سرنوشت نتانیاهو پس از پایان جنگ در غزه چه خواهد شد؟
آغازی برای پایان یک آدمکش
یکی از موضوعاتی که در سرزمینهای اشغالی شنیده میشود، مسئله آینده نتانیاهو پس از پایان جنگ در غزه است که درحال حاضر روی میز مخالفان وی و اپوزیسیون دولت نتانیاهو قرار دارد.
با اجرای فاز نخست توافق آتشبس غزه در 10 اکتبر 2025 که شامل عقبنشینی جزئی نیروهای اسرائیلی از غزه، آزادسازی 20 اسیر اسرائیلی و حدود دو هزار زندانی فلسطینی شد، جنگ دوساله غزه موقتاً پایان یافت.
این توافق بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را در موقعیت سیاسی پیچیدهای قرار داده است. از یکسو او توافق را «پیروزی دیپلماتیک» میخواند و از سوی دیگر با فشارهای داخلی ناشی از اختلافات ائتلافی، تحقیقات مرتبط با بررسی عوامل شکست هفت اکتبر 2023، پرونده محاکمه قضائی، احیا شدن درگیریهای سیاسی پیش از جنگ در غزه و انتخابات پیش رو مواجه است.
مسئلهای که به شکل واضحی مشخص است، این بوده که دیگر نتانیاهو به بهانه جنگ و مسائل امنیتی قادر به فرار از بسیاری موضوعات نخواهد بود و با پایان نبرد در غزه، نخستوزیر این رژیم باید خود را آماده استقبال از امواج تحولات داخلی کند.
* اختلافات ائتلافی: شکنندگی اتحاد راستگرایان
درحال حاضر دولت نتانیاهو متشکل از ائتلافی شکننده با احزاب راست افراطی مانند «قدرت یهود» (ایتامار بنگویر) و «صهیونیسم مذهبی» (بتزالل اسموتریچ) و همچنین احزاب یهودی مذهبی است که به دلایل متعددی ازجمله آتشبس فعلی، قانون معافیت سربازان یهودی، اصلاحات قضائی و غیره، با چالش و شکافهای زیادی روبهرو است و برخلاف تلاش نتانیاهو برای حفظ این ائتلاف تا آخرین روز ممکن، احتمال سقوط و از هم پاشیده شدن آن در زمان پساجنگ، بیشازپیش قوت گرفته است.
* اختلاف بر سر آتشبس و فشار برای ادامه جنگ
بنگویر و اسموتریچ توافق آتشبس را «تسلیم در برابر حماس» خوانده و تهدید به خروج از ائتلاف کردند، مگر اینکه فاز دوم (خلع سلاح کامل حماس) اجرا شود؛ بنگویر در صفحه مجازی خود در این رابطه نوشت: «نتانیاهو با پذیرش آتشبس، امنیت اسرائیل را فروخت.» این تهدید میتواند دولت را که تنها با 64 کرسی (از 120) در کنست دوام دارد، در معرض فروپاشی قرار دهد.
تندروها خواستار اشغال کامل غزه و «نابودی حماس» بودند، هدفی که نتانیاهو در 2023 وعده داده بود، اما محقق نشد. این ناکامی، نتانیاهو را در میان صهیونیستهای تندرو متهم به «ضعف» کرده و حمایت راستگرایان افراطی از وی را تضعیف میکند.
در این میان بسیاری از کارشناسان صهیونیست با استناد به منابع متعدد اعلام کردهاند که برخلاف اظهارات نتانیاهو در رابطه با این توافق، تحت هیچ عنوانی نیروهای مقاومت در غزه سلاح خود را زمین نخواهند گذاشت و جنبش حماس نیز از این منطقه بیرون نخواهد رفت.
سؤالی که در این میان مطرح بوده، این است که نتانیاهو چگونه قادر به مقابله با حملات جریانهای راستگرای افراطی خواهد بود و چه سیاستی برای راضی کردن مخالفان آتشبس جنگ غزه دارد؟ چراکه درصورت اطمینان مخالفان آتشبس از عدم وجود هیچ برنامه و تعهدی برای خلع سلاح کردن مقاومت و مشخص شدن واقعیت توهمپردازیهای نتانیاهو، موج گستردهای از نارضایتی و خشم علیه نخستوزیر این رژیم بهدلیل ناکامی پس از یک جنگ دوساله، صورت خواهد گرفت.
* طرح معافیت سربازی یهودیان حریدی
یکی دیگر از چالشهای اصلی که بلافاصله با پایان جنگ به سراغ دولت ائتلافی نتانیاهو خواهد آمد، جنجالها بر سر طرح جنجالی معافیت سربازی یهودیان حریدی است که مخالفان دولت نتانیاهو از آن بهعنوان قانون فرار عنوان میکنند.
این طرح که یکی از شروط احزاب مذهبی برای ملحق شدن به دولت نتانیاهو بهمنظور پیروزی وی در انتخابات بود، درحال حاضر تبدیل به پاشنه آشیل نخستوزیر این رژیم شده است. با وجود مخالفتهای فراوان ازجمله فرماندهان نظامی، مقامات حریدی خواهان تصویب طرح معافیت سربازی حریدیها در رژیم صهیونیستی هستند و بهدلیل وقفه نتانیاهو در انجام قولی که به آنها داده است، صریحاً هشدار دادهاند که درصورت عدم تصویب این طرح، از دولت ائتلافی خارج خواهند شد که این مسئله به معنی سقوط دولت نتانیاهو خواهد بود.
درحال حاضر مشخص نیست که نتانیاهو برای مواجه با احزاب یهودی مذهبی چه برنامهای دارد، اما به عقیده بسیاری از تحلیلگران، احزاب مذهبی ائتلاف اقدام نهایی به منحل کردن ائتلاف و پایان دولت نتانیاهو خواهند کرد.
* طرح اصلاحات قضائی
یکی دیگر از مسائلی که احتمالاً پس از پایان جنگ مجدداً برجسته خواهد شد، مسئله طرح اصلاحات قضائی است که یکی از عوامل اصلی تضعیف و درگیریهای داخلی در این رژیم، پیش از آغاز جنگ غزه بود و به عقیده مخالفان نتانیاهو، اصرار دولت نتانیاهو برای تصویب این طرح و درگیریهای داخلی گسترده پس از آن، منجر به استفاده جنبش حماس از فرصت بهمنظور حمله به این رژیم شد.
یکی از قولهای اصلی که نتانیاهو به احزاب راستگرا در زمان تشکیل دولت داده است، تصویب طرح اصلاحات قضائی است که به شکل قابل توجهی ساختار قدرت را در این رژیم تغییر خواهد داد؛ حال باید دید با خوابیدن غبار جنگ و شرایط نسبتاً وخیم داخلی این رژیم، اطرافیان نتانیاهو که خواستار تصویب این طرح هستند، چگونه میخواهند این برنامه را مجدداً مطرح کرده و آن را به تصویب برسانند و آیا اینکه نخستوزیر این رژیم مجدداً با به جریان انداختن این طرح، آشوب و درگیریهای سیاسی داخلی در سرزمینهای اشغالی را زنده خواهد کرد یا خیر.
* تشکیل کمیته تحقیقات دولتی در رابطه با 7 اکتبر و محاکمه قضائی
شکست امنیتی 7 اکتبر 2023 که طی آن حماس با حمله غافلگیرانه باعث هلاکت یکهزار و 200 اسرائیلی و اسارت صدها صهیونسیت شد، همچنان پاشنه آشیل نتانیاهو بوده؛ تحقیقات این شکست به محور اصلی فشار داخلی علیه دولت این رژیم تبدیل شده است.
* کمیته تحقیقات دولتی
در ژوئن 2024 کنست کمیتهای برای بررسی شکست اطلاعاتی و نظامی تشکیل داد؛ گزارش اولیه (منتشرشده در ژوئیه 2025) نتانیاهو را به «اهمال استراتژیک» متهم کرد، بهویژه بهدلیل تمرکز بر طرح اصلاحات قضائی 2023 بهجای تهدیدات حماس. ارتش (IDF) و شینبت نیز مقصر شناخته شدند، اما نتانیاهو از پذیرش مسئولیت مستقیم طفره رفت و گفت: «جنگ، زمان اتحاد است، نه تفرقه».
اما اکنون که جنگ پایان یافته است، نتانیاهو دیگر نمیتواند از تشکیل «کمیته تحقیقات دولتی» بهمنظور بررسی ابعاد کامل شکست هفت اکتبر جلوگیری کند. رهبران جریان اپوزیسیون، مقامات سیاسی و امنیتی سابق و خانوادههای اسرا نیز طی دو سال گذشته، نتانیاهو را متهم به «طولانی کردن جنگ برای بقای سیاسی» کردند و اکنون پس از پایان جنگ، بیشک آنها به دنبال تسویه حساب سیاسی با نتانیاهو و دولت آن خواهند بود.
لازم به ذکر است که این کمیته، همان کمیتهای است که گلدا مئیر، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی را پس از غافلگیری در جنگ یوم کیپور، مجبور به استعفا و کنار رفتن از صحنه سیاست کرد و اکنون نتانیاهو که با ادامه جنگ قصد جلوگیری از تشکیل این کمیته را داشت، در معرض پرتگاه سقوط این کمیته قرار گرفته است.
به عقیده تحلیلگران، بیشک گزارش نهایی کمیته تحقیق دولتی خواستار استعفای نتانیاهو خواهد شد. این گزارش، همراه با پروندههای فساد مالی نتانیاهو که همچنان ادامه دارد، میتواند او را به یک محاکمه سخت و بیرحمانه داخلی بکشاند.
* محاکمه قضائی نتانیاهو
نتانیاهو در طول ریاست خود بر رژیم صهیونیستی، با چندین اتهام ازجمله فساد، رشوه و خیانت در امانت در سه پرونده موسوم به 1000، 2000 و 4000 روبهرو است که بهخاطر آنها در جریان روند محاکمه قرار دارد؛ کیفرخواست رسمی علیه او در نوامبر 2023 صادر شد.
او که به بهانههای مختلف از حضور در جلسات محاکمه خود خودداری میکرد، ازجمله بهانههای امنیتی بهدلیل وضعیت جنگی، اکنون دیگر راه و بهانهای برای فرار از حضور در دادگاه و ادامه محاکمه خود ندارد و پس از تمام شدن کامل جنگ و خروج ارتش این رژیم از غزه، نخستوزیر این رژیم باید خود را برای دور جدیدی از جلسات محاکمه در دادگاه آماده کند.
* انتخابات پیش رو: پایان یا بقای نتانیاهو؟
با فرض آنکه نتانیاهو بتواند دولت ائتلافی خود را حفظ کند (که به عقیده بسیاری از کارشناسان دور از ذهن است)، انتخابات بعدی کنست حداکثر در اکتبر 2026 برگزار میشود.
براساس نظرسنجیهای صورتگرفته، وضعیت نتانیاهو برای حضور در انتخابات جالب نیست. ازجمله این دلایل در نظرسنجیهای صورتگرفته، میتوان به روی کار آوردن سیاستمداران افراطی و مذهبی همانند بنگویر، اسموتریچ و یهودیان حریدی، اصرار بر تصویب طرح اصلاحات قضائی، ایجاد شکاف داخلی و تضعیف شرایط اجتماعی این رژیم، شکست 7 اکتبر و ناکامی در دستیابی به اهداف جنگ پس از دو سال اشاره کرد.
درحال حاضر نظرسنجیها محبوبیت نتانیاهو را زیر 20 درصد نشان میدهند (از 30 درصد در 2023). حزب لیکود او از 32 کرسی (2022) در پیشبینیها به 20-22 کرسی سقوط کرده، درحالی که رقبایی مانند «یش عتید» (یائیر لاپید)، «وحدت ملی» (بنی گانتز) و یا نفتالی بنت، در نظرسنجیها درحال صعود هستند. ازاینرو، با درنظر گرفتن شرایط فوق، ارزیابیهای حاکی از آن است که حتی اگر نتانیاهو موفق به حفظ دولت خود تا اکتبر 2026 شود، هیچ افقی برای پیروزی وی در انتخابات پیش رو وجود ندارد.
درنهایت، به عقیده بخش عمدهای از کارشناسان و تحلیلگران صهیونیست، با توجه به چالشهای داخلی و خارجی، ازجمله پروندههای قضائی و سیاسی نتانیاهو، انتقادات گسترده و ناکامیهای اخیر در مدیریت بحرانها، به نظر میرسد او در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی به خط پایان خود نزدیک شده است و پایان جنگ غزه، شمارش معکوسی برای کنار رفتن وی از قدرت خواهد بود.
با اجرای فاز نخست توافق آتشبس غزه در 10 اکتبر 2025 که شامل عقبنشینی جزئی نیروهای اسرائیلی از غزه، آزادسازی 20 اسیر اسرائیلی و حدود دو هزار زندانی فلسطینی شد، جنگ دوساله غزه موقتاً پایان یافت.
این توافق بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را در موقعیت سیاسی پیچیدهای قرار داده است. از یکسو او توافق را «پیروزی دیپلماتیک» میخواند و از سوی دیگر با فشارهای داخلی ناشی از اختلافات ائتلافی، تحقیقات مرتبط با بررسی عوامل شکست هفت اکتبر 2023، پرونده محاکمه قضائی، احیا شدن درگیریهای سیاسی پیش از جنگ در غزه و انتخابات پیش رو مواجه است.
مسئلهای که به شکل واضحی مشخص است، این بوده که دیگر نتانیاهو به بهانه جنگ و مسائل امنیتی قادر به فرار از بسیاری موضوعات نخواهد بود و با پایان نبرد در غزه، نخستوزیر این رژیم باید خود را آماده استقبال از امواج تحولات داخلی کند.
* اختلافات ائتلافی: شکنندگی اتحاد راستگرایان
درحال حاضر دولت نتانیاهو متشکل از ائتلافی شکننده با احزاب راست افراطی مانند «قدرت یهود» (ایتامار بنگویر) و «صهیونیسم مذهبی» (بتزالل اسموتریچ) و همچنین احزاب یهودی مذهبی است که به دلایل متعددی ازجمله آتشبس فعلی، قانون معافیت سربازان یهودی، اصلاحات قضائی و غیره، با چالش و شکافهای زیادی روبهرو است و برخلاف تلاش نتانیاهو برای حفظ این ائتلاف تا آخرین روز ممکن، احتمال سقوط و از هم پاشیده شدن آن در زمان پساجنگ، بیشازپیش قوت گرفته است.
* اختلاف بر سر آتشبس و فشار برای ادامه جنگ
بنگویر و اسموتریچ توافق آتشبس را «تسلیم در برابر حماس» خوانده و تهدید به خروج از ائتلاف کردند، مگر اینکه فاز دوم (خلع سلاح کامل حماس) اجرا شود؛ بنگویر در صفحه مجازی خود در این رابطه نوشت: «نتانیاهو با پذیرش آتشبس، امنیت اسرائیل را فروخت.» این تهدید میتواند دولت را که تنها با 64 کرسی (از 120) در کنست دوام دارد، در معرض فروپاشی قرار دهد.
تندروها خواستار اشغال کامل غزه و «نابودی حماس» بودند، هدفی که نتانیاهو در 2023 وعده داده بود، اما محقق نشد. این ناکامی، نتانیاهو را در میان صهیونیستهای تندرو متهم به «ضعف» کرده و حمایت راستگرایان افراطی از وی را تضعیف میکند.
در این میان بسیاری از کارشناسان صهیونیست با استناد به منابع متعدد اعلام کردهاند که برخلاف اظهارات نتانیاهو در رابطه با این توافق، تحت هیچ عنوانی نیروهای مقاومت در غزه سلاح خود را زمین نخواهند گذاشت و جنبش حماس نیز از این منطقه بیرون نخواهد رفت.
سؤالی که در این میان مطرح بوده، این است که نتانیاهو چگونه قادر به مقابله با حملات جریانهای راستگرای افراطی خواهد بود و چه سیاستی برای راضی کردن مخالفان آتشبس جنگ غزه دارد؟ چراکه درصورت اطمینان مخالفان آتشبس از عدم وجود هیچ برنامه و تعهدی برای خلع سلاح کردن مقاومت و مشخص شدن واقعیت توهمپردازیهای نتانیاهو، موج گستردهای از نارضایتی و خشم علیه نخستوزیر این رژیم بهدلیل ناکامی پس از یک جنگ دوساله، صورت خواهد گرفت.
* طرح معافیت سربازی یهودیان حریدی
یکی دیگر از چالشهای اصلی که بلافاصله با پایان جنگ به سراغ دولت ائتلافی نتانیاهو خواهد آمد، جنجالها بر سر طرح جنجالی معافیت سربازی یهودیان حریدی است که مخالفان دولت نتانیاهو از آن بهعنوان قانون فرار عنوان میکنند.
این طرح که یکی از شروط احزاب مذهبی برای ملحق شدن به دولت نتانیاهو بهمنظور پیروزی وی در انتخابات بود، درحال حاضر تبدیل به پاشنه آشیل نخستوزیر این رژیم شده است. با وجود مخالفتهای فراوان ازجمله فرماندهان نظامی، مقامات حریدی خواهان تصویب طرح معافیت سربازی حریدیها در رژیم صهیونیستی هستند و بهدلیل وقفه نتانیاهو در انجام قولی که به آنها داده است، صریحاً هشدار دادهاند که درصورت عدم تصویب این طرح، از دولت ائتلافی خارج خواهند شد که این مسئله به معنی سقوط دولت نتانیاهو خواهد بود.
درحال حاضر مشخص نیست که نتانیاهو برای مواجه با احزاب یهودی مذهبی چه برنامهای دارد، اما به عقیده بسیاری از تحلیلگران، احزاب مذهبی ائتلاف اقدام نهایی به منحل کردن ائتلاف و پایان دولت نتانیاهو خواهند کرد.
* طرح اصلاحات قضائی
یکی دیگر از مسائلی که احتمالاً پس از پایان جنگ مجدداً برجسته خواهد شد، مسئله طرح اصلاحات قضائی است که یکی از عوامل اصلی تضعیف و درگیریهای داخلی در این رژیم، پیش از آغاز جنگ غزه بود و به عقیده مخالفان نتانیاهو، اصرار دولت نتانیاهو برای تصویب این طرح و درگیریهای داخلی گسترده پس از آن، منجر به استفاده جنبش حماس از فرصت بهمنظور حمله به این رژیم شد.
یکی از قولهای اصلی که نتانیاهو به احزاب راستگرا در زمان تشکیل دولت داده است، تصویب طرح اصلاحات قضائی است که به شکل قابل توجهی ساختار قدرت را در این رژیم تغییر خواهد داد؛ حال باید دید با خوابیدن غبار جنگ و شرایط نسبتاً وخیم داخلی این رژیم، اطرافیان نتانیاهو که خواستار تصویب این طرح هستند، چگونه میخواهند این برنامه را مجدداً مطرح کرده و آن را به تصویب برسانند و آیا اینکه نخستوزیر این رژیم مجدداً با به جریان انداختن این طرح، آشوب و درگیریهای سیاسی داخلی در سرزمینهای اشغالی را زنده خواهد کرد یا خیر.
* تشکیل کمیته تحقیقات دولتی در رابطه با 7 اکتبر و محاکمه قضائی
شکست امنیتی 7 اکتبر 2023 که طی آن حماس با حمله غافلگیرانه باعث هلاکت یکهزار و 200 اسرائیلی و اسارت صدها صهیونسیت شد، همچنان پاشنه آشیل نتانیاهو بوده؛ تحقیقات این شکست به محور اصلی فشار داخلی علیه دولت این رژیم تبدیل شده است.
* کمیته تحقیقات دولتی
در ژوئن 2024 کنست کمیتهای برای بررسی شکست اطلاعاتی و نظامی تشکیل داد؛ گزارش اولیه (منتشرشده در ژوئیه 2025) نتانیاهو را به «اهمال استراتژیک» متهم کرد، بهویژه بهدلیل تمرکز بر طرح اصلاحات قضائی 2023 بهجای تهدیدات حماس. ارتش (IDF) و شینبت نیز مقصر شناخته شدند، اما نتانیاهو از پذیرش مسئولیت مستقیم طفره رفت و گفت: «جنگ، زمان اتحاد است، نه تفرقه».
اما اکنون که جنگ پایان یافته است، نتانیاهو دیگر نمیتواند از تشکیل «کمیته تحقیقات دولتی» بهمنظور بررسی ابعاد کامل شکست هفت اکتبر جلوگیری کند. رهبران جریان اپوزیسیون، مقامات سیاسی و امنیتی سابق و خانوادههای اسرا نیز طی دو سال گذشته، نتانیاهو را متهم به «طولانی کردن جنگ برای بقای سیاسی» کردند و اکنون پس از پایان جنگ، بیشک آنها به دنبال تسویه حساب سیاسی با نتانیاهو و دولت آن خواهند بود.
لازم به ذکر است که این کمیته، همان کمیتهای است که گلدا مئیر، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی را پس از غافلگیری در جنگ یوم کیپور، مجبور به استعفا و کنار رفتن از صحنه سیاست کرد و اکنون نتانیاهو که با ادامه جنگ قصد جلوگیری از تشکیل این کمیته را داشت، در معرض پرتگاه سقوط این کمیته قرار گرفته است.
به عقیده تحلیلگران، بیشک گزارش نهایی کمیته تحقیق دولتی خواستار استعفای نتانیاهو خواهد شد. این گزارش، همراه با پروندههای فساد مالی نتانیاهو که همچنان ادامه دارد، میتواند او را به یک محاکمه سخت و بیرحمانه داخلی بکشاند.
* محاکمه قضائی نتانیاهو
نتانیاهو در طول ریاست خود بر رژیم صهیونیستی، با چندین اتهام ازجمله فساد، رشوه و خیانت در امانت در سه پرونده موسوم به 1000، 2000 و 4000 روبهرو است که بهخاطر آنها در جریان روند محاکمه قرار دارد؛ کیفرخواست رسمی علیه او در نوامبر 2023 صادر شد.
او که به بهانههای مختلف از حضور در جلسات محاکمه خود خودداری میکرد، ازجمله بهانههای امنیتی بهدلیل وضعیت جنگی، اکنون دیگر راه و بهانهای برای فرار از حضور در دادگاه و ادامه محاکمه خود ندارد و پس از تمام شدن کامل جنگ و خروج ارتش این رژیم از غزه، نخستوزیر این رژیم باید خود را برای دور جدیدی از جلسات محاکمه در دادگاه آماده کند.
* انتخابات پیش رو: پایان یا بقای نتانیاهو؟
با فرض آنکه نتانیاهو بتواند دولت ائتلافی خود را حفظ کند (که به عقیده بسیاری از کارشناسان دور از ذهن است)، انتخابات بعدی کنست حداکثر در اکتبر 2026 برگزار میشود.
براساس نظرسنجیهای صورتگرفته، وضعیت نتانیاهو برای حضور در انتخابات جالب نیست. ازجمله این دلایل در نظرسنجیهای صورتگرفته، میتوان به روی کار آوردن سیاستمداران افراطی و مذهبی همانند بنگویر، اسموتریچ و یهودیان حریدی، اصرار بر تصویب طرح اصلاحات قضائی، ایجاد شکاف داخلی و تضعیف شرایط اجتماعی این رژیم، شکست 7 اکتبر و ناکامی در دستیابی به اهداف جنگ پس از دو سال اشاره کرد.
درحال حاضر نظرسنجیها محبوبیت نتانیاهو را زیر 20 درصد نشان میدهند (از 30 درصد در 2023). حزب لیکود او از 32 کرسی (2022) در پیشبینیها به 20-22 کرسی سقوط کرده، درحالی که رقبایی مانند «یش عتید» (یائیر لاپید)، «وحدت ملی» (بنی گانتز) و یا نفتالی بنت، در نظرسنجیها درحال صعود هستند. ازاینرو، با درنظر گرفتن شرایط فوق، ارزیابیهای حاکی از آن است که حتی اگر نتانیاهو موفق به حفظ دولت خود تا اکتبر 2026 شود، هیچ افقی برای پیروزی وی در انتخابات پیش رو وجود ندارد.
درنهایت، به عقیده بخش عمدهای از کارشناسان و تحلیلگران صهیونیست، با توجه به چالشهای داخلی و خارجی، ازجمله پروندههای قضائی و سیاسی نتانیاهو، انتقادات گسترده و ناکامیهای اخیر در مدیریت بحرانها، به نظر میرسد او در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی به خط پایان خود نزدیک شده است و پایان جنگ غزه، شمارش معکوسی برای کنار رفتن وی از قدرت خواهد بود.
ارسال
نظر
*شرایط و مقررات*
کلمه امنیتی را بصورت حروف فارسی وارد
نمایید
بعنوان مثال : پایتخت ارمنستان ؟ ایروان
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین
(فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر
شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای
نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.