نماینده ولی‌ فقیه در استان همدان با تأکید بر نقش زکات در ساختار اجتماعی جامعه اسلامی، گفت: تبلیغ زکات صرفاً یک وظیفه شرعی نیست، بلکه احیای مسئولیت اجتماعی مشترک همه مردم و مدیران محلی است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حبیب‌الله شعبانی‌موثقی یکشنبه 20 مهرماه در جلسه شورای زکات استان که با حضور استاندار همدان، ائمه جمعه، فرمانداران و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی برگزار شد، با تقدیر از همراهی استاندار همدان و مسئولان محلی در زمینه گسترش فرهنگ زکات، اظهار کرد: تبلیغ زکات باید به‌عنوان یک حرکت اجتماعی و فرهنگی تلقی شود، نه صرفاً یک اقدام اداری یا محدود به دبیرخانه، افزود: زکات نماد احساس مسئولیت در برابر جامعه است و همه از مردم تا مدیران باید در احیای این ارزش دینی مشارکت فعال داشته باشند.
نماینده ولی‌ فقیه در استان همدان با اشاره به تفاوت آمار رسمی و آماری که واقعاً در سطح روستاها مشاهده می‌شود، تأکید کرد: آمار فعلی زکات پرداخت‌شده با واقعیت میدانی فاصله دارد و ضروری است فرمانداران و روحانیون محلی از طریق رصد دقیق، میزان واقعی پرداخت زکات در سطح شهرستان‌ها را جمع‌آوری و تحلیل کنند تا برنامه‌ریزی‌ها بر پایه داده‌های واقعی انجام شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شعبانی‌موثقی با اشاره به مجموع حدود 6 میلیارد تومان زکات پرداخت‌شده از محصولات گندم، جو، انگور و کشمش، تصریح کرد: در شهرستان‌های برخوردار مانند ملایر که تولید کشمش زیاد است، باید تمرکز و برنامه‌ریزی بیشتری برای بهره‌گیری از ظرفیت زکات صورت گیرد.
وی افزود: به‌عنوان نمونه، طبق آمار رسمی بیش از 200 هزار تُن کشمش در شهرستان ملایر تولید می‌شود و این ظرفیت عظیم می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تأمین منابع زکاتی برای طرح‌های توسعه روستایی داشته باشد.
این مقام مسئول همچنین پیشنهاد کرد: شورای زکات با فرمانداران، پروژه‌های مشترک عمرانی برای روستاها تعریف کنند تا مردم اثر مستقیم زکات را در آبادانی زندگی خود ببینند.
به گفته وی، اگر به‌عنوان مثال ساخت یک سالن ورزشی یا مرکز فرهنگی با مشارکت زکات و منابع دولتی انجام شود، این خود بهترین شیوه تبلیغ و انگیزه‌سازی برای پرداخت زکات خواهد بود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شعبانی‌موثقی در ادامه با اشاره به حمایت بانک کشاورزی از کشاورزان استان، خواستار بررسی طرحی شد که در آن فرآیند پرداخت زکات با نظام بانکی و معاملات کشاورزی هماهنگ‌تر و به‌صورت هوشمند و عادلانه از هزینه‌های اضافی کاسته شود.
وی با تقدیر از عملکرد شورای زکات، دبیرخانه استان و دستگاه‌های اداری و امنیتی، از مشارکت فرمانداران و ائمه جمعه در اجرای دقیق وظایف شرعی و اجتماعی این شورا قدردانی کرد و گفت: اگر زکات، مالیات و صدقات شرعی با مدیریت کارآمد و هدفمند اداره شوند، بسیاری از مشکلات اقتصادی و رفاهی جامعه بدون نیاز به وابستگی، قابل حل خواهند بود.
* زکات باید به موتور محرک توسعه محلی تبدیل شود
استاندار همدان نیز در این جلسه با تأکید بر نقش زکات در نظام دینی و مالی کشور، گفت: زکات نه‌تنها عبادت اقتصادی، بلکه ابزار اثرگذار برای عدالت اجتماعی و توسعه عمرانی است.
حمید ملانوری‌شمسی همچنین از طرح جدید حمایت سه‌برابری اعتباری برای شهرستان‌هایی خبر داد که تا پایان سال در جذب و اجرای پروژه‌های مرتبط با زکات، فعال باشند.
وی با قدردانی از همراهی روحانیت در پیشبرد برنامه‌های استان، افزود: در طول یک‌سال گذشته همیاری و هدایت‌های ائمه جمعه نقش کلیدی در تحقق اهداف اجرایی استان داشته و این هم‌افزایی میان دولت و نهادهای دینی، موجب انسجام اجتماعی و افزایش اثربخشی برنامه‌های توسعه‌ای شده است.
ملانوری‌شمسی در ادامه ضمن تشریح جایگاه زکات در نظام اسلامی، بیان کرد: درحالی‌ که دولت‌ها از مسیر قوانین به‌ دنبال تأمین مالی هستند، اسلام پیش‌تر روش‌هایی همچون زکات، خمس و صدقات را برای گردش درست سرمایه اجتماعی تعیین کرده است؛ اجرای صحیح این اصول دینی می‌تواند بخش بزرگی از نیاز مالی جامعه را برطرف کند و هم‌زمان همدلانه‌ترین شکل خدمت به مردم را رقم بزند.
وی افزود: متأسفانه گاهی در مدیریت موقوفات یا منابع اجتماعی، رفتارهای غیر حرفه‌ای موجب تضعیف اعتماد عمومی شده است؛ باید با اصلاح شیوه‌ها، سرمایه دینی و مردمی را احیا کنیم. استان همدان با اقدامات اخیر اداره اوقاف در بازگرداندن موقوفات گمشده، گامی ارزشمند در این مسیر برداشته است.
استاندار همدان با اشاره به ظرفیت زیاد استان در بخش کشاورزی، گفت: همدان از قطب‌های نخست تولید گندم، جو، کشمش و دامداری کشور است؛ با وجود کاهش حجم تولید نسبت به سال قبل، کیفیت محصولات همچنان بالا بوده و عملکرد کشاورزان استان قابل تحسین است.
وی با تأکید بر ضرورت استقلال شهرستان‌ها در مدیریت زکات، افزود: هر شهرستان باید با نظر امام‌جمعه و فرماندار، برنامه جذب و هزینه‌کرد زکات را متناسب با ظرفیت محلی خود طراحی کند؛ نباید منتظر تصمیمات متمرکز استانی بود، توسعه واقعی از دل مدیریت محلی و مشارکت مردمی شکل می‌گیرد.
ملانوری‌شمسی با اشاره به موفقیت استان در جذب اعتبارات عمرانی، اظهار کرد: در سال گذشته مجموع اعتبارات عمرانی سه‌ هزار و 900 میلیارد تومان بود، درحالی‌ که امسال این رقم به بیش از 6 هزار و 400 میلیارد تومان رسیده است؛ رشد 63 درصدی منابع عمرانی نشان می‌دهد سیاست تمرکز بر دولت محلی و تلاش جمعی، نتیجه داده است.
وی در بخش دیگری از جلسه طرح جدید حمایت مالی استان از برنامه‌های زکات را اعلام کرد و گفت: شهرستان‌هایی که بتوانند زکات را جذب و در پروژه‌های عمرانی هزینه کنند، سه‌برابر مبلغ هزینه‌شده اعتبار دریافت خواهند کرد؛ در پروژه‌های شاخص این رقم تا پنج‌برابر نیز قابل افزایش است.
به گفته استاندار همدان، در هر شهرستان با نظر امام‌جمعه و فرماندار، یک مأمور وصول زکات از فعالان اجتماعی انتخاب خواهد شد تا روند جمع‌آوری زکات در ماه‌های پایانی سال تقویت شود.
وی با اشاره به تعهد استان در زمینه زکات و فطریه، اظهار کرد: با اجرای دقیق سیاست‌های جدید و فعال‌سازی شبکه محلی، ظرفیت جذب تا چندبرابر افزایش می‌یابد و درآمد حاصل مستقیماً صرف پروژه‌های عمرانی و معیشتی مردم خواهد شد.
ملانوری‌شمسی تأکید کرد: زکات باید از یک تکلیف مذهبی فراتر رود و به موتور محرک توسعه محلی تبدیل شود؛ اگر مدیران شهرستان‌ها با روحانیت و مردم هم‌دلانه عمل کنند، آثار آن در آبادانی روستاها، سامان خانواده‌های ضعیف و تقویت همبستگی اجتماعی به‌وضوح دیده خواهد شد.