امنیت یکی از نیازهای اساسی انسان بوده و به‌عنوان همزاد زندگی مدنی آدمی است که با سایر مفاهیم اجتماعی و سیاسی، ارتباط دارد؛ بنابراین همواره مورد توجه فلاسفه، سیاست‌مداران، اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاسی بوده است. اگرچه ابعاد مختلف امنیت تحت تأثیر تحولات و وقایع مهم تاریخ قرار داشته، اما همه اندیشمندان و صاحب‌نظران متفق‌القول‌ هستند که اگر امنیت نباشد، جامعه انسانی از جهات گوناگون به خطر می‌افتد. البته این یک تئوری و توهم نیست، بلکه به‌راحتی می‌توان آن را لمس کرد و خود مردم نیز بر این امر واقف هستند؛ چراکه هرازگاهی که با بحران مواجه می‌شوند، یا در جامعه اتفاقی می‌‌‌‌‌‌‌افتد که به‌دلیل فقدان امنیت رخ داده، همگی حول این مفهوم جمع می‌شوند که اگر امروز به‌صورت مداوم درگیر تسلط اشرار و بیگانگان نیستیم و با خاطر آسوده زندگی می‌کنیم، مرهون امنیتی است که داریم

در متون دینی نیز بر این مسئله صحه گذاشته شده؛ تا جایی که رسول خدا صلی الله علیه و آله سلم نیز فرموده‌اند: «نعمتان مجهولتان؛ الصحة و الامان، دو نعمت است که قدرشان شناخته نمی‌شود؛ سلامتی و امنیت». با نگاه به این کلام نورانی درمی‌یابیم امنیت برای یک ملت جزء اساسی‌ترین نیازها است؛ رهبر معظم انقلاب (دام ظله) نیز در بیاناتی فرموده‌اند: اگر امنیت بود، پیشرفت به‌وجود می‌آید، علم رشد می‌کند، اقتصاد شکوفائی پیدا می‌کند، سازندگی کشور امکان پیدا می‌کند. بنابراین می‌بینیم امنیت یک مؤلفه تک‌بُعدی نیست، ‌بلکه ساحت‌های گوناگون زندگی ما در بر گرفته و هر غفلتی می‌تواند آن را با مخاطره مواجه کند. کما اینکه بررسی‌های تاریخی نیز نشان می‌دهد در طول قرن‌‌‌‌‌های متمادى هرگاه مردم ملتی از یکدیگر دور شده و وحدت و انسجامشان را قربانی خودخواهی و تبلیغات سوء دشمن کرده‌اند، بی‌شک شکست خورده و اشرار بر آن‌ها مسلط شده‌اند. بنابراین باید به‌جد و با قاطعیت گفت که اگر وحدت نباشد، هیچ کشوری در هیچ‌یک از عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، نظامی و امنیتی از ثبات و قوام برخوردار نبوده و آرامش و آسایش فردی و اجتماعی آن‌ها محقق نخواهد شد. اتفاقی که می‌بینیم در بسیاری از کشورهای جهان که برخی از آن‌ها در همسایگی ما قرار دارند نیز رخ داده و چه ویرانی‌هایی به بار آورده است...

 

با ذکر این مقدمه آنچه در ادامه این مطلب می‌خوانید، گفت‌وگوی خبرنگار گروه خبری سپهرغرب با دکتر حسین کنعانی‌مقدم، دبیرکل حزب سبز ایران و تحلیلگر مسائل سیاسی و اجتماعی است؛ در این گفت‌وگو به نقش وحدت در تأمین امنیت کشور، تبعات و نتایج آن و البته نقش مردم و حکمرانان پرداخته شده است. ماحصل گفتگو در ادامه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید:

 

* ایرانی بودن برای ما یک عامل انسجام است

 

دبیرکل حزب سبز ایران در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه وحدت و انسجام یک ملت مؤلفه‌های مختلفی دارد، عنوان کرد: نخستین مؤلفه «سرزمین» است؛ یعنی کسانی که در یکجا زندگی می‌کنند، وحدت و انسجامی به‌خاطر آن سرزمین مشترک برایشان ایجاد شده است؛ به‌طور مثال برای ما در ایران، ایرانی بودن یک عامل انسجام است.

 

* فرهنگ مشترک تقویت‌کننده وحدت ملی

 

حسین کنعانی‌مقدم در ادامه خاطرنشان کرد: «فرهنگ مشترک» مؤلفه دیگر است؛ عمدتاً فرهنگ‌های مشترک و ارتباط بین فرهنگ‌ها و اقوام مختلف درصورتی که باهم در شرایط مسالمت‌آمیز باشند، انسجام و وحدت ایجاد کرده و یکدلی را در جامعه تقویت می‌کند؛ این مؤلفه در وحدت ملی بسیار مهم است.

 

* تعدد اقوام در کشور ما موجب انسجام شده است

 

این تحلیلگر مسائل سیاسی سپس با اشاره به اینکه مؤلفه بعدی «نژاد» است، اضافه کرد: وحدت بسیاری از کشورها حول و حوش یک نژاد است؛ اما در ایران به‌دلیل اینکه ما مخالف نژادپرستی و آپارتاید هستیم، نژادهای مختلف در کنار هم هزاران سال است به‌خوبی زندگی کرده و در هم تنیده شده‌اند و اتفاقا همین مقوله به تقویت وحدت در کشور ما دامن زده است؛ یعنی برخلاف جاهایی که ممکن است تعدد اقوام باعث تشتت شود، خوشبختانه در کشور ما موجب انسجام شده و نژادهای گوناگون در کنار هم زندگی می‌کنند.

 

* فرهنگ دینی ما وحدت‌آفرین است

 

کنعانی‌مقدم بیان کرد: مسئله بعدی «مذهب» است که ضامن تقویت امنیت محسوب می‌شود؛ وقتی کشوری دارای یک مذهب مشترک، فرهنگ دینی و ایدئولوژیکی باشد، قطعاً این مهم باعث ایجاد یک نوع انسجام بین اقشار مختلف مردم می‌شود؛ به جهت اینکه آداب و رسوم و رفتارهای مذهبی آن‌ها را به هم نزدیک می‌کند. خصوصاً در اسلام ما آدابی داریم که عمدتاً در جهت وحدت حرکت می‌کنند؛ مثل نماز جماعت، حضور در مسجد، حج و سایر اعمال عبادی و دینی که با جماعت انجام می‌شود.

 

وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه «مردمی بودن حکومت» موجب وحدت می‌شود، افزود: این مسئله عامل تقویت ساختارهای اجتماعی و حاکمیتی شده و مردم به‌لحاظ اینکه نمی‌خواهند حکومتشان ضعیف شود و به فکر تقویت حکومت هستند، کنار هم قرار گرفته، با هم همکاری می‌کنند و در مقابل دشمن می‌ایستند.

 

* ثمره ایستادن در مقابل دشمن مشترک، اقتدار است

 

دبیرکل حزب سبز ایران با این بیان که یکی دیگر از مؤلفه‌های مهم انسجام «دشمن مشترک» است، توضیح داد: وقتی آحاد مردم احساس می‌‌کنند دشمن مشترکی وجود دارد نظیر آمریکا و اسرائیل برای کشور ما، در مقابل او ایستادگی کرده و مقاومت می‌کنند. این مقوله خودش یکی از مؤلفه‌های مهم تأمین وحدت نظام شده و در اقتدار و قدرت‌آفرینی برای کشور نقش مهمی ایفا می‌کند.

 

* ساختارهای قانونی باید مطالبات مردم را پیگیری کنند

 

کنعانی‌مقدم از «قانون مشترک» نیز به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم نام برد و یادآوری کرد: ایران دارای قانون اساسی و ساختارهای قانونی نظیر قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضائیه است که هریک از آن‌ها نیز اگر در مسیر مطالبات مردم حرکت کنند، ثمره‌اش ایجاد انسجام و وحدت خواهد بود. ضمن اینکه مردم برای تقویت آن‌ها و داشتن کارآمدی لازم، مشارکت کرده و به‌ویژه در بخش مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات که یکی از عوامل وحدت‌ساز کشور و اقتدار نظام است، نقش خود را به‌درستی ایفا می‌کنند.

 

* کارکرد اصلی «ولی فقیه»، محور انسجام ملی بودن است

 

وی در جمع‌بندی این بخش از سخنان خود تصریح کرد: درحال حاضر در رابطه با حاکمیت، خود «ولایت‌ فقیه» به‌عنوان محور انسجام ملی کارکرد اصلی را پیدا کرده و بسیاری از اختلافاتی که ممکن است باعث برهم زدن نظم و انسجام باشد، زمانی که حول محور ولایت‌ فقیه جمع می‌شود، تفرقه و تشتت را از بین برده و یکدلی ایجاد می‌کند، چراکه قطعاً «یدالله مع الجماعه؛ خداوند با جماعتی است که باهم متحدند».

 

* از بدو پیروزی انقلاب اسلامی مردم همیشه در صف مقدم بوده‌اند

 

این کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در بخش دوم سخنان خود با اشاره به نقش مردم و مسئولان در وحدت‌آفرینی، تشریح کرد: از بدو پیروزی انقلاب اسلامی مردم همیشه در صف مقدم بوده‌اند، دولت‌ها را به حرکت درآورده و هرجا که دولت‌ها در مسیر انحرافی قرار گرفته‌اند، مردم آن‌ها را به راه راست هدایت کرده‌اند. قطعاً سنسورهای مردم نسبت به حوادثی که اتفاق می‌افتد، بسیار دقیق‌تر و حساس‌تر بوده و حاکمانی می‌توانند خودشان را در وضعیت حکمرانی مطلوب قرار دهند که ارتباط با مردم را حفظ کرده و مطالبات آن‌ها را دنبال کنند.

 

کنعانی‌مقدم ادامه داد: وقتی ما می‌گوییم دولتی مردمی داریم به این معنا که با مردم و برای مردم است، آیا فقط منحصر به انتخاب شدن آن توسط مردم بوده؟ مسلماً خیر. منظور این است که آیا مردم از سیاست‌ها و برنامه‌های آن دولت حمایت کرده و در بزنگاه‌ها حاضر هستند پای کار باشند و مشکلات را حل کنند یا خیر، فقط ادای دموکراسی درمی‌آوریم و مردم‌سالاری دینی را در حاشیه قرار داده‌ایم؟

 

* حضور مردم در مناسبات سیاسی کشور ضامن امنیت و منافع ملی

 

وی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به دو مؤلفه مهم در حاکمیت تحت عنوان امنیت ملی و منافع ملی، اظهار کرد: قطعاً اگر مردم در مناسبات سیاسی و اجتماعی کشور حضور پیدا نکنند، هم امنیت از بین می‌رود و هم منافع به خطر می‌افتد؛ کشوری هم که نتواند امنیت خود را حفظ کند، قطعاً جایگاهش در معادلات بین‌المللی و تعاملات جهانی، ضعیف می‌شود؛ به‌ همین دلیل حضور مردم و مشارکت سیاسی آن‌ها به‌ویژه در انتخابات‌، یکی از مؤلفه‌های قدرت است و حکمرانی را به سمتی می‌برد که بتواند امنیت و منافع ملی را حفظ کند.