ابهام در واگذاریها و جابهجایی، بزرگترین سنگ پیش پای پروژه میدان بار همدان
به گفته این افراد، مهمترین مشکلات و ابهامات موجود شامل این موارد است؛ نبود شفافیت در فرآیند جابهجایی، ضعف در اطلاعرسانی، انتخاب بهترین موقعیتها برای اعضای هیئت مدیره (ازجمله چهار باب مغازه در ورودی سایت جدید)، اختصاص سهم بیش از حد تعیینشده به برخی افراد نسبت به وضعیت آنها در میدان فعلی و همچنین اختصاص سهم به افرادی که نه سابقه فعالیت در میدان بار دارند و نه دارای جواز هستند.
این غرفهداران اعلام کردند که مجموع این مسائل موجب نارضایتی گسترده در میان فعالان میدان بار شده و در همین راستا تاکنون 80 امضا از سوی اهالی میدان بار فعلی در اعتراض به وضعیت موجود، جمعآوری شده است؛ در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید:
* اعتراض غرفهداران به نقش شرکت شهرکهای صنعتی استان همدان در ساخت میدان بار
در پی تداوم اختلافات بر سر ساخت و انتقال میدان بار همدان، غرفهداران با اشاره به آنچه «اقدامات غیر قانونی» شرکت شهرکهای صنعتی استان همدان میدانند، نسبت به روند موجود اعتراض کردند. به گفته آنان، از شب عید تاکنون موضوع ساخت میدان بار جدید به یکی از چالشهای اصلی فعالان این حوزه تبدیل شده؛ میدانی که به ادعای این افراد، شرکت شهرکهای صنعتی استان همدان «بهصورت غیر قانونی» درحال احداث آن است. غرفهداران استناد میکنند که طبق تبصره 16 ماده پنجم، ساخت میدان بار برعهده شهرداری است و نه شرکت شهرکها.
این فعالان میگویند هیئت امنای میدان بار قراردادی با شرکت شهرک صنعتی منعقد کرده، اما در پاسخ به پرسشها درباره جزئیات این قرارداد، تنها عنوان میشود که قرارداد محرمانه است.
از سوی دیگر، موضوع پرداختی غرفهداران نیز از محورهای اصلی اعتراضات است؛ بنا به گفته آنان، هر غرفهدار مبلغ یک میلیارد و 247 میلیون تومان به حساب شرکت شهرکهای صنعتی استان همدان واریز کرده است. غرفهداران میگویند هیئت امنا با اعمال فشار اعلام کردهاند که درصورت پرداخت نکردن، مبلغ افزایش خواهد یافت و میدان بار فعلی نیز تعطیل میشود.
این افراد تصریح میکنند که از ابتدا مخالف پرداخت پول بودهاند و در اینباره با استانداری، فرمانداری، دادستانی و دیگر دستگاهها نامهنگاری کردهاند و درخواست داشتهاند ابتدا تکلیف میدان بار فعلی مشخص و سپس روند ساخت میدان جدید آغاز شود؛ بااینحال، به گفته آنان تاکنون پاسخی از هیچ مرجعی دریافت نشده است.
* اعتراض غرفهداران به دریافت اظهارنامه شرکت در قرعهکشی و انجام بیضابطه آن
غرفهداران میدان بار همدان میگویند پیش از مراسم قرعهکشی، اظهارنامهای دریافت کردهاند که در آن تأکید شده بود درصورت عدم حضور در مراسم، سهم آنان به افراد دیگر واگذار خواهد شد. به گفته این افراد، حدود یک ماه پیش قرعهکشی در باشگاه معلمان برگزار و به غرفهداران اعلام شد که دادستان، استاندار و دیگر مسئولان در مراسم حضور خواهند داشت؛ اما پس از حضور در محل، مشاهده کردند تنها چند نفر از صداوسیما در جلسه حضور دارند.
اعضای هیئت مدیره به غرفهداران اعلام کرده بودند که قرعهکشی رسمی و قانونی است، اما به گفته معترضان، در روز قرعهکشی نام افراد تازهوارد نیز وارد فهرست پیشکسوتان شده است و همه بهصورت بیضابطه در یک فرآیند مشترک قرار گرفتهاند. درحالی که پیشتر گفته شده بود قرعهکشی آنان چند روز بعد انجام خواهد شد؛ غرفهداران میگویند فیلم این اتفاق نیز موجود است.
اعتراض آنان تنها به نحوه قرعهکشی نبوده است؛ بلکه به فردی از صداوسیما که در مراسم حضور داشته و محوطه جدید را «بهشت» توصیف میکرده نیز واکنش نشان دادهاند. به گفته غرفهداران، رئیس میدان معترضان را از سالن بیرون کرده است.
براساس اظهارات آنان، حتی چند نفر از غرفهداران نیز به کلانتری برده شدهاند؛ درحالی که به گفته خودشان فقط قصد داشتند حرف بزنند.
* اعتراض غرفهداران به مکانیابی پُرخطر میدان بار جدید
غرفهداران میدان بار همدان اعلام میکنند که مکانیابی میدان بار جدید در تضاد آشکار با اصول ایمنی و ملاحظات محیط زیستی است. آنها نسبت به موقعیت مکانی میدان جدید ابراز نگرانی کردهاند و میگویند این محل از سه جهت در مجاورت انبار نفت، منطقه آلوده به پتروشیمی، محل دفن زباله و خطوط فشار قوی گاز قرار دارد؛ وضعیتی که به گفته آنان درصورت وقوع حادثه، میتواند کل میدان و واحدهای تجاری را در معرض نابودی قرار دهد.
به گفته این افراد، پیگیریها حتی به سطح وزارتخانه رسیده و در جلسات با معاون وزیر نیز مطرح شده است که مسئولان وزارتخانه صراحتاً اعلام کردهاند این کار ارتباطی به شرکت شهرکها ندارد.
آنها همچنین وضعیت ترافیکی مسیر میدان بار جدید را یکی دیگر از چالشهای جدی عنوان کرده و میگویند که مسیر دسترسی آنقدر پُرترافیک و طولانی است که در روزهای پایانی هفته، برخی از همکارانشان سابقه معطلی تا 20 دقیقه در ترافیک را نیز تجربه کردهاند. به گفته آنان، رفتوآمد روزانه حدود 25 کیلومتر، بهویژه در ساعت کاری میدانباریها که نیمهشب محسوب میشود، احتمال بروز تصادفات و حتی حوادث منجر به فوت را افزایش میدهد.
آنها بهویژه این پرسش را مطرح میکنند که درصورت انتقال شتابزده، تکلیف میدان بار قدیم چه خواهد شد؟
* شائبه در تخصیص زمین و حضور اسامی ناآشنا در قرعهکشی
غرفهداران میگویند مقرر شده بود به هر سه دانگ غرفه در محل فعلی، سه دانگ مغازه در محل جدید تعلق بگیرد و همچنین براساس اعلام اولیه، قرار بود برای هر جواز و هر دهنه، یک واحد تجاری در میدان بار جدید واگذار شود، بااینحال در زمان قرعهکشی مشاهده شده که برخی افراد پیشکسوت که ازنظر مالی نیز وضعیت مناسبی دارند، با وجود داشتن تنها یک جواز و یک دهنه مغازه، چهار یا پنج دهنه واحد در محل جدید دریافت کردهاند؛ موضوعی که رسماً در مراسم قرعهکشی اعلام شده است.
به گفته غرفهداران، مسئله دیگری که موجب اعتراض شد، قرائت نام افرادی در جلسه قرعهکشی بود که تا پیش از آن هیچگاه در جمع فعالان میدان بار شناختهشده نبودهاند. در پاسخ به اعتراضات، اعلام شده است که صاحب زمین این اسامی را اعلام کرده؛ درحالی که به گفته معترضان، چنین حقی برای افراد وجود ندارد.
آنها همچنین میگویند قرار بود در میدان بار جدید دو برابر مساحت فعلی هر واحد در اختیار آنها قرار گیرد.
همچنین در روز قرعهکشی چهار مغازه واقع در ورودی محل جدید، به اعضای هیئت امنا واگذار و اعلام شده است که این انتخاب با رضایت همه میدانباریها انجام شده! اما غرفهداران تأکید میکنند که هیچگاه چنین موضوعی با آنان مطرح نشده و این اقدام شانس سایر افراد را در قرعهکشی از بین برده است.
* اعتراض به استفاده از امضاهای حضور و غیاب برای مقاصد دیگر
غرفهداران میگویند در روز قرعهکشی هنگام ورود از آنان کارت ملی و امضا و اثر انگشت نیز گرفته شده است؛ تصور اولیه این بوده است که اقدام مذکور برای کنترل ورود افراد غیر و ثبت حضور و غیاب انجام میشود، اما بعد مشخص شده است که امضاها و اثر انگشتها ذیل متنی الصاق و در آن اعلام شده که هیچگونه اعتراضی به روند قرعهکشی وجود نداشته است! موضوعی که غرفهداران آن را سوء استفاده از امضاها تلقی میکنند.
به گفته آنان، در جلسه دیگری نیز امضاهای اعضا صرفاً برای ورود به جلسه گرفته شده، اما بعد مشخص شده که هیئت امنا با استناد به همین امضاها، با شهرداری وارد مذاکره شده است. براساس اظهارات معترضان، هیئت امنا پیشنهاد داده که 40 درصد مغازههای فعلی همراه با زمینهای اطراف، به غرفهداران بازگردانده شود و مابقی در اختیار شهرداری قرار گیرد؛ پیشنهادی که از سوی شهرداری پذیرفته نشده است.
* ادعای پرداخت چک برای تبدیل 3 دانگ به 6 دانگ در محل جدید
غرفهداران میگویند در یکی از تجمعات مقابل استانداری، برخی همکاران اعلام کردهاند برای تبدیل سهم سهدانگ خود در میدان فعلی به 6 دانگ در میدان جدید، مبالغی را بهصورت چک در وجه اعضای اتحادیه پرداخت کردهاند! به گفته آنان، هر فرد چکی در وجه یکی از اعضای هیئت مدیره داده است و مدعیاند حاضر هستند در هر مرجعی این موضوع را ثابت کنند و مدارک ارائه دهند.
* ابهام درباره 25 مغازه در میدان بار جدید و اسامی ناآشنا
معترضان میگویند در قرعهکشی اخیر، نام همسر برخی افراد و حتی ورزشکاران که در مشاغل دیگری فعالیت دارند، خوانده شده است. آنان تأکید میکنند تعداد واقعی فعالان دارای مغازه 110 نفر است و حدود 10 تا 15 نفر نیز پیشکسوت میدان بار محسوب میشوند؛ بااینحال هیئت امنا آمار 135 نفر جوازدار و مالک را اعلام کرده و این اختلاف 25 نفری باعث شده غرفهداران بپرسند که این 25 نفر از کجا اضافه شدهاند؟ به گفته آنان، این 25 مغازه با قیمت حدود چهار میلیارد تومان به فروش رسیده و مبالغ نیز به حسابهای شخصی افراد واریز شده است.
براساس مدارک موجود در اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان همدان، تعداد واقعی املاک و جوازهای معتبر میدان بار 93 مورد است که یکی از آنها بهدلیل فروش، باید حذف شود و تعداد نهایی 92 مورد خواهد بود. غرفهداران میگویند اختلاف عدد 92 تا 135، فروخته و پول آن نیز توسط برخی افراد، دریافت شده است.
به گفته آنان، حضور دلالان نیز به یکی از چالشهای جدی این حوزه تبدیل شده است.
* نمونههایی از واگذاریهای چندقطعهای با یک جواز
غرفهداران مثالهایی ارائه میکنند که ازنظر آنها مصداق «تخلفات آشکار» است؛ برای نمونه به فردی که تنها یک جواز کسب برای یک باب مغازه به ارث برده، پنج قطعه زمین در میدان جدید اختصاص یافته است. از این پنج قطعه، سه قطعه با استفاده از همان یک جواز، به سه مستأجر وی اختصاص یافته و بابت هر قطعه چهار میلیارد تومان اضافه پرداخت شده است.
دو قطعه دیگر نیز به نام پسر و برادرش اختصاص یافته و یکی از این نامها پیش از قرعهکشی از فهرست حذف شده بود تا بهترین قطعه از پیش برای او کنار گذاشته شود.
در مثال دیگر، به فردی که مالک سه دانگ از یک مغازه است اما جواز کسب را بهصورت مستقل گرفته (درحالی که باید مشارکتی ثبت میشد) نیز سه قطعه زمین اختصاص یافته که دو قطعه را به مستأجران خود واگذار کرده و بابت هرکدام چهار میلیارد تومان پرداخت شده و قطعه سوم را در بهترین موقعیت برای خود برداشته است.
همچنین به فردی دیگر تنها با یک جواز، با این شرایط چهار قطعه اختصاص یافته است؛ یک قطعه به نام خود، دو قطعه به نام برادرش و یک قطعه به نام کارگرش و یک قطعه هم بهنام فردی ناشناس.
به گفته غرفهداران، دو برادر دیگر با مجموع 16 دانگ در میدان قدیم، در میدان جدید 10 قطعه زمین به نامشان اختصاص یافته؛ موضوعی که به گفته معترضان، نیازمند شفافسازی درباره سهم واقعی آنان در میدان قدیم است.
غرفهداران همچنین میگویند در میان نام افراد تازهوارد (حتی فردی معتاد) نیز دیده میشود که ملک گرفته است و برخی افراد نیز بهنام همسران خود واحد دریافت کردهاند. به گفته آنان، نام افرادی که سالها قبل مغازه خود را فروخته بودند نیز در قرعهکشی خوانده شده است.
* افزایش تعداد واحدها از 110 به 135؛ ابهامی که پاسخ نیافته است
به گفته غرفهداران، مشخص نیست چگونه تعداد واقعی 110 واحد موجود در میدان فعلی، به 135 مغازه در میدان جدید تبدیل شده است.
نمونه دیگر اینکه فردی یک مغازه ارثی داشته، اما ملک او به دو مغازه تبدیل شده و علاوهبر آن، یک دانگ کامل و سه دانگ اضافی نیز به او اختصاص یافته است؛ سه دانگ مذکور به قیمت سه میلیارد تومان فروخته شده است.
در مورد دیگری، دو نفر که در میدان قدیم مالک یک مغازه با دانگ مشارکتی بودهاند، در میدان جدید به آنها دو مغازه اختصاص یافته و یکی از این واحدها اکنون چهار تا پنج میلیارد تومان ارزشگذاری شده است.
غرفهداران تأکید میکنند این مثالها تنها بخشی از تخلفاتی است که بهصورت شفاف قابل پیگیری بوده و نیازمند بررسی فوری و قانونی است.
به گفته آنان، روند موجود شباهتهای نگرانکنندهای با طرح بحثبرانگیز جابهجایی بازار حسینخانی دارد و این مسئله نگرانی فعالان میدان بار را افزایش داده است.
* ابهام درباره وضعیت 18 مغازه بیصاحب در میدان بار جدید
غرفهداران میگویند 18 مغازه واقع در انتهای میدان بار جدید که در یک ردیف قرار دارند، وضعیتی کاملاً نامشخص دارند؛ به گفته آنان، در قرعهکشی این واحدها خالی ماندهاند، اما بعد مشخص شده که این مغازهها به افراد ناشناس واگذار شده است؛ درحالی که هنوز روشن نیست این واحدها باید به اتحادیه، شرکت شهرکهای صنعتی و یا اداره صنعت، معدن و تجارت تعلق داشته باشد؟
* روایت غرفهداران از فروش غیر شفاف زمین قدیم میدان بار (جاده یاغوشه)
غرفهداران همچنین به سرنوشت زمین قدیمی میدان بار اشاره کردند؛ زمینی که در 15 کیلومتری همدان و در مسیر جاده یاغوشه قرار داشته است. به گفته آنان، این زمین به یکی از افراد میدانباری فروخته شده، اما قیمت فروش بسیار پایین بوده و شائبه رانت در این واگذاری وجود دارد.
به گفته معترضان، همزمان با فروش زمین قدیمی، زمینی در محدودهای بیابانی خریداری شده که ارزش آن نسبت به موقعیت زمین فعلی، بسیار کمتر بوده است.
غرفهداران میگویند ارزش زمینهای منطقه قبلی بنا بر برآوردها، بهصورت حدودی متری 200 تا 500 تومان بوده، اما زمین میدان جدید که در مجاورت پتروشیمی قرار دارد، بدون ارائه هیچگونه شفافسازی، متری 6.5 میلیون تومان به کسبه فروخته شده است. به گفته آنان، تنها اعلام شده که این مبالغ برای خرید زمین مشاع است، اما سایر اطلاعات «محرمانه» تلقی شده و ارائه نشده است.
این غرفهداران میپرسند چرا زمینی که متعلق به آنان بوده، بدون اطلاع و بدون هماهنگی با کسبه، به قیمتی مبهم و غیر شفاف فروخته شده است. آنان میگویند زمین قدیمی در سال 90 خریداری شده و فروش آن دو سال پیش انجام گرفته است.
* دریافت چکهای 6 میلیارد تومانی در وجه خدمات توسط شرکت شهرکهای صنعتی همدان
غرفهداران میگویند پس از آنکه اعلام کردهاند از مشارکت در انتقال میدان بار به محل جدید انصراف میدهند، با تهدیدی جدی روبهرو شدهاند. به گفته آنان، اعلام شده درصورت راهاندازی فضای جدید، جلوی میدان فعلی خاکریزی خواهد شد و اجازه فعالیت به آنان داده نمیشود.
غرفهداران میگویند با همین فشار، از حدود 20 نفر از مخالفان چک و سفته گرفته شده است؛ افزونبر هزینه زمین، از آنان یک چک 6 میلیارد تومانی در وجه خدمات توسط شرکت شهرکهای صنعتی همدان نیز دریافت شده است.
معترضان تأکید میکنند مشخص نیست عنوان «خدمات» دقیقاً به چه معنا بوده و چرا چنین مبلغ هنگفتی با چنین عنوانی، مطالبه شده است. آنان میگویند اتحادیه در این مورد هیچ حمایتی از غرفهداران نکرده و آنان را در عمل انجامشده قرار داده است.
غرفهداران میگویند در میدان بار فعلی، عرصه و اعیان بهنام خود کسبه است و انتظار داشتند در روند تصمیمگیری مشارکت داده شوند؛ به گفته آنان، هیئت امنای فعلی راه خود را گم کرده است.
اکنون بیش از 80 نفر از غرفهداران با انتقال میدان بار به مکان جدید مخالفت کرده و امضای همه آنان موجود است؛ آنان میگویند: سؤال ما این است که چرا از بالا به موضوع نگاه میشود و صدای ما اهالی میدان بار شنیده نمیشود؟
* نگرانی درباره سرنوشت 600 کارگر؛ دوسوم نیروهای ما بلاتکلیف میشوند
غرفهداران میگویند حدود دوسوم از 600 کارگری که سالها در میدان بار فعلی مشغول به کار بودهاند، درصورت انتقال میدان بار به محل جدید، به حال خود رها خواهند شد.
به گفته آنان، بسیاری از این کارگران افراد مسن هستند و سالها بدون پوشش بیمهای رسمی، کار کردهاند؛ غرفهداران هشدار میدهند که با انتقال میدان، این نیروها عملاً بیپشتوانه میمانند و هیچ سازوکاری برای ساماندهی، حمایت یا بیمه آنان درنظر گرفته نشده است.
* وجود سه فهرست متفاوت برای واحدهای میدان بار جدید و مطالبه ورود نهادهای نظارتی
غرفهداران میگویند هماکنون سه فهرست کاملاً متفاوت از اسامی ثبتنامیها و افراد واجد دریافت مغازه در میدان بار جدید وجود دارد؛ یک فهرست تهیهشده توسط اتحادیه، یک فهرست تنظیمشده توسط اداره صنعت، معدن و تجارت و فهرست دیگری که توسط شرکت شهرکهای صنعتی نوشته شده است.
به گفته آنان، این سه فهرست مغایرتهای قابل توجهی با یکدیگر دارند و اعداد و اسامی در هیچکدام یکسان نیست. غرفهداران میگویند وجود سه مرجع مختلف با آمارهای متناقض، زمینهساز فساد و تضییع حق کسبه شده و خواستار پیگیری فوری و رسیدگی قانونی هستند.
معترضان میگویند: درخواست ما ورود اطلاعات سپاه به این پرونده و تعیین تکلیف نهایی آن است تا شفاف شود چه کسانی حق دارند و چه کسانی بدون سابقه، بدون جواز و با نفوذ، در فهرستها قرار گرفتهاند.
* این رسانه حق پاسخگویی و انعکاس را برای افراد و مراجع مسئول، محفوظ میدارد.