشان دهید که رفتار شما با او تلخ است، احترام و اوقات تلخی شما باید در جایگاه خود باشد.

آیت الله جاودان اظهار کرد: وقتی شما مبلغی را به دست می‌آورید در ابتدا باید برای خانواده خود صرف کنید سپس در مرحله دوم اگر چیزی برای شما باقی ماند به خویشاوندان عنایت کنید در مرحله سوم برای فقرای غیر از اقوام است، اگر شما همسر و فرزندان خود را گرسنه بگذارید و به فقیر کمک کنید درست نیست. در آخرت آنچه برای من است عمل من است؛ کسی که دائم به مردم نیکی کرده و پس از مرگ همواره برای او دعای خیر می‌کنند باز هم بر نیک‌های او افزوده می‌شود اگر چنین نباشد چیزی برای شخص ارث نمی‌گذاردند.

این کارشناس با بیان اینکه در عالم آخرت همه چیز دقیق است، عنوان کرد: بسیار خوب است انسان در دنیا خود را محاسبه کند و مراقب باشد که طبق دستورات الهی عمل کند. شهادت بسیار مهم و نزد خداوند بسیار با ارزش است البته اگر اعمال مشکل دار مثل اخلاق سعد ابن معاد را نداشته باشید. حاج قاسم پیش از شهادت خدمت امیرمومنان امام علی (ع) بودند و درد و رنج نکشیدند. در تاریخ مشروطه نوشته شده است که شیخ فضل الله نوری هم پیش از شهادت وقتی روی چهارپایه دار خود بالا رفت رسول الله را دیدند که به ایشان فرمودند چند لحظه صبر کن پس از آن نزد ما هستی.